Iran “miễn nhiễm” trước lệnh trừng phạt
Iran đã thể hiện khả năng “lách luật” đáng kinh ngạc trong việc duy trì hoạt động xuất khẩu dầu mỏ bất chấp hàng trăm lệnh trừng phạt từ phương Tây.
Dòng chảy dầu mỏ của Iran vẫn không bị ảnh hưởng đáng kể
Mối quan hệ lớn với Trung Quốc
Thị trường Trung Quốc, với nhu cầu nhập khẩu năng lượng khổng lồ và hệ thống thanh toán khéo léo vượt qua rào cản của đồng USD, đã trở thành đích đến chính của dầu Iran.
Theo dữ liệu từ công ty phân tích Kpler, lượng dầu thô Iran nhập khẩu vào Trung Quốc đã tăng gần gấp đôi trong 2 năm qua, từ mức năm 2022 lên đến 17,8 triệu thùng mỗi ngày vào năm 2024.
Trong 5 tháng đầu năm nay, khối lượng dầu nhập khẩu từ Iran vẫn duy trì ở mức cao 6,8 triệu thùng mỗi ngày – gần như không thay đổi so với cùng kỳ năm ngoái.
Cách thức “lách luật” của Iran
Iran đã xây dựng một “chuỗi cung ứng bóng tối” để đưa dầu đến tay người mua mà không bị phát hiện. Phần lớn các tàu dầu Iran đều chuyển hàng từ tàu này sang tàu khác trên vùng biển Trung Đông hoặc tại eo biển Malacca.
Những chuyến hàng này thường được thay đổi giấy tờ. Các tàu “bị cấm” chuyển dầu cho tàu “sạch” chưa bị trừng phạt, rồi mới đưa dầu đến Trung Quốc.
Phương thức thanh toán thông minh
Một phần quan trọng của chuỗi này là phương thức thanh toán bằng đồng nhân dân tệ, thông qua các ngân hàng nhỏ đã bị Mỹ liệt vào danh sách trừng phạt.
Việc né tránh sử dụng USD và hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT khiến các giao dịch không bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm của Washington.
Lợi thế cạnh tranh của dầu Iran
Giá cả cũng là một yếu tố không thể bỏ qua. Dầu Iran được bán với mức giá chiết khấu khá sâu – thấp hơn từ 6 đến 7 USD mỗi thùng so với các loại dầu chất lượng tương đương như UAE Upper Zakum.
Kết quả và triển vọng
Dù Hoa Kỳ và phương Tây đã tung ra một loạt biện pháp trừng phạt nặng nề, Iran vẫn thể hiện khả năng “lách luật” đáng kinh ngạc.
Các chuyên gia cho rằng dòng chảy dầu Iran vẫn không bị ảnh hưởng đáng kể.