Một nghiên cứu gần đây đã đưa ra phát hiện quan trọng về khả năng của đồng hồ sinh học con người trong việc duy trì nhịp điệu 24 giờ trong điều kiện nhiệt độ cao. Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm Khoa học Toán học và Lý thuyết Liên ngành RIKEN (iTHEMS) ở Nhật Bản đã thực hiện nghiên cứu này, cung cấp những hiểu biết mới về cơ chế phức tạp giúp cơ thể chúng ta điều chỉnh các hoạt động hàng ngày.
Đồng hồ sinh học là một hệ thống phức tạp giúp điều chỉnh các hoạt động sinh học của chúng ta trong chu kỳ 24 giờ. Tuy nhiên, nhiệt độ có thể ảnh hưởng đến tốc độ của các phản ứng sinh học, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của đồng hồ sinh học. Để giải quyết vấn đề này, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một cơ chế gọi là bù trừ nhiệt, giúp duy trì nhịp điệu của đồng hồ sinh học trong điều kiện nhiệt độ thay đổi.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một kỹ thuật toán học gọi là phương pháp nhóm tái chuẩn hóa để phân tích dữ liệu về hoạt động của gene trong điều kiện nhiệt độ cao. Kết quả cho thấy hình dạng của chu kỳ gene thay đổi ở nhiệt độ cao, với mức độ RNA thông tin (mRNA) tăng lên nhanh chóng, sau đó giảm dần. Sự thay đổi hình dạng này giúp duy trì chiều dài chu kỳ của đồng hồ sinh học, đảm bảo rằng các hoạt động sinh học diễn ra theo đúng nhịp điệu.
Khi nhiệt độ tăng, hình dạng của sóng gene trở nên không đối xứng, giống như răng cưa. Sự thay đổi hình dạng này giúp đồng hồ sinh học duy trì độ chính xác, ngay cả trong điều kiện nhiệt độ không thuận lợi. Đáng chú ý là sự thay đổi hình dạng này không chỉ xảy ra ở con người, mà còn được quan sát thấy ở nhiều loài khác, bao gồm cả ruồi, chuột và nấm.
Đồng hồ sinh học đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sức khỏe của con người. Sự thay đổi hình dạng của đồng hồ sinh học có thể ảnh hưởng đến khả năng thích nghi với thay đổi múi giờ và làm việc theo ca. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng nghiên cứu này sẽ giúp phát triển các phương pháp điều trị mới cho các rối loạn sinh học và cải thiện hiểu biết về mối quan hệ giữa nhiệt độ và đồng hồ sinh học.
Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí PLOS Computational Biology, một trong những tạp chí hàng đầu về sinh học tính toán. Kết quả của nghiên cứu này mở ra những hướng nghiên cứu mới về mối quan hệ giữa nhiệt độ và đồng hồ sinh học, và có thể dẫn đến các phát hiện quan trọng về cách chúng ta tương tác với môi trường xung quanh.