Ở vùng đại ngàn phía Tây Quảng Ngãi, nơi mà nhịp sống hiện đại đang ngày càng sôi động, vẫn tồn tại những tâm hồn dành trọn tình yêu cho âm nhạc truyền thống. Y Rum, một cô gái trẻ thuộc dân tộc Ba Na, là một trong số đó. Với niềm đam mê cháy bỏng dành cho âm nhạc dân tộc, Y Rum đã sáng lập Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y vào năm 2022. Đây không chỉ là một nơi dạy nhạc cụ truyền thống mà còn là không gian để khơi dậy niềm tự hào dân tộc trong lòng thế hệ trẻ.
Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y chuyên dạy các loại nhạc cụ truyền thống của các dân tộc thiểu số như đàn T’rưng, đàn đá, bên cạnh đó cũng có các lớp học nhạc cụ hiện đại như Piano, Organ. Hiện tại, câu lạc bộ có 38 học viên đang theo học lớp đàn T’rưng và 07 học viên theo học lớp đàn đá. Y Rum, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nghệ thuật Rum Y, chia sẻ: “Lứa tuổi đến với Câu lạc bộ không giới hạn, từ 5 tuổi đến lớn. Ở đây, các bạn người dân tộc Rơ Ngao, Ba Na và các bạn dân tộc Kinh cũng có. Để các bạn học viên làm quen với các loại đàn, câu lạc bộ phải nắm bắt được tâm lý tuổi của từng học viên.”
Để giúp học viên dễ dàng tiếp cận với âm nhạc truyền thống, Y Rum đã chọn cách truyền đạt gần gũi và sinh động, kết hợp với nhiều thực hành. Các em học viên không chỉ được học qua lý thuyết mà còn được trải nghiệm thực tế, học qua cảm nhận bằng tai, bằng tay và cả cảm xúc. Từ đó, dần hình thành đam mê và sự hứng thú với âm nhạc dân tộc ngay từ những lần đầu tiên.
Đàn đá và đàn T’rưng đều là những nhạc cụ truyền thống của các dân tộc thiểu số ở vùng phía Tây Quảng Ngãi. Đàn T’rưng có âm thanh vang, trong trẻo và dễ gợi cảm xúc, khá phù hợp với trẻ em nhờ cách chơi trực quan. Ngược lại, đàn đá đòi hỏi người chơi phải có cảm âm tốt và lực tay ổn định để tạo ra âm thanh chính xác.
Y Rum cũng thường xuyên dành thời gian tìm đến các nghệ nhân – những “kho tàng sống” của văn hóa dân tộc để học hỏi và khắc ghi những điều tưởng chừng mai một. Nghệ nhân ưu tú A Jar bày tỏ: “Mong muốn là nhiều người khác sẽ tiếp tục noi theo Y Rum, người đàn chị, người đi trước, những người đi sau tiếp nối nhiều hơn nữa. Góp phần rất quan trọng trong phát triển văn hóa, nhất là văn hóa âm nhạc cổ truyền.”
Không chỉ dừng lại ở các lớp học nhạc cụ từ những người trẻ dân tộc thiểu số như Y Rum, việc truyền dạy âm nhạc truyền thống ở Quảng Ngãi đã và đang được triển khai bằng nhiều hình thức đa dạng. Từ các hội thi, lớp truyền dạy do chính quyền tổ chức, đến những câu lạc bộ văn hóa dân gian được chính những nghệ nhân, người có uy tín ở các thôn, làng thành lập, truyền dạy đã góp phần tiếp nối và gìn giữ bản sắc văn hóa của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.