Serbia dự kiến công bố kế hoạch tự do hóa thị trường khí đốt, một bước đi có thể làm xói mòn vị thế của tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom Nga, khi nước này tìm cách giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp khí đốt từ Moskva. Tuy nhiên, động thái này cũng có thể gây ra những rủi ro và thách thức không nhỏ cho Belgrade trong việc đảm bảo an ninh năng lượng và duy trì mối quan hệ với Nga.
Áp lực từ Liên minh châu Âu (EU) đang đè lên Serbia khi khối này muốn giảm sự phụ thuộc của quốc gia Balkan vào khí đốt Nga. Trong bối cảnh đó, Serbia đang cân nhắc các lựa chọn thay thế, bao gồm khí đốt từ Azerbaijan và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng đây là một quyết định tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ về kinh tế mà còn về sự ổn định của nguồn cung.
Giáo sư Igor Yushkov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga cho rằng việc thay thế khí đốt Nga không phải là một nhiệm vụ đơn giản đối với Serbia. Nga hiện đang bán khí đốt cho Serbia với mức chiết khấu đáng kể, giúp nền kinh tế nước này tăng trưởng ổn định. Việc chuyển sang các nguồn cung cấp khác có thể làm tăng chi phí và ảnh hưởng đến sự ổn định của nguồn cung cấp khí đốt cho Serbia.
Không chỉ lĩnh vực khí đốt, Serbia cũng đang đối mặt với những thách thức trong lĩnh vực dầu mỏ. Công ty dầu khí NIS của Serbia, nơi Nga nắm giữ cổ phần lớn, đã phải vật lộn với các lệnh trừng phạt của Mỹ. Để đối phó với tình hình này, Serbia và Hungary đã đẩy nhanh kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu mới, có thể cung cấp một tuyến đường cho dầu thô của Nga đến nhà máy lọc dầu Pancevo.
Dự án đường ống mới giữa Serbia và Hungary cho thấy Serbia vẫn đang tìm cách duy trì mối liên kết năng lượng với Nga. Nga sẵn sàng cung cấp dầu thô thông qua đường ống mới nếu nó mang lại lợi ích kinh tế cho Serbia. Việc xây dựng đường ống mới không chỉ giúp Serbia loại bỏ sự phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng nhập khẩu của Croatia mà còn mở ra một con đường mới cho dầu thô Nga.
Dự án này là một bước đi chiến lược của Serbia nhằm bảo đảm an ninh năng lượng trong dài hạn. Tuy nhiên, Serbia đang đứng trước ngã ba đường, nỗ lực đáp ứng các yêu cầu của EU để tiến gần hơn đến việc gia nhập khối, đồng thời đối phó với những thách thức kinh tế và áp lực trừng phạt. Các dự án như đường ống dẫn dầu mới với Hungary cho thấy Serbia vẫn đang khéo léo cân bằng giữa các lợi ích địa chính trị và kinh tế của mình.
Trong bối cảnh hiện nay, Serbia cần phải cân nhắc kỹ lưỡng các lựa chọn của mình để đảm bảo an ninh năng lượng và duy trì mối quan hệ với các đối tác. Việc tự do hóa thị trường khí đốt và xây dựng đường ống dẫn dầu mới là những bước đi quan trọng, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Serbia cần phải có chiến lược phù hợp để đối phó với những thách thức này và đảm bảo sự ổn định của nguồn cung cấp năng lượng cho đất nước.