Trong những năm gần đây, ngành văn hóa tỉnh Đồng Nai đã tích cực triển khai các giải pháp ứng dụng công nghệ số nhằm lưu trữ, giới thiệu và lan tỏa giá trị văn hóa, lịch sử của địa phương. Các đơn vị thuộc ngành văn hóa trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong hoạt động văn hóa, tạo ra những trải nghiệm mới mẻ cho người dân.

Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai là một trong những đơn vị đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ số. Đơn vị này đã tổ chức triển lãm thực tế ảo với chủ đề về văn hóa, con người Đồng Nai, đờn ca tài tử… Các triển lãm này được thiết kế dưới dạng 3D kết hợp với âm thanh, lời thuyết minh giúp tái hiện không gian văn hóa Đồng Nai một cách sinh động, gần gũi. Người xem có thể truy cập vào không gian ảo này mọi lúc, mọi nơi thông qua website và các nền tảng mạng xã hội.

Bên cạnh đó, Trung tâm Văn hóa – điện ảnh Đồng Nai còn tích cực livestream, phát sóng trực tuyến trên fanpage của trung tâm các chương trình văn nghệ, tuyên truyền lưu động. Chỉ tính từ đầu tháng 7 năm 2025 đến nay, đã có hơn 10 buổi diễn văn nghệ tại các phường, xã trên địa bàn tỉnh.

Nhà hát Nghệ thuật Đồng Nai cũng duy trì hình thức live stream trên fanpage để giới thiệu các chương trình nghệ thuật, vở cải lương và trích đoạn cải lương. Công chúng trong và ngoài tỉnh có thể thưởng thức và xem bất cứ lúc nào các chương trình nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hóa Đồng Nai do nhà hát thực hiện.

Tại Thư viện Đồng Nai, quá trình số hóa tài liệu đang diễn ra mạnh mẽ. Hàng ngàn đầu sách về lịch sử, văn hóa Đồng Nai đã được số hóa, tích hợp mã QR để phục vụ bạn đọc tra cứu từ xa. Thư viện cũng xây dựng mô hình trải nghiệm lịch sử thông qua hệ thống màn hình tương tác và mô phỏng thực tế ảo.

Các di tích trên địa bàn tỉnh cũng gắn mã QR để người dân có thể tra cứu thông tin trực tiếp tại điểm tham quan. Mỗi mã QR như một kho tư liệu thu nhỏ, giúp du khách tìm hiểu giá trị di tích một cách chủ động, không cần phụ thuộc vào hướng dẫn viên.

Bảo tàng Đồng Nai xây dựng các tour tham quan thực tế ảo tại hệ thống di tích, giúp người dân ở xa có thể tham quan trực tuyến. Đây là cách làm sáng tạo, hiệu quả trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết, ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trên lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch; hoàn thiện cơ sở dữ liệu ngành, bảo đảm kết nối, tích hợp đồng bộ với hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia.

Phó giám đốc Bảo tàng Đồng Nai Phạm Văn Minh cho biết, bảo tàng sẽ tiếp tục số hóa các hiện vật bảo tàng, trong đó tập trung vào các hiện vật tiêu biểu. Sau khi số hóa, bảo tàng sẽ xây dựng không gian trưng bày ảo tại các phòng trưng bày chuyên đề.

Công nghệ số đã và đang giúp những không gian lưu trữ văn hóa, lịch sử truyền thống của Đồng Nai được mở rộng, đưa di sản đến gần hơn với cộng đồng. Đây không chỉ là xu thế mà còn là giải pháp lâu dài để giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử cho thế hệ mai sau.

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong bảo tồn mộc bản triều Nguyễn: Một bước tiến quan trọng trong di sản văn hóa

Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV đã đạt được những kết quả đáng kể trong việc ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn, một di sản tư liệu thế giới được UNESCO công nhận. Việc này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của mộc bản triều Nguyễn mà còn giúp công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu di sản quý giá của dân tộc.

Mộc bản triều Nguyễn là một trong những bộ tài liệu lịch sử quan trọng nhất của Việt Nam, với 33.976 tấm mộc bản được lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV. Tuy nhiên, sau thời gian dài, nhiều mộc bản đã bị xuống cấp và hư hại do tác động của môi trường và điều kiện khách quan. Để giải quyết vấn đề này, Trung tâm đã chủ động phối hợp với các chuyên gia và kỹ sư công nghệ để triển khai ứng dụng AI vào công tác số hóa và lưu trữ mộc bản.

Nhà nghiên cứu Minh Đạo cho rằng việc đưa AI vào công tác bảo tồn mộc bản triều Nguyễn không chỉ là xu thế tất yếu mà còn phản ánh tư duy đổi mới trong việc lưu giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. AI có thể hỗ trợ số hóa các hiện vật, tài liệu cổ bằng công nghệ quét 3D, phục dựng các công trình kiến trúc bị hư hại, tái tạo những giá trị văn hóa đang có nguy cơ mai một.

Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ và bảo tồn, AI còn hỗ trợ việc lan tỏa di sản văn hóa đến công chúng thông qua các ứng dụng thực tế ảo, thực tế tăng cường và chatbot hướng dẫn du lịch. Điều này giúp khách tham quan có những trải nghiệm tương tác sống động với di sản.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI trong bảo tồn di sản văn hóa cũng đối mặt với không ít thách thức, trong đó vấn đề dữ liệu là một trở ngại lớn. Nhiều tư liệu di sản chưa được số hóa đầy đủ hoặc bị thiếu hụt thông tin, gây khó khăn cho AI trong việc phân tích và tái tạo. Bên cạnh đó, sự chính xác trong việc diễn giải và truyền tải nội dung văn hóa cũng là một thách thức.

Để phát huy tối đa tiềm năng của AI trong bảo tồn di sản văn hóa, nhà nghiên cứu Minh Đạo nhấn mạnh rằng cần có chiến lược đầu tư bài bản vào việc xây dựng kho dữ liệu số về di sản văn hóa, với yêu cầu cao về tính chính xác, đầy đủ và hệ thống. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên gia văn hóa, nhà nghiên cứu lịch sử và đội ngũ kỹ sư công nghệ là yếu tố then chốt để phát triển các mô hình AI có khả năng tiếp cận đúng bản chất, truyền tải trung thực tinh thần và giá trị của di sản.

TS Phạm Quốc Quân, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, cũng nhận định rằng ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và lan tỏa giá trị di sản là một xu thế tất yếu. Tuy nhiên, để ứng dụng công nghệ vào trưng bày một cách hiệu quả, điều quan trọng nhất vẫn là công tác nghiên cứu. Những di vật, cổ vật – vốn là thành phần của di sản văn hóa vật thể – cần được tìm hiểu kỹ lưỡng để kể lại câu chuyện của chúng một cách chính xác và sâu sắc.

Trong bối cảnh thời đại công nghệ đang phát triển với tốc độ chóng mặt, việc ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đã trở thành một định hướng quan trọng trong Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII. Sự tích hợp giữa công nghệ và di sản văn hóa không chỉ là chìa khóa để bảo vệ và lưu giữ những giá trị quý báu cho thế hệ tương lai mà còn giúp quảng bá và làm cho di sản trở nên gần gũi hơn với công chúng, đặc biệt là với thế hệ trẻ.

Đối với người dân Hà Nội, di sản văn hóa không chỉ là những công trình kiến trúc cổ kính hay những hiện vật lịch sử có giá trị, mà còn là biểu tượng cho linh hồn và bản sắc không thể tách rời của thành phố ngàn năm văn hiến. Vì thế, việc tìm kiếm giải pháp để ứng dụng công nghệ trong bảo tồn và quảng bá di sản đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết. Ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực này không chỉ giúp bảo vệ di sản một cách hiệu quả mà còn mở ra nhiều cơ hội để phát huy giá trị của di sản trong đời sống hiện đại.

Công nghệ đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phục dựng các giá trị di sản. Một trong những ý tưởng được nhiều người quan tâm là việc xây dựng một bảo tàng số về lịch sử Thăng Long – Hà Nội. Tại đây, mọi tư liệu và hiện vật lịch sử sẽ được số hóa và trình bày một cách sinh động, hấp dẫn. Điều này không chỉ giúp thu hút nhiều người tham quan, đặc biệt là các em học sinh và sinh viên, mà còn tạo ra một môi trường học tập và khám phá lịch sử mới mẻ và hiệu quả.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) vào trải nghiệm di tích đang là một giải pháp đột phá. Công nghệ này cho phép du khách và người dân có thể “du hành thời gian” về quá khứ và chứng kiến không gian di tích được phục dựng sống động như thật. Qua đó, họ có thể nghe những câu chuyện lịch sử chân thực và có trải nghiệm chân thực hơn về di sản văn hóa. Sự phát triển của công nghệ thực tế ảo mở ra cơ hội để người dân và du khách khám phá di sản văn hóa một cách trực quan và sống động hơn.

Ngoài ra, việc phát triển các ứng dụng di động dẫn đường và thuyết minh di sản đa ngôn ngữ cũng là một sáng kiến thiết thực. Với một chiếc điện thoại thông minh, bất cứ ai cũng có thể dễ dàng khám phá các di tích và hiểu rõ câu chuyện đằng sau mỗi hiện vật và địa danh. Điều này không chỉ giúp du khách quốc tế dễ dàng tiếp cận và tìm hiểu về di sản văn hóa của Hà Nội mà còn nâng cao nhận thức và hiểu biết của người dân về giá trị văn hóa của quê hương.

Người dân Thủ đô tin rằng, khi công nghệ được ứng dụng một cách thông minh và có chiến lược, di sản văn hóa của Hà Nội sẽ không chỉ được bảo vệ tốt hơn mà còn được “làm sống lại” trong tâm hồn của thế hệ hôm nay và mai sau. Qua việc ứng dụng công nghệ, những giá trị nghìn năm tuổi sẽ trở thành động lực phát triển mới và giúp khẳng định vị thế của Hà Nội là một Thủ đô hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc văn hóa. Việc kết hợp giữa bảo tồn di sản và phát triển công nghệ sẽ tạo ra một tương lai tươi sáng cho văn hóa và du lịch của Hà Nội.

Trong bối cảnh nhiều di tích cổ đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong công tác bảo tồn, việc ứng dụng kỹ thuật in rập thủ công đã nổi lên như một giải pháp sáng tạo và hiệu quả. Tại chùa Keo Hành Thiện, một trong những công trình Phật giáo cổ tiêu biểu của vùng đồng bằng Bắc Bộ, kỹ thuật này đã được tận dụng để lưu giữ lại các chi tiết, hoa văn, họa tiết và chữ khắc trên các bức phù điêu, bia đá và cấu kiện gỗ.

Chùa Keo Hành Thiện, gắn liền với Thiền sư Dương Không Lộ, vị Quốc sư thời Lý, không chỉ là trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng mà còn là nơi chứa đựng kho tàng văn hóa kiến trúc độc đáo. Trải qua hàng trăm năm, nơi đây vẫn bảo lưu được nhiều hạng mục kiến trúc nghệ thuật truyền thống thời Lê – Nguyễn, với hệ thống phù điêu, hoa văn chạm khắc và bia ký có giá trị lịch sử, mỹ thuật đặc biệt.

Tuy nhiên, tương tự như nhiều di tích cổ khác, Chùa Keo Hành Thiện cũng đang phải đối mặt với những thách thức lớn trong công tác bảo tồn, do tác động của thời gian, môi trường và hoạt động của con người. Những chi tiết chạm khắc quý trên bộ khung kiến trúc gỗ như hình linh thú, lân nghê, hoa lá thiêng,… cho đến các mảng chạm trên đá đang đứng trước nguy cơ dần bị bào mòn, xuống cấp.

Trước thực trạng đó, vào năm 2023, một dự án Số hóa di sản làng Hành Thiện quy mô đã và đang được triển khai tại đây, với sự tham gia của các chuyên gia bảo tồn, các nhà nghiên cứu, kiến trúc sư, nghệ nhân và đội ngũ công nghệ. Dự án không chỉ nhằm mục đích bảo tồn di tích mà còn tạo ra một không gian trải nghiệm văn hóa mới mẻ cho cộng đồng.

Một trong những hoạt động nổi bật của dự án là triển lãm “Hành Thiện 200 năm danh xưng”, tổ chức nhân dịp kỷ niệm hai thế kỷ ngôi làng mang tên Hành Thiện. Triển lãm đã trưng bày nhiều bản rập văn bia cổ, tranh ký họa, tranh ảnh tư liệu gốc về chùa Keo và các sản phẩm văn hóa được hình thành từ tư liệu in rập, thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân địa phương và du khách.

In rập là phương pháp lưu giữ chính xác những chi tiết gốc, đồng thời tạo nên một lối tiếp cận giàu cảm xúc và thẩm mỹ với di sản. Mỗi bản rập thủ công trở thành sợi dây kết nối giữa hiện vật và cộng đồng, giữa nghệ thuật cổ truyền và công nghệ hiện đại.

Không chỉ tại chùa Keo Hành Thiện, kỹ thuật in rập thủ công còn được chuyển thể thành một hoạt động giáo dục, nghệ thuật, truyền cảm hứng đến cộng đồng tại Quần thể Danh thắng Tràng An. Tại đây, du khách có thể tận tay thực hiện một bản in rập truyền thống trên giấy dó, từ khâu pha màu, đặt khuôn, dùng con rập bọc vải và con lăn để in rập tranh.

Qua hoạt động này, không chỉ giúp du khách hiểu hơn về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật truyền thống, mà còn tạo ra một không gian trải nghiệm văn hóa mới mẻ, nơi mà di sản trở nên gần gũi và sống động hơn. Mỗi bản in rập đều là “độc bản” bởi mỗi thao tác, mỗi lần chạm mực, mỗi sắc độ màu đều mang dấu ấn cá nhân, ghi lại những khoảnh khắc sáng tạo khác nhau của mỗi người.

Có thể thấy, khi được thiết kế phù hợp, in rập, từ một kỹ thuật bảo tồn khoa học, có thể trở thành phương thức truyền tải, lan tỏa văn hóa sống động, bền vững. Mỗi bản tranh nhỏ là một lát cắt của ký ức văn hóa, góp phần đưa di sản đến gần hơn với đời sống thường nhật. Trải nghiệm bằng tay, hiểu bằng tâm và mang đến những giá trị đích thực, đó là hành trình “chạm tay vào di sản” theo đúng nghĩa.

Thủ đô Hà Nội đã thông qua Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa, tạo ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp và người dân trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với sự phát triển kinh tế. Nghị quyết này không chỉ tạo ra một hành lang pháp lý mà còn khẳng định chiến lược phát triển mới, trong đó di sản văn hóa được coi là một nguồn lực phát triển bền vững.

Nghị quyết cho phép thành lập các khu phát triển thương mại và văn hóa tại những khu vực có lợi thế về vị trí thương mại và không gian văn hóa. Khu vực ưu tiên phát triển sẽ tập trung vào những định hướng phát triển theo mô hình TOD (đô thị định hướng giao thông công cộng). Các khu phát triển này sẽ hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, tự quản, và bảo đảm sự đồng thuận của đa số các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và người dân trong khu vực.

Mục tiêu chính của Nghị quyết là bảo tồn di sản văn hóa song hành với phát triển kinh tế, để giá trị văn hóa trở thành một động lực tăng trưởng. Hà Nội kỳ vọng sẽ phát triển các khu vực như khu phố cổ, làng nghề truyền thống, không gian văn hóa gắn liền với di tích lịch sử. Điều này sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tham gia vào việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Nhiều doanh nghiệp và chuyên gia đánh giá cao Nghị quyết này, cho rằng nó sẽ giúp khơi thông dòng chảy của kinh tế di sản, tạo ra cơ hội mới cho doanh nghiệp và người dân. Tuy nhiên, để hiện thực hóa được tầm nhìn này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, cộng đồng và giới nghiên cứu.

Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa cần được thực hiện một cách sáng tạo, không chỉ dựa vào ngân sách Nhà nước mà còn cần huy động nguồn lực từ xã hội. Di sản văn hóa chỉ thực sự “sống” khi được tiếp tục kể lại bằng ngôn ngữ mới của thời đại, thông qua các sản phẩm dịch vụ, du lịch, sáng tạo nghệ thuật và các hoạt động thương mại mang tính bản địa.

Tổng quan, Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa của Hà Nội đã mở ra một hướng đi mới trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển kinh tế. Việc triển khai Nghị quyết này đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực của tất cả các bên liên quan để đạt được mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ nguồn tài nguyên kinh tế không thể tái tạo.

Trong nỗ lực không ngừng nghỉ để tinh gọn bộ máy quản lý và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững, Chính phủ đã chủ trương sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã. Một trong những kết quả đáng chú ý từ chủ trương này là sự hình thành của phường Tây Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Với diện tích tự nhiên 84,96 km² và dân số gần 47.000 người, phường Tây Hoa Lư không chỉ trở thành một trong những phường có diện tích lớn nhất tỉnh Ninh Bình mà còn hội tụ nhiều yếu tố về địa lý, nhân văn, văn hóa và lịch sử.

Sự ra đời của phường Tây Hoa Lư là kết quả từ việc hợp nhất nhiều địa phương giàu bản sắc văn hóa, mang theo khí thiêng của Cố đô Hoa Lư và nhịp sống mới. Bối cảnh tỉnh Ninh Bình đang trong quá trình hợp nhất với Hà Nam và Nam Định cho thấy bước đi chiến lược của địa phương trong việc khai thác tiềm năng, thế mạnh vùng lõi di sản. Điều này không chỉ tạo điểm tựa cho phát triển đô thị di sản thiên niên kỷ mà còn mở ra nhiều cơ hội cho công nghiệp văn hóa.

Với lợi thế về diện tích rộng lớn, phường Tây Hoa Lư có dư địa phát triển vượt trội. Điều này tạo thuận lợi trong quy hoạch không gian đô thị, bố trí hạ tầng cũng như bảo tồn và khai thác giá trị di sản văn hóa – thiên nhiên phục vụ cho phát triển kinh tế – xã hội bền vững. Đặc biệt, việc sở hữu di tích quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư trong địa phận đã tạo điều kiện cho phường Tây Hoa Lư phát triển du lịch và bảo tồn di sản văn hóa.

Bản sắc văn hóa đã được xác định là nền tảng phát triển của phường Tây Hoa Lư. Với đặc điểm hợp nhất từ nhiều địa phương có truyền thống lịch sử, văn hóa phong phú, phường Tây Hoa Lư sở hữu một nền tảng văn hóa đa tầng. Nền tảng này là sự giao thoa giữa các giá trị văn hóa dân tộc, tôn giáo và di sản. Du lịch sẽ là thế mạnh trong định hướng phát triển kinh tế bền vững của phường Tây Hoa Lư, với các điểm nhấn như chùa Bái Đính, một trong những trung tâm Phật giáo lớn nhất Việt Nam.

Trong định hướng phát triển giai đoạn mới, phường Tây Hoa Lư xác lập rõ nguyên tắc: Bảo tồn di sản không chỉ là trách nhiệm mà còn là nền tảng chiến lược để kiến tạo tương lai. Mỗi quyết sách kinh tế – xã hội đều đặt di sản vào trung tâm, xem đó là sức mạnh nội lực và là nguồn lực bền vững để xây dựng một đô thị hiện đại, có chiều sâu văn hóa và bản sắc riêng biệt.

Với những tiềm năng và thế mạnh sẵn có, phường Tây Hoa Lư đang đứng trước những cơ hội lớn để phát triển bền vững. Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, cũng như khai thác tiềm năng du lịch sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu xây dựng phường Tây Hoa Lư trở thành một đô thị di sản văn hóa và là điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước.

Ngày 9/7 vừa qua, bên lề Hội nghị lần thứ 46 của Ủy ban Di sản Thế giới, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) đã thông qua Quyết định ghi danh Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng (tỉnh Quảng Bình, Việt Nam) và Vườn quốc gia Hin Nam Nô (tỉnh Khăm Muộn, Lào) vào Danh sách Di sản Thế giới với tư cách là Di sản thiên nhiên thế giới liên biên giới.

Đây là lần đầu tiên hai quốc gia Việt Nam và Lào cùng hợp tác để ghi danh một Di sản thế giới. Quần thể này bao gồm Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng (Việt Nam) và Vườn quốc gia Hin Nam Nô (Lào), với giá trị nổi bật về địa chất, địa mạo và hệ sinh thái. Với việc ghi danh này, UNESCO đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam và Lào trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.

Trước đó, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng đã được UNESCO ghi danh vào năm 2003 với tiêu chí về địa chất, địa mạo. Đến năm 2015, di sản này được công nhận bổ sung thêm tiêu chí về hệ sinh thái và đa dạng sinh học. Việc hình thành Di sản thế giới liên biên giới Phong Nha – Kẻ Bàng và Hin Nam Nô không chỉ thể hiện giá trị bảo tồn mà còn góp phần thắt chặt mối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Lào.

Đây là cơ hội để hai quốc gia cùng phát huy tiềm năng du lịch, bảo tồn và phát triển bền vững di sản. Từ nay, hai bên sẽ có cơ hội tăng cường hợp tác trong công tác bảo tồn và quản lý di sản. Sự hợp tác này không chỉ giúp cho việc bảo tồn di sản được hiệu quả hơn mà còn tạo ra nhiều cơ hội cho du lịch, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của cả hai nước.

Xu hướng liên kết giữa các vùng không gian hành chính đang trở thành xu thế tất yếu để tiếp cận và bảo vệ những hệ giá trị thiên nhiên một cách trọn vẹn. Quá khứ, hiện tại và tương lai của loài người luôn gắn bó mật thiết với môi trường và các giá trị tự nhiên. Trong bối cảnh hiện nay, việc bảo tồn và phát huy giá trị của di sản thế giới không chỉ là trách nhiệm của mỗi quốc gia mà còn là của cả cộng đồng quốc tế.

Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO đang tiếp tục nỗ lực trong việc bảo vệ và thúc đẩy giá trị của các di sản thế giới trên toàn cầu. Thông qua các hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản, chúng ta có thể cùng nhau góp phần xây dựng một tương lai bền vững cho thế hệ mai sau.