Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế đã tổ chức thành công Hội thảo quốc tế Công nghệ và Quản lý Xanh (IFGTM) lần thứ 15, năm 2025. Sự kiện này đã tập hợp các nhà khoa học, hoạch định chính sách và quản lý từ nhiều quốc gia để thảo luận và chia sẻ các nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

Với chủ đề “Các giải pháp quản lý và công nghệ xanh hướng tới phát triển bền vững và phát thải ròng bằng 0”, hội thảo IFGTM 2025 đã trở thành diễn đàn quan trọng cho các chuyên gia từ nhiều lĩnh vực. Hội thảo được tổ chức thành 1 phiên toàn thể và 3 phiên chuyên đề, với hơn 24 báo cáo khoa học được trình bày. Phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả mời là các giáo sư hàng đầu từ Nhật Bản, Singapore và Việt Nam.

Bên cạnh đó, còn có 27 báo cáo treo (poster) được trình bày, đa số là của các nhà nghiên cứu trẻ và nghiên cứu sinh. Các báo cáo này tập trung vào các nhóm nội dung như: Các giải pháp công nghệ xanh trong kiểm soát ô nhiễm; Các công cụ và giải pháp tiên tiến cho quản lý tài nguyên và môi trường; Năng lượng và biến đổi khí hậu; Kết nối học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng trong tiến trình đạt mục tiêu Net-Zero.

Theo PGS.TS Võ Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế, chủ đề của IFGTM 2025 phản ánh xu hướng toàn cầu về chuyển đổi xanh và nỗ lực đạt đến phát thải ròng khí nhà kính bằng không (Net-Zero). Các báo cáo trình bày tại hội thảo đã trải qua quá trình bình duyệt nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng.

Các báo cáo có chất lượng sẽ được công bố trên Kỷ yếu thuộc hệ thống của Nhà xuất bản Trans Tech Publications và trên các tạp chí: Khoa học Đại học Huế: Khoa học Tự nhiên, Khoa học và Công nghệ Trường Đại học Khoa học. Điều này cho thấy sự quan tâm của hội thảo đến việc disseminate tri thức và thúc đẩy nghiên cứu trong lĩnh vực môi trường.

Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế (trực tiếp là Khoa Môi trường) là thành viên tích cực của mạng lưới CGTMR từ những ngày đầu thành lập. Trường đã từng đăng cai tổ chức thành công IFGTM 2015. Đào tạo, nghiên cứu và hợp tác quốc tế về môi trường là một trong các thế mạnh của Trường nhiều năm qua.

IFGTM là diễn đàn khoa học thường niên của Mạng lưới Nghiên cứu Công nghệ và Quản lý Xanh (CGTMR) – mạng lưới bao gồm các đơn vị (Trường, Viện) có đào tạo và nghiên cứu về môi trường trong nước và các đối tác quốc tế. Hiện CGTMR có 17 đơn vị thành viên trong nước và 4 đối tác quốc tế. Kể từ khi hình thành đến nay, đã có 14 hội thảo IFGTM được các đơn vị khắp các miền đất nước đăng cai tổ chức.

Trong tương lai, hội thảo IFGTM sẽ tiếp tục là diễn đàn quan trọng cho các nhà khoa học, hoạch định chính sách và quản lý để thảo luận và chia sẻ các nghiên cứu mới nhất về bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu. Hội thảo cũng sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác quốc tế và đào tạo, nghiên cứu trong lĩnh vực môi trường.

Các nhà khoa học đang lên tiếng cảnh báo về một hệ lụy không mong muốn từ việc cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, đặc biệt là ở Đông Á. Việc giảm thiểu ô nhiễm không khí, mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, có thể đang vô tình đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu.

Nghiên cứu mới được đăng trên tạp chí Communications Earth & Environment đã chỉ ra rằng việc giảm ô nhiễm không khí tại Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm mất đi ‘hiệu ứng làm mát’ do bụi bẩn trong không khí gây ra. Những hạt bụi này trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất.

Khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, ‘tấm chắn’ này đã biến mất. Điều này có nghĩa là ánh sáng mặt trời được hấp thụ nhiều hơn, dẫn đến tăng nhiệt độ. Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe.

Vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn. Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này, đã đưa ra một nhận định quan trọng: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’

Một số giải pháp được đề xuất bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo. Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn. Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu.

Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng. Mục tiêu cuối cùng là giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và đảm bảo một tương lai bền vững cho hành tinh chúng ta.

Những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ đã và đang thu hút sự chú ý của toàn cầu trong thời gian gần đây. Các tia sét đỏ với hình dạng kỳ dị, hiện tượng ‘biển sữa’, và sự tẩy trắng đồng loạt của san hô đã tạo nên những cảnh tượng gây sửng sốt và khơi dậy mối quan ngại sâu sắc về sự biến đổi khí hậu cũng như tác động tiêu cực đến môi trường.

Sét đỏ, một hiện tượng hiếm gặp, đã được ghi nhận tại dãy Himalaya vào năm 2022. Các nhà nghiên cứu cho rằng mặc dù sét đỏ xảy ra ở tầng khí quyển trên, nhưng chúng thường liên quan đến các biến đổi về thời tiết, có thể rất cực đoan. Việc nghiên cứu hiện tượng này không chỉ giúp giải mã những bí ẩn đang tồn tại mà còn đóng góp vào việc lý giải cách các cơn bão ngày càng trở nên phức tạp và khó dự đoán. Burcu Kosar, nhà vật lý khí quyển tại NASA, cho rằng nhiệt độ toàn cầu tăng do biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng cường độ và tần suất giông bão, đồng thời cũng dẫn đến hoạt động sét mạnh hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần thêm thời gian để tìm hiểu và có những lý giải xác đáng về mối liên hệ giữa sét đỏ với các cơn bão và những gì xảy ra ở ngoài vũ trụ.

Một hiện tượng khác cũng thu hút sự quan tâm là ‘biển sữa’, khi mặt biển phát sáng đồng đều, lan rộng đến tận chân trời với ánh sáng xanh lục nhạt như ánh dạ quang. Các nhà nghiên cứu đã biên soạn cơ sở dữ liệu toàn diện nhất cho đến nay về những sự kiện này, kết hợp với các báo cáo, thông tin, ghi chép khi đi biển của các thủy thủ suốt 400 năm. Dự án này nhằm mục đích chuyển các câu chuyện truyền miệng nhiều thế kỷ thành bằng chứng khoa học và tìm ra mối liên hệ giữa những vùng biển phát sáng ấy với cách mà hành tinh xanh đang vận hành. Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất hiện vẫn chưa có lời giải: liệu hiện tượng này là dấu hiệu của một hệ sinh thái lành mạnh hay là biểu hiện của mất cân bằng sinh học? Câu hỏi này mở ra hướng nghiên cứu mới về vai trò của vi khuẩn trong hệ sinh thái đại dương.

Không chỉ có những hiện tượng trên, san hô ở nhiều vùng biển cũng đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng. Theo công bố vào cuối tháng 4/2025, tình trạng tẩy trắng đã lan rộng đến 84% rạn san hô của đại dương, đây là sự kiện nghiêm trọng nhất từng xảy ra trên quy mô toàn cầu. Đây là lần thứ tư hiện tượng san hô bị tẩy trắng diễn ra trên toàn cầu kể từ năm 1998. Nguyên nhân được cho là do đại dương ấm lên và chưa biết khi nào sẽ kết thúc. Các nhà khoa học cho rằng cách tốt nhất để bảo vệ các rạn san hô là giải quyết tận gốc nguyên nhân của biến đổi khí hậu. Điều đó có nghĩa là giảm lượng khí thải của con người, chủ yếu từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Tóm lại, những hiện tượng thiên nhiên kỳ lạ gần đây không chỉ mang đến cảnh tượng gây sửng sốt mà còn tiềm ẩn mối lo về sự biến đổi khí hậu và tác động xấu tới môi trường. Để bảo vệ hành tinh xanh, chúng ta cần phải hành động quyết liệt để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Việc chung tay bảo vệ môi trường, giảm thiểu khí thải và ứng phó với biến đổi khí hậu là trách nhiệm của mỗi người, nhằm đảm bảo một tương lai bền vững cho thế hệ tương lai.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng tác động mạnh mẽ đến toàn cầu, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos đã đưa ra cảnh báo rằng tình hình thời tiết cực đoan đang trở thành ‘bình thường mới’ và người dân cần phải thích nghi với điều này. Cảnh báo được đưa ra khi cơn bão Cỏ May đang đe dọa đổ bộ vào Philippines, gây ra mưa lớn và gió mạnh trên diện rộng.

Cơ quan khí tượng Philippines đã dự báo rằng bão Cỏ May, với sức gió duy trì tối đa lên đến 120km/h, dự kiến sẽ đổ bộ vào bờ biển phía tây tại tỉnh La Union hoặc Ilocos Sur vào sáng ngày 25-7. Trước diễn biến này, chính quyền Philippines đã quyết định đóng cửa trường học và hủy các chuyến bay trong ngày 24-7 nhằm đảm bảo an toàn cho người dân.

Ít nhất 19 người đã thiệt mạng và 11 người mất tích do mưa lớn liên tục trong những ngày qua ở đảo quốc này. Tình trạng ngập lụt nặng nề đã buộc chính phủ phải sơ tán hàng chục ngàn người khỏi khu vực thủ đô Manila. Tổng thống Marcos nhấn mạnh rằng nước này cần lập kế hoạch dài hạn để ứng phó với thiên tai, vốn đang trở nên thường xuyên hơn do biến đổi khí hậu.

“Đây không còn là tình huống bất thường nữa… Nó sẽ như vậy trong nhiều thập kỷ tới, vì vậy hãy chuẩn bị sẵn sàng”, ông Marcos nói trong cuộc họp báo được truyền hình trực tiếp ngày 24-7. Người đứng đầu chính phủ Philippines kêu gọi người dân cảnh giác và chủ động trước những diễn biến thời tiết cực đoan.

Không chỉ Philippines, Thái Lan cũng đang cảnh báo về nguy cơ ngập lụt tại 22 tỉnh phía bắc do ảnh hưởng của bão Cỏ May. Cục Khí tượng Thái Lan dự báo lượng mưa tại nước này sẽ giảm trong 24 giờ tới nhưng vẫn sẽ còn mưa lớn ở một số khu vực. Người dân được khuyến cáo nên thận trọng với mưa lớn và nước tích tụ, có thể dẫn đến lũ quét và ngập lụt trên sông.

Cơn bão Cỏ May dự kiến sẽ không di chuyển về phía Thái Lan, nhưng các cơ quan chức năng vẫn đang theo dõi tình hình và đưa ra cảnh báo cần thiết. Khoảng 70 chuyến bay nội địa và quốc tế đã bị hủy trong ngày do bão, và các lớp học trên khắp Luzon sẽ tiếp tục bị hoãn đến hết ngày 25-7.

Tổng thống Marcos và các cơ quan chức năng đang nỗ lực ứng phó với tình hình thời tiết cực đoan, đồng thời kêu gọi người dân duy trì cảnh giác và hợp tác với chính quyền để giảm thiểu rủi ro. Biến đổi khí hậu đang đặt ra những thách thức lớn cho nhiều quốc gia, trong đó có Philippines và Thái Lan, và việc thích nghi với ‘bình thường mới’ đang trở thành nhiệm vụ cấp thiết.

Nhật báo Cresus Algeria đã có một bài viết đánh giá cao những thành tựu phát triển của Việt Nam và bày tỏ kỳ vọng về chuyến thăm các nước châu Phi của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sắp tới. Bài viết cho rằng chuyến thăm này sẽ mở ra cơ hội để nâng tầm hợp tác giữa Việt Nam và châu Phi.

Bài viết đánh giá Việt Nam đang trở thành một ‘điểm đến tri thức’ trong phát triển nông nghiệp và nông thôn, dựa trên giá trị bản địa, chuỗi giá trị cộng đồng và hội nhập thương mại quốc tế. Với hơn 60% dân số sống ở khu vực nông thôn, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu ấn tượng trong gần 40 năm đổi mới. Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam đạt 62,5 tỷ USD, trong khi 6 tháng đầu năm 2025 đạt 33,84 tỷ USD, tăng gần 15% so với cùng kỳ.

Hiện nay, Việt Nam đang đẩy mạnh tái cơ cấu nông nghiệp nhằm gia tăng giá trị gia tăng, nhấn mạnh vào tính bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển nông nghiệp thông minh. Chương trình ‘Mỗi xã một sản phẩm’ (OCOP) ở Việt Nam không chỉ là một thương hiệu, mà còn là mô hình tích hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp, hợp tác xã và cộng đồng trong một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Tác giả đánh giá cao những đề xuất của Việt Nam với hợp tác Nam-Nam dựa trên 4 trụ cột do FAO đề ra: ‘cải thiện sản xuất, dinh dưỡng, môi trường và đời sống, không để ai bị bỏ lại phía sau’. Bài viết cũng nhắc lại lời kêu gọi của Việt Nam đối với các tổ chức quốc tế, thể chế tài chính, các đối tác song phương và đa phương tăng cường hỗ trợ hợp tác Nam-Nam nhằm triển khai hiệu quả chương trình OCOP.

Tác giả bày tỏ hy vọng Việt Nam với tư cách là quốc gia có nền nông nghiệp phát triển, có nhiều kinh nghiệm quý báu trong giảm phát thải nông nghiệp, có thể hợp tác cùng thắng với các nước anh em châu Phi. Đặc biệt, bài viết giành sự quan tâm tới các sản phẩm Halal của Việt Nam, nhất là những thương hiệu đã chứng minh được chất lượng tại các thị trường tiêu chuẩn thực phẩm Halal cao như Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất, Malaysia và Indonesia.

Tác giả hy vọng các sản phẩm Halal với hương vị đặc biệt của miền nhiệt đới sẽ sớm vượt qua các thách thức hiện hữu để xuất hiện rộng rãi hơn tại thị trường châu Phi. Việc mở đường bay thẳng đầu tiên giữa Việt Nam và châu Phi được xem là khởi đầu mới để các bên tiến đến hợp tác cùng thắng.

Chuyến bay ET0678 của Ethiopian Airlines đã khai trương chính thức đường bay kết nối hai thủ đô, tạo điều kiện cho hoạt động du lịch, thương mại và giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và châu Phi. Tờ nhật báo bày tỏ sự tin tưởng quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa Việt Nam và các nước bạn bè châu Phi sẽ là điểm tựa để nâng tầm hợp tác Việt Nam – châu Phi thời gian tới.

Chuyến thăm cấp cao của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn tới các nước châu Phi vào cuối tháng 7/2025 được kỳ vọng sẽ khởi động lại những kết nối lịch sử và cùng nhau mở ra triển vọng hợp tác sâu rộng thời gian tới. Tác giả tin tưởng người Việt Nam với tấm lòng rộng mở, coi trọng đoàn kết quốc tế, sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm quý báu, đặc biệt trong xóa đói giảm nghèo, thu hút đầu tư và phát triển đất nước.

Bài viết nhấn mạnh trong bối cảnh đó, Việt Nam và châu Phi cần tiếp tục củng cố lòng tin chính trị, tăng cường trao đổi đoàn cấp cao thường xuyên, thúc đẩy đàm phán các hiệp định cơ bản. Cuối bài viết, tác giả liên tưởng không có lý do gì mà những dân tộc đã cùng nhau đánh đổ bè lũ thực dân, đế quốc lại không thể sát cánh bên nhau trong phát triển kinh tế, hướng tới thịnh vượng và phát triển.

Trong những năm gần đây, tỉnh Đồng Tháp đã và đang tập trung nguồn lực để đầu tư, hoàn thiện hệ thống thủy lợi, phục vụ nhu cầu phát triển sản xuất và đi lại của người dân. Hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh đã được đầu tư, nâng cấp, cải tạo tương đối hoàn chỉnh, đáp ứng nhu cầu sản xuất, dân sinh, đi lại và vận chuyển hàng hóa.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, hệ thống kinh đã được đầu tư, nâng cấp với 5.099 công trình, tổng chiều dài 10.550 km. Hệ thống cống và trạm bơm đã đầu tư được 6.673 công trình. Hệ thống đê (đê biển, đê cửa sông và đê sông), đê bao, bờ bao đã đầu tư được 10.275 km. Hàng năm, tỉnh Đồng Tháp đều phải thực hiện duy tu, sửa chữa, nâng cấp hệ thống công trình thủy lợi để đảm bảo phục vụ sản xuất và dân sinh.

Trong năm 2025, tỉnh cần phải duy tu, sửa chữa và nâng cấp 149 cống bị hư hỏng, xuống cấp. Đến nay, tỉnh cơ bản đã thực hiện hoàn thành. Hệ thống công trình thủy lợi đã phát huy hiệu quả trong việc ngăn lũ, mặn, triều và trữ ngọt phục vụ sản xuất và dân sinh trên địa bàn tỉnh. Hệ thống công trình thủy lợi này cơ bản đảm bảo phục vụ tưới, tiêu cho khoảng 435.825 ha đất sản xuất nông nghiệp, với diện tích gieo trồng 861.922 ha.

Một trong những công trình nổi bật là Dự án Đầu tư xây dựng hệ thống cống ngăn mặn tại đầu các kinh, rạch ra sông Tiền trên đường tỉnh 864 giai đoạn 1, với tổng mức đầu tư hơn 846 tỷ đồng. Dự án bao gồm 6 cống ngăn mặn, đã hoàn thành và đưa vào sử dụng kịp thời đảm bảo ngăn mặn, trữ ngọt trong mùa khô năm 2023 – 2024.

Để nâng cao hiệu quả các công trình thủy lợi, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp cho rằng cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp về kỹ thuật, quản lý và chính sách. Trong đó, cần tăng cường đầu tư và huy động các nguồn lực từ Trung ương, tỉnh, ODA, xã hội hóa để nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống công trình thủy lợi.

Thị trường carbon đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và đạt được phát thải ròng bằng ‘0’. Tại Diễn đàn ‘Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới’, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về tiềm năng và thách thức của thị trường carbon tại Việt Nam.

Hiện tại, Việt Nam đang ở giai đoạn định hình nền móng thị trường carbon, với nhiều tiềm năng nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Các chuyên gia chỉ ra rằng hệ thống đo đạc, báo cáo, thẩm định khí nhà kính (MRV) chưa đồng bộ và thiếu chuẩn hóa. Điều này gây khó khăn cho việc đo lường và xác minh lượng khí thải, khiến thị trường carbon chưa thể vận hành một cách hiệu quả.

Bên cạnh đó, hạn chế về nhận thức, nhân lực và tài chính đang khiến các doanh nghiệp gặp khó khăn khi tiếp cận thị trường này. Nhiều doanh nghiệp chỉ hiểu đơn giản về giảm phát thải mà chưa thực sự ứng dụng công nghệ tuần hoàn tài nguyên để phát triển bền vững. Điều này cho thấy cần có sự hỗ trợ và hướng dẫn để giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về lợi ích và cách thức tham gia thị trường carbon.

Theo ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, từ nay đến 2028, Việt Nam sẽ thí điểm cấp phát hạn ngạch miễn phí và vận hành sàn giao dịch carbon. Từ năm 2029, sẽ áp dụng đấu giá và kết nối quốc tế. Các bộ, ngành đang hoàn thiện hành lang pháp lý để đảm bảo tính minh bạch và tránh ảnh hưởng tới cam kết giảm phát thải quốc gia.

Để phát triển thị trường carbon hiệu quả, các chuyên gia cũng khuyến nghị cần đầu tư vào nền tảng kỹ thuật và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận tài chính, hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Điều này đòi hỏi sự đầu tư và hỗ trợ từ chính phủ, tổ chức quốc tế và các doanh nghiệp để xây dựng một thị trường carbon minh bạch, hiệu quả và bền vững.

Việc tham gia thị trường carbon không chỉ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu giảm phát thải mà còn tạo ra cơ hội kinh tế mới cho các doanh nghiệp và góp phần vào phát triển bền vững. Tuy nhiên, để đạt được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, doanh nghiệp và các tổ chức liên quan để xây dựng một thị trường carbon vững chắc và hiệu quả.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam cần tận dụng các cơ hội từ thị trường carbon để đẩy mạnh chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Với sự hỗ trợ từ các chuyên gia, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp, Việt Nam có thể xây dựng một thị trường carbon hiệu quả, minh bạch và bền vững, đóng góp vào mục tiêu Net Zero vào năm 2050.