Trong quá trình phát triển của đất nước, doanh nghiệp tư nhân đã và đang đóng vai trò quan trọng không chỉ là đối tác thực hiện chính sách mà còn là động lực trực tiếp kiến tạo nền nông nghiệp xanh và thúc đẩy phát triển bền vững. Từ công nghiệp đến dịch vụ và giờ đây là nông nghiệp, doanh nghiệp tư nhân đang nổi lên như những kiến trúc sư của chuỗi giá trị bền vững. Họ không chỉ xuất khẩu sản phẩm mà còn xuất khẩu tư duy kinh doanh có trách nhiệm với môi trường, cộng đồng và quốc gia.

Ông Thái Như Hiệp, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, nhà sáng lập thương hiệu L’amant Café, chia sẻ về tương lai mà trong đó doanh nghiệp tư nhân không đồng hành cùng đất nước thì hành trình phát triển sẽ thiếu đi một lực đẩy quan trọng từ bên trong. Ông nhấn mạnh rằng nếu doanh nghiệp tư nhân không tham gia vào ‘cuộc chơi’ phát triển đất nước thì nhiều chương trình sẽ chỉ dừng lại ở khẩu hiệu. Doanh nghiệp tư nhân không phải là lực lượng phụ trợ mà là một mắt xích chủ lực trong việc thực hiện các sứ mệnh kinh tế lớn.

Với nông nghiệp, vai trò của doanh nghiệp tư nhân càng then chốt. Doanh nghiệp trong nước hoàn toàn có thể làm chủ chuỗi giá trị nếu có niềm tin và sự đồng hành thực chất từ chính sách. Ông Hiệp cũng cho biết, đã đến lúc cần nhìn nhận thẳng thắn về vai trò của khu vực tư nhân trong bức tranh phát triển đất nước hiện nay. Nếu được chọn lại từ đầu, ông vẫn sẽ chọn con đường làm nông nghiệp vì tin rằng doanh nghiệp không thể thành công nếu nông dân còn nghèo.

Doanh nghiệp tư nhân đang đóng vai trò quan trọng trong việc ‘xanh hóa’ nông nghiệp và đáp ứng các quy định mới từ thị trường quốc tế. Cà phê Vĩnh Hiệp hiện đang xuất khẩu mạnh dòng cà phê hữu cơ, một phân khúc đòi hỏi khắt khe về tiêu chuẩn môi trường. Để xây dựng chuỗi giá trị xanh, không thể thiếu vai trò dẫn đường của doanh nghiệp tư nhân. Bà con cần vốn, cần thị trường, cần kỹ thuật và doanh nghiệp là người nắm cả ba điểm ấy.

Tới năm 2030, theo quy định của Liên minh châu Âu, toàn bộ cà phê nhập khẩu vào EU phải đạt chứng nhận không phá rừng, phát thải carbon ở mức thấp. Tới năm 2050, cà phê xuất khẩu phải đạt chuẩn phát thải Net Zero. Đó là thách thức nhưng cũng là cơ hội để định hình lại tư duy sản xuất.

Ông Hiệp kiến nghị cần chính sách cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong phát triển nông nghiệp xanh. Vấn đề lớn nhất là đất đai, không ít vùng nguyên liệu bị các doanh nghiệp đầu cơ nắm giữ, trong khi bà con đồng bào thiếu giấy tờ hợp pháp. Cần có cơ chế giao đất theo điều kiện sản xuất xanh. Nếu doanh nghiệp hoặc nông dân cam kết chuyển đổi vùng nguyên liệu sang hữu cơ, không phá rừng, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, thì phải được cấp quyền sử dụng đất ổn định và lâu dài.

Bên cạnh đó, cần có tín dụng xanh với lãi suất cho nông nghiệp thấp, điều kiện vay không quá khắt khe, và cơ chế bảo lãnh tín dụng cho các mô hình sản xuất xanh. Cuối cùng, doanh nghiệp mong mỏi một môi trường chính sách ổn định, nhất quán và minh bạch, nơi các nguồn lực được phát huy đúng chỗ, đúng lúc.

Ông Nguyễn Thế Phượng, Phó chủ tịch Hiệp hội Thẩm định giá Việt Nam (VVA), đã đưa ra quan điểm của mình về vấn đề định giá đất và chính sách thuế đất tại hội thảo ‘Giá đất, thuế đất… thế nào cho hợp lý?’ do Báo Thanh Niên tổ chức. Theo ông Phượng, quá trình định giá đất và xây dựng cơ chế chính sách liên quan đã trải qua nhiều lần sửa đổi và hoàn thiện.

Nghị định 71 đã giao cho các địa phương quy định các thông số cần thiết để tính giá đất. Cụ thể tại TP.HCM, các hệ số tính đã được quy định rõ ràng, cho phép các doanh nghiệp tính toán số tiền thuế phải nộp một cách minh bạch. Ông Phượng chỉ ra rằng định giá đất liên quan chặt chẽ đến hai vấn đề chính: bảng giá đất và định giá đất cụ thể.

Về bảng giá đất, trên thế giới cũng phân biệt thành hai vấn đề cơ bản. Thứ nhất, định giá đất phải dựa trên cơ sở kinh tế thực chứng, tức là tuân theo quy luật của thị trường. Thứ hai, nếu muốn thu nghĩa vụ tài chính về quyền sử dụng đất, thì cần có chuẩn mực theo chủ quan của nhà nước, phù hợp với điều kiện xã hội và chính sách của từng thời kỳ.

Ông Phượng cũng nhận định rằng không phải bảng giá đất nào cũng có thể làm hài lòng hết mọi người trong xã hội. Vấn đề quan trọng là nhà nước cần điều chỉnh như thế nào để đạt được sự công bằng và phù hợp. Đất nông nghiệp cần được phân loại rõ ràng, bao gồm đất trong khu đô thị, đất trong khu dân cư và đất nông nghiệp trong khu quy hoạch đất ở. Chính sách cũng cần định hướng để sử dụng đất một cách hợp lý, tránh tình trạng bê tông hóa khắp nơi và đảm bảo môi trường xanh.

Về mức giá thuê đất, ông Phượng cho rằng cần phải xem xét lại vì chi phí đầu vào bị đội lên sẽ không khuyến khích đầu tư. Quan trọng là không để biến động mạnh gây sốc cho doanh nghiệp khi chuyển từ mức cũ sang mức mới. Về phương pháp định giá đất, vẫn phải tính cụ thể, có thể tính bằng phương pháp thặng dư và phải giảm cho một số đối tượng ưu tiên như giáo dục, y tế, vì đây là những loại hình được khuyến khích. Những loại hình này có thể thu bằng 50% giá đất ở.

Ông Phượng cũng nhấn mạnh rằng chính sách đất đai cần được điều chỉnh để đảm bảo môi trường xanh và đáp ứng nhu cầu của xã hội. Điều quan trọng là nhà nước cần có chính sách phù hợp để khuyến khích đầu tư và đảm bảo quyền lợi của doanh nghiệp và người dân. Nhà nước cần cân nhắc kỹ lưỡng để xây dựng chính sách đất đai hợp lý, đảm bảo sự phát triển bền vững và công bằng trong xã hội.

Để có thể xây dựng chính sách đất đai hiệu quả, cần có sự tham gia đóng góp của nhiều bên liên quan, bao gồm cả doanh nghiệp, người dân và các chuyên gia. Việc định giá đất và xây dựng cơ chế chính sách cần dựa trên cơ sở thực tiễn, khoa học và đảm bảo tính minh bạch, công bằng.

Xem thêm: https://thanhnien.vn/gia-dat-thue-dat-the-nao-cho-hop-ly-105176.html

Sửa đổi Luật Đất đai – một đạo luật có ảnh hưởng sâu rộng đến hàng triệu người dân và hàng trăm tỷ USD đầu tư, đòi hỏi một mục tiêu tối thượng rõ ràng. Điều này đã được Trung ương Đảng chỉ rõ: đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, cần được quản lý minh bạch để đảm bảo lợi ích chung của toàn dân. Đất đai không thể là ‘sân chơi’ của đầu cơ hay công cụ tận thu ngân sách.

Một trong những điểm yếu của Luật Đất đai 2013 là cơ chế khung giá đất, dẫn đến giá đất do Nhà nước quy định thường chỉ bằng 20-30% giá thị trường. Điều này đã gây ra hơn 80% đơn thư khiếu nại đất đai. Luật mới cần có hướng giải quyết để bảng giá đất do địa phương xây dựng sát với giá thị trường, nhưng cần tránh việc lấy giá sốt đất làm cơ sở.

Chính sách tài chính đất đai cũng cần được xem xét lại. Việc truy thu bổ sung 5,4%/năm đối với tiền sử dụng đất chưa nộp đang khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Với hơn 2.887 dự án vướng mắc liên quan đất đai, tổng vốn hơn 235 tỷ USD, việc áp mức truy thu như trên có thể dẫn đến những hệ lụy lớn.

Ngân sách có thể bội thu từ đất đai, nhưng nếu đất đai chỉ phục vụ mục đích này, thì lợi ích kinh tế đó là ngắn hạn và thiếu bền vững. Giá đất cần được tiếp cận từ góc độ công lý, đảm bảo không để Nhà nước thất thu thuế, không làm doanh nghiệp mất khả năng sinh lời, và không để người dân mất cơ hội có nhà.

Thay vì thu truy thu, nên đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai. Doanh nghiệp đề nghị bỏ quy định truy thu 5,4% trong lần sửa đổi sắp tới của Nghị định 103. Điều này có thể giải phóng hàng trăm dự án và khơi thông hàng tỷ USD.

Sửa Luật Đất đai không thể chỉ là bản vá. Đây là lúc cần tái thiết toàn diện hệ thống quản trị đất đai, với triết lý cốt lõi là đất đai phục vụ phát triển công bằng, bền vững và vì lợi ích chung của toàn dân.