Một bài đăng lan truyền trên mạng xã hội Facebook vào ngày 4 tháng 7 đã gây sự chú ý của đông đảo người dùng với câu chuyện về một nhạc công violin tên Henek, người bị ép buộc tham gia dàn nhạc tại một trại tập trung. Bài đăng kèm theo một bức ảnh và nêu rõ vai trò của ông là chơi đàn trong khi các bạn tù bị dẫn đến phòng hơi ngạt.

Henek được cho là đã khóc khi chơi bản ‘Serenade của Schubert’, trong khi cây đàn run rẩy trong tay. Một cô gái trong ảnh quay lại và thì thầm ‘Âm nhạc của anh là điều cuối cùng tôi lắng nghe. Cảm ơn’. Bức ảnh cho thấy một người đàn ông gầy gò đang chơi violin, phía sau là những người gầy gò khác.

Thông tin trong bài đăng còn cho biết Henek đã sống sót qua chiến tranh nhưng sau đó không bao giờ chạm đến chiếc violin nữa. Tuy nhiên, vào ngày 1 tháng 8, sau quá trình kiểm chứng và xác minh của AFP, kết quả cho thấy hình ảnh đang lan truyền là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo (AI) và câu chuyện về Henek hoàn toàn bịa đặt.

Mặc dù các nhạc công có mặt trong cuộc sống bên trong các trại tập trung của Đức quốc xã, nhưng bức ảnh lan truyền hiện tại không mô tả một sự kiện thực tế. Có nhiều điểm không nhất quán về thị giác trong ảnh, cho thấy đây là sản phẩm được tạo ra bằng AI.

Những chi tiết như ngón tay của ‘Henek’ có kích thước không đồng đều và trông vuông vắn, một người đàn ông phía sau chỉ có ba ngón tay, và dây thứ tư của đàn violin biến mất trong bức ảnh. Ngoài ra, tóc của ‘Henek’ dài trong khi những người khác đều cạo đầu, và quần áo của họ không phù hợp với quy định trong các trại tập trung của Đức quốc xã.

Đặc biệt, tù nhân trong trại Auschwitz năm 1943 đều phải xăm số hiệu trên cánh tay. Các chuyên gia của AFP đã sử dụng công cụ phát hiện AI và cho kết quả lên đến 99,9% rằng hình ảnh do AI tạo ra.

Ngoài ra, việc tìm kiếm trên mạng cũng chỉ ra rằng ‘Henek’ là một trong nhiều nhân vật tưởng tượng trong các câu chuyện bịa đặt về các nhạc công violin. Hiện tượng này là hệ quả của xu hướng tạo nội dung bằng AI để kiếm tiền, thường nhắm vào sự cảm thông của người phương Tây đối với thảm họa Holocaust, một sự kiện lịch sử đau thương khiến 6 triệu người Do Thái thiệt mạng.

Bảo tàng nhà nước Auschwitz-Birkenau tại Ba Lan đã lên tiếng cảnh báo về việc lan truyền hình ảnh giả do AI tạo ra, có thể bóp méo lịch sử và xúc phạm ký ức của nạn nhân Holocaust. Bảo tàng đã gửi yêu cầu lên Meta, chủ sở hữu Facebook, nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi.

Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường, vừa có công văn gửi Chi cục Kiểm lâm tỉnh Điện Biên, đề nghị cơ quan này vào cuộc xác minh thông tin về tình trạng động vật hoang dã tấn công gia súc tại xã Núa Ngam. Việc này nhằm kịp thời có các biện pháp xử lý, bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân cũng như bảo vệ và cứu hộ động vật hoang dã theo đúng quy định của pháp luật.

Trước đó, theo phản ánh của báo chí, tại xã Núa Ngam, tỉnh Điện Biên, đã xuất hiện tình trạng động vật hoang dã tấn công gia súc của người dân chăn thả. Các loài động vật này được nghi là chó rừng (Canis aureus) hoặc sói đỏ (Cuon alpinus), thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IB, được ban hành tại Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT ngày 24/6/2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Thông tư này quy định về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm; nuôi động vật rừng thông thường và thực thi Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp.

Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm yêu cầu Chi cục Kiểm lâm Điện Biên phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Núa Ngam và các cơ quan liên quan để kiểm tra, xác minh thông tin do báo chí phản ánh. Đồng thời, cơ quan chức năng cần có biện pháp xử lý kịp thời để bảo vệ tính mạng và tài sản của người dân, cũng như bảo vệ và cứu hộ động vật hoang dã theo đúng quy định của pháp luật.

Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm cũng lưu ý rằng, trong trường hợp khu vực Núa Ngam xuất hiện động vật hoang dã và có biểu hiện xâm hại hoặc đe dọa tài sản, tính mạng của người dân, Chi cục Kiểm lâm Điện Biên cần phối hợp với chính quyền địa phương áp dụng các biện pháp xử lý theo đúng quy định tại Thông tư số 27/2025/TT-BNNMT. Đặc biệt, nghiêm cấm việc người dân đặt bẫy, săn bắt chó sói trái pháp luật.

Bên cạnh đó, cơ quan chuyên môn địa phương cần tăng cường truyền thông, hướng dẫn cho người dân tại các khu vực trên có biện pháp phòng tránh, không xâm phạm vào khu vực rừng nghi là nơi sinh sống tự nhiên của động vật hoang dã.

Điện thoại liên hệ để được hỗ trợ cứu hộ động vật hoang dã là 0854446688 hoặc email: doannguyen81@gmail.com.