Tuổi trẻ Quảng Ninh đã và đang phát huy vai trò tiên phong, xung kích trong công cuộc xây dựng đời sống văn hóa tại cơ sở, góp phần giữ gìn và lan tỏa những giá trị truyền thống tốt đẹp, đồng thời tích cực tham gia xây dựng lối sống văn minh, hiện đại phù hợp với yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của tỉnh.

Với phương châm ‘Mỗi đoàn viên, thanh niên là một hạt nhân văn hóa’, các cấp bộ Đoàn – Hội – Đội trong toàn tỉnh đã đẩy mạnh tổ chức nhiều phong trào hành động thiết thực, tạo môi trường để đoàn viên, thanh niên phát huy vai trò chủ thể trong xây dựng đời sống văn hóa. Trong đó, chiến dịch truyền thông ‘Thanh niên xung kích, sáng tạo tham gia phát triển văn hóa, con người giàu bản sắc Quảng Ninh’ do Tỉnh Đoàn phát động từ cuối năm 2024 đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên hưởng ứng.

Trào lưu ‘Quảng Ninh trong tôi là…’ – một trong hai hoạt động trọng điểm của chiến dịch đã lan tỏa mạnh mẽ trên các nền tảng số với hơn 4.200 sản phẩm truyền thông do chính thanh thiếu niên sáng tạo, góp phần quảng bá nét đẹp văn hóa, ẩm thực, du lịch và con người Quảng Ninh.

Để định hướng thanh niên tham gia sâu rộng vào công tác xây dựng đời sống văn hóa, các cơ sở Đoàn đã chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; tổ chức các diễn đàn, tọa đàm, sinh hoạt chuyên đề về văn hóa, lối sống. Qua đó khơi dậy tinh thần trách nhiệm, hoài bão cống hiến và động lực phấn đấu trong mỗi đoàn viên, thanh niên.

Các cuộc vận động, phong trào lớn như: ‘Thanh niên tình nguyện’, ‘Sinh viên 5 tốt’, ‘Học sinh 3 rèn luyện’, ‘Thanh niên làm theo lời Bác’, ‘Ngày hội văn hóa dân gian trường học’, ‘Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Quảng Ninh thế hệ mới’… đã góp phần quan trọng trong việc hình thành lối sống đẹp, có trách nhiệm, góp phần loại bỏ những hành vi lệch chuẩn, tiêu cực trong thanh niên.

Trong các đợt cao điểm như Tháng Thanh niên, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè, lực lượng đoàn viên, thanh niên toàn tỉnh đã tham gia hàng nghìn công trình, phần việc cụ thể, thiết thực, phù hợp với nhu cầu thực tế tại cơ sở.

Tiêu biểu như: Thắp sáng đường quê bằng đèn năng lượng mặt trời; trồng và chăm sóc cây xanh; chỉnh trang khuôn viên cơ quan, trường học, nhà văn hóa; xây dựng các tuyến phố văn minh ‘Sáng – xanh – sạch – đẹp – văn minh – an toàn’; tổ chức các hoạt động làm sạch biển, bảo vệ môi trường… Những việc làm này đã và đang góp phần tích cực vào việc xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu và đô thị văn minh.

Việc cụ thể hóa phong trào ‘Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa’ thông qua việc thanh niên đảm nhận tiêu chí văn hóa trong xây dựng nông thôn mới, văn minh đô thị đã tạo nên những điểm sáng nổi bật với cách làm hay, sáng tạo.

Tiêu biểu như: Hội trại bản sắc dân tộc, biểu diễn nghệ thuật và trò chơi dân gian tại phố đi bộ Tiên Yên; CLB Thuyết minh viên tại vùng đất địa đầu Móng Cái; hay các mô hình thanh niên khởi nghiệp gắn với phát triển nghề truyền thống, du lịch cộng đồng như Kỳ Thượng Am Váp Farm, Homestay Pạc Sủi… Những mô hình này không chỉ góp phần bảo tồn giá trị văn hóa mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế bền vững dựa trên nền tảng văn hóa bản địa.

Trong bối cảnh chuyển đổi số, lực lượng thanh niên Quảng Ninh cũng là lực lượng tiên phong trong ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Việc triển khai mã QR tại các di tích, địa chỉ đỏ, tích hợp giọng thuyết minh AI không chỉ giúp người dân và du khách dễ dàng tiếp cận thông tin mà còn là bước tiến mới trong số hóa văn hóa, phù hợp với xu hướng phát triển của thời đại.

Bằng tinh thần xung kích, sáng tạo, bản lĩnh và trách nhiệm, tuổi trẻ Quảng Ninh đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng đời sống văn hóa từ cơ sở. Đây cũng chính là yếu tố nền tảng góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, bền vững của tỉnh trong giai đoạn mới.

Sau một thời gian tạm vắng, chương trình ‘Bố ơi, mình đi đâu thế?’ đã trở lại và tạo ra sự hào hứng không chỉ cho các cặp bố con tham gia mà còn cho cả khán giả. Chương trình không chỉ nhằm mục đích kết nối tình cảm giữa cha và con mà còn hướng trẻ nhỏ trở về với thiên nhiên, khám phá không gian di sản văn hóa và tìm hiểu về cội nguồn dân tộc.

Các thành viên tham gia chương trình, bao gồm Bean, Dứa, Audi và Cati, đều là những đứa trẻ còn nhỏ tuổi và hiếu động, quen thuộc với cuộc sống tiện nghi ở đô thị. Tuy nhiên, thông qua các chuyến đi và trải nghiệm trong chương trình, các bé đã có cơ hội làm quen với môi trường mới và những trải nghiệm hoàn toàn khác biệt.

Mỗi điểm đến trong chương trình mang đến cho trẻ em cơ hội ‘chạm’ vào di sản văn hóa, vào cuộc sống thực tế bằng chính đôi tay, đôi chân và cả sự rung động qua các trò chơi, công việc, phong tục, tiếng nói, và món ăn gắn liền với làng quê Việt Nam. Qua đó, trẻ em không chỉ được trải nghiệm mà còn học hỏi về văn hóa và giá trị truyền thống.

Một trong những điểm đến đáng nhớ trong chương trình là hành trình khám phá vùng đất cố đô Hoa Lư, một phần quan trọng của Quần thể danh thắng Tràng An – Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận. Tại đây, các cặp bố con đã cùng nhau trải nghiệm cuộc sống, văn hóa và lịch sử của cố đô, để lại nhiều kỷ niệm và bài học sâu sắc.

Tiến sĩ Đặng Thị Kiều Oanh, Giảng viên Khoa Văn hóa học, Trường Đại học Văn hóa TP Hồ Chí Minh, đánh giá cao chương trình ‘Bố ơi, mình đi đâu thế?’ vì đã khai thác chất liệu văn hóa dân gian và kết hợp với sự tham gia của nghệ sĩ, người nổi tiếng, tạo nên sức hút riêng. Chương trình không chỉ góp phần tôn vinh và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc mà còn là cầu nối giúp thế hệ trẻ tiếp cận và hiểu sâu sắc hơn về di sản văn hóa của dân tộc.

Chương trình không chỉ đơn thuần là hành trình trở về với những giá trị bình dị mà còn mang đến những bài học nhân văn sâu sắc về sự sẻ chia và lòng biết ơn đối với các bậc tiền nhân. Thông qua chương trình, trẻ nhỏ sẽ nhận ra rằng đằng sau mỗi sản phẩm dân gian là cả kho tàng tri thức, kinh nghiệm và công sức của bao thế hệ. Qua đó, trẻ sẽ phát triển sự trân trọng và ý thức giữ gìn di sản văn hóa của dân tộc.

Chương trình ‘Bố ơi, mình đi đâu thế?’ thực sự là một hành trình ý nghĩa, không chỉ giúp gắn kết tình cảm gia đình mà còn là cơ hội để trẻ nhỏ khám phá, học hỏi về văn hóa và di sản của Việt Nam. Thông qua chương trình, khán giả cũng có thể thấy được sự nỗ lực trong việc quảng bá và bảo tồn văn hóa dân gian, đồng thời khơi dậy lòng yêu nước và ý thức về việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.