Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Đề xuất này xuất phát từ hai doanh nghiệp trong nước là Công ty cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam (BAF Việt Nam) và Công ty cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, những đơn vị đã gửi văn bản xin ý kiến về việc triển khai mô hình này.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng đã được Trung Quốc triển khai từ năm 2018 và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Với hơn 2.000 mô hình và gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi heo, Trung Quốc đã cung cấp 2,65 triệu heo nái sinh sản và hơn 30 triệu heo thịt mỗi năm. Mô hình này giúp phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh, ước lượng tăng khối lượng cơ thể hàng ngày, đồng thời tối ưu hóa chi phí chăn nuôi.

Mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với chăn nuôi truyền thống. Nhờ áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại như AI, Blockchain, ICT, tự động hóa, giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng con heo theo thời gian thực, mô hình này giúp nâng cao hiệu quả chăn nuôi và đảm bảo an toàn sinh học.

BAF Việt Nam đã đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi heo 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 heo nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu heo thương phẩm/năm với tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng. Dự kiến sau khi dự án hoàn thiện và đưa vào khai thác hết công suất, có thể mang về cho BAF Việt Nam từ 12.000 – 13.000 tỷ đồng doanh thu mỗi năm, thời gian hoàn vốn dự kiến từ 5 – 5,5 năm.

Nếu được Thủ tướng đồng ý, nhiều khả năng đây sẽ là dự án ‘chung cư nuôi heo’ đầu tiên tại Việt Nam. Việc triển khai mô hình này cũng phù hợp với mục tiêu hiện đại hóa ngành chăn nuôi và đảm bảo an toàn sinh học, bảo vệ môi trường.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, luật, đề án, chiến lược phát triển ngành chăn nuôi đều đặt mục tiêu hiện đại hóa ngành chăn nuôi; khuyến khích cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và đảm bảo an toàn sinh học, bảo vệ môi trường. Việt Nam cũng đã có tiêu chuẩn TCVN 14209:2024 về trại nuôi heo nhiều tầng.

Nuôi heo cũng là ngành chăn nuôi chủ lực ở Việt Nam, chiếm tỷ trọng 62-65% tổng sản lượng thịt các loại. Năm 2024, sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, đứng thứ 6 thế giới. Tiêu thụ thịt heo của người Việt đứng thứ tư thế giới và tăng từ 30kg thịt xẻ/người năm 2021 lên 37,04kg thịt xẻ/người năm 2024.

Virus PCV2 đang trở thành một mối đe dọa đáng kể đối với ngành chăn nuôi heo toàn cầu do khả năng gây suy giảm miễn dịch nghiêm trọng ở heo. Loại virus này có kích thước nhỏ nhưng tiềm năng gây bệnh cao, đặc biệt là khi nó tương tác với các tế bào quan trọng của hệ miễn dịch như nguyên bào lympho và bạch cầu đơn nhân. Tuy nhiên, sự nhân lên và gây bệnh của PCV2 không chỉ phụ thuộc vào chính virus mà còn yêu cầu một loạt các điều kiện thuận lợi, đặc biệt là tình trạng kích hoạt của hệ miễn dịch do đồng nhiễm các tác nhân gây bệnh khác.

Khi hệ miễn dịch của heo bị kích hoạt do tình trạng đồng nhiễm thường xuyên xảy ra trong các trại chăn nuôi, nó tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự nhân lên của PCV2. Quá trình này bắt đầu khi hệ miễn dịch sản xuất ra các lymphoblast, một dạng tế bào lympho được kích hoạt miễn dịch. Sự hiện diện của lymphoblast chính là “chìa khóa” cho phép PCV2 nhân lên nhanh chóng. Như vậy, mức độ nghiêm trọng của bệnh lý do PCV2 gây ra có mối liên hệ trực tiếp với số lượng lymphoblast hiện diện trong cơ thể heo.

Đồng nhiễm các bệnh khác đóng một vai trò then chốt trong việc kích hoạt hệ miễn dịch và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của PCV2. Trong bối cảnh ngày càng có nhiều trường hợp nhiễm đồng thời nhiều mầm bệnh, việc kiểm soát PCV2 và các bệnh liên quan đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc và toàn diện về cơ chế nhân lên của virus cũng như các yếu tố tác động. Sự phức tạp này đòi hỏi một chiến lược kiểm soát và phòng ngừa đa diện.

Vaccine đã được chứng minh là một công cụ hiệu quả trong việc kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của PCV2. Tuy nhiên, việc sử dụng vaccine không phải là giải pháp duy nhất. Kiểm soát tốt tất cả các bệnh đồng nhiễm và cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể của đàn heo cũng là các yếu tố quan trọng không kém. Chúng không chỉ góp phần giảm thiểu tác động của PCV2 mà còn nâng cao sức khỏe và sản suất chăn nuôi.

Tóm lại, cuộc chiến chống lại PCV2 và các tác động của nó đòi hỏi sự kết hợp của nhiều biện pháp, từ sử dụng vaccine đến quản lý sức khỏe tổng thể của đàn heo và kiểm soát các bệnh đồng nhiễm. Bằng cách áp dụng một cách tiếp cận toàn diện, ngành chăn nuôi có thể giảm thiểu hiệu quả sự ảnh hưởng của PCV2 và nâng cao chất lượng sản xuất.

Một kỹ sư ở Lâm Đồng đã gây chú ý khi quyết định nghỉ việc với mức lương 30 triệu đồng/tháng để về quê nuôi ruồi và heo. Anh Lê Ngọc Thống, sinh năm 1979, tốt nghiệp ngành kỹ sư chăn nuôi tại Trường Đại học Nông lâm, Đại học Huế vào năm 2002. Sau đó, anh được một tập đoàn chăn nuôi lớn nhận vào làm việc tại Lâm Đồng.

Trong 22 năm gắn bó, anh Thống đã đạt được mức lương lên đến 30 triệu đồng/tháng, một mức thu nhập đáng mơ ước. Tuy nhiên, vào đầu năm 2024, anh Thống đã quyết định nghỉ việc để về quê tại xã Hiệp Thạnh, Lâm Đồng và bắt đầu khởi nghiệp với mô hình nuôi ruồi lính đen, nuôi trùn quế, chăn nuôi heo và gà.

Anh Thống chia sẻ rằng, với mong muốn xây dựng một nông trại theo hướng nông nghiệp hữu cơ và tuần hoàn, anh đã quyết định rời bỏ công việc ổn định để theo đuổi đam mê của mình. Anh đã đầu tư vào một khu nhà xưởng rộng hơn 1.400m2 để nuôi ruồi lính đen và trùn quế. Sau khi cơ sở hạ tầng hoàn thiện, anh đã mua trứng ruồi lính đen và giống trùn quế để bắt đầu ươm và nuôi dưỡng.

Kỹ sư chăn nuôi sinh năm 1979 này cho biết rằng, ấu trùng ruồi lính đen và trùn quế là nguồn thức ăn giàu dinh dưỡng cho gia súc và gia cầm, giúp giảm chi phí đầu vào trong sản xuất. Ngoài ra, việc nuôi ruồi lính đen và trùn quế còn góp phần xử lý các loại phế phụ phẩm nông nghiệp và chất thải trong sản xuất gia súc, bảo vệ môi trường.

Hiện nay, mỗi tháng gia đình anh Thống thu hoạch khoảng gần 10 tấn ấu trùng ruồi, 4kg trứng ruồi lính đen và 1,6 tấn trùn quế. Trứng ruồi lính đen có giá 3,5-4 triệu đồng/kg, trong khi trùn quế có giá 80.000 đồng/kg. Song song với việc nuôi ruồi và trùn quế, gia đình anh Thống còn liên kết với một công ty để chăn nuôi 2.000 con heo thịt và 30.000 con gà thương phẩm.

Mô hình chăn nuôi của anh Thống mang lại lợi nhuận khoảng gần 100 triệu đồng mỗi tháng. Ông Trần Thế Quang, cán bộ Hội Nông dân tỉnh Lâm Đồng, đánh giá cao mô hình này, cho rằng nó mang nhiều lợi ích và góp phần bảo vệ môi trường. Địa phương luôn khuyến khích người dân thực hiện mô hình này, hướng đến nông nghiệp hữu cơ và tuần hoàn.

Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam (HOSE: BAF) đã chính thức khởi công dự án chăn nuôi heo công nghệ cao quy mô lớn Thành Đạt Gia Lai vào ngày 17/07/2025. Dự án này tọa lạc tại Làng Bông Pim, Xã Ayun, Tỉnh Gia Lai, là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển của BAF đến năm 2030.

Dự án Thành Đạt Gia Lai có quy mô lên đến 5.000 heo nái và 60.000 heo thịt, dự kiến mang lại doanh thu từ 850 – 950 tỷ đồng mỗi năm. Đây là một trong chuỗi dự án quan trọng của BAF, hướng tới mục tiêu cung cấp 10 triệu heo thương phẩm ra thị trường trong năm 2025.

Thực tế, BAF đã vận hành hơn 6 trang trại quy mô lớn trong quý 1/2025 và đã thực hiện mua bán và sáp nhập (M&A) hơn 13 công ty có quỹ đất trong 4 tháng đầu năm. Các trang trại này dự kiến sẽ được đưa vào vận hành trong giai đoạn 2025-2026 với công suất gần 63.000 nái và 500.000 heo thịt.

Tại dự án mới, BAF sẽ áp dụng mô hình Group Housing (Nuôi theo nhóm) cho heo nái, cho phép chúng có không gian rộng rãi hơn để di chuyển và tương tác. Mô hình này không chỉ nâng cao năng suất và cải thiện sức khỏe cho đàn heo mà còn đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về phúc lợi động vật.

Bên cạnh đó, BAF cũng chú trọng đến việc ứng dụng công nghệ chăn nuôi hiện đại nhằm đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường. Dự án sẽ áp dụng công nghệ lọc không khí 4 lớp và hệ thống an toàn sinh học thông minh 5 lớp để ngăn ngừa các mầm bệnh nguy hiểm cho heo. Ngoài ra, BAF cũng sẽ ứng dụng hệ thống khử mùi – khử khuẩn, hệ thống quản lý chăn nuôi tích hợp AI và hệ thống xử lý nước và chất thải để tiết kiệm nước và tạo phân bón hữu cơ.

Theo Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Văn Minh, BAF đang tập trung vào việc ứng dụng công nghệ để đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường. Việc này không chỉ giúp ngăn ngừa dịch bệnh mà còn góp phần quản lý dịch tễ hiệu quả và bảo vệ đàn heo trong bối cảnh dịch bệnh vẫn đang diễn ra phức tạp.