Chương trình sản phẩm OCOP (One Commune, One Product) đã trải qua một bước chuyển quan trọng từ sản xuất manh mún sang liên kết chuỗi giá trị, tuân thủ tiêu chuẩn và truy xuất nguồn gốc. Đến tháng 7/2025, cả nước sẽ có 17.068 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, trong đó 126 đạt 5 sao. Sự hỗ trợ từ chuyển đổi số đang giúp sản phẩm OCOP từng bước chinh phục thị trường quốc tế.

Chương trình sản phẩm OCOP đang tạo ra tác động sâu rộng, trở thành giải pháp ưu tiên trong phát triển kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới. Từ sản xuất nhỏ lẻ, nông thôn đã chuyển hướng sang mô hình liên kết chuỗi giá trị, tuân thủ tiêu chuẩn, truy xuất nguồn gốc và đáp ứng nhu cầu thị trường. Đến tháng 7/2025, cả nước sẽ có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên của 9.195 chủ thể, trong đó 126 sản phẩm 5 sao cấp quốc gia. Nhiều sản phẩm không chỉ đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm mà còn đa dạng mẫu mã, bao bì thân thiện môi trường, khẳng định lợi thế và bản sắc vùng miền.

OCOP vì thế trở thành động lực thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững. Ông Vũ Bá Phú, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, cho biết Cục đã không ngừng đẩy mạnh, tăng cường và đổi mới các hoạt động xúc tiến thương mại để thích ứng linh hoạt với tình hình mới. Mục tiêu hàng đầu là hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường sản xuất, giao thương và đẩy mạnh xuất khẩu nông sản.

Thực tế đã chứng minh, thông qua những hoạt động chuyển đổi số mạnh mẽ trong xúc tiến thương mại, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đã đạt được nhiều lợi ích thiết thực. Cụ thể, các doanh nghiệp đã tiết kiệm được chi phí, rút ngắn khoảng cách và thời gian giao dịch, tăng tốc độ xử lý đơn hàng, đồng thời mở rộng phạm vi tiếp cận thị trường và số lượng khách hàng tiềm năng.

Các chuyên gia cho rằng nền tảng số sẽ giúp sản phẩm OCOP lan tỏa mạnh mẽ hơn. Thông qua xúc tiến thương mại số, nhiều doanh nghiệp đã tiết kiệm chi phí, mở rộng thị trường và quảng bá thương hiệu OCOP. Để cụ thể hóa chiến lược chuyển đổi số và tối đa hóa hiệu quả xúc tiến thương mại, từ năm 2023, Cục Xúc tiến thương mại đã triển khai chương trình ‘Gian hàng Quốc gia Việt Nam – Vietnam Pavilion’.

Đây là một mô hình xúc tiến thương mại số đầy tham vọng, không chỉ gắn liền với thương hiệu quốc gia mà còn được xây dựng trên một quy trình tuyển chọn minh bạch và hệ thống hỗ trợ toàn diện. Thông qua sáng kiến này, các doanh nghiệp trên khắp thế giới có thể dễ dàng tiếp cận thị trường Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương quốc tế. Tính đến giữa năm 2025, chương trình đã thu hút được 200 doanh nghiệp tiêu biểu từ các ngành hàng xuất khẩu nông sản chủ lực của Việt Nam.

Mục tiêu cuối cùng là giúp doanh nghiệp và các chủ thể OCOP xây dựng thương hiệu, quảng bá, giới thiệu và mở rộng thị trường, hướng tới sự phát triển hiệu quả và bền vững cho sản phẩm OCOP trên các nền tảng số.

Ông Phương Đình Anh, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, nhận định cần tận dụng nền tảng số để lan tỏa ‘câu chuyện OCOP’. Mỗi sản phẩm OCOP không chỉ mang giá trị vật chất mà còn chứa đựng văn hóa, truyền thống bản địa.

Bà Lương Ngân, Giảng viên cao cấp tại Đại học Nam Luân Đôn, cho rằng để nâng tầm thương hiệu OCOP, hướng tới phát triển bền vững và chinh phục thị trường quốc tế, cần tận dụng công nghệ số để kể trọn vẹn câu chuyện sản phẩm, giúp khách hàng tại Anh và châu Âu cảm nhận được sự chân thực của OCOP Việt Nam.

Trong giai đoạn 2026-2035, tỉnh Lâm Đồng đặt mục tiêu xây dựng nông thôn mới hiện đại, xanh, bền vững và giàu bản sắc, với kinh tế nông thôn là trụ cột quan trọng. Một trong những mô hình hiệu quả được triển khai tại xã Quảng Khê là dự án sinh kế về trồng dâu, nuôi tằm, thuộc chương trình mục tiêu quốc gia về Giảm nghèo bền vững.

Dự án này đã được triển khai với sự tham gia của 22 hộ dân, và đã mang lại thu nhập ổn định cho người dân. Trung bình mỗi tháng, các hộ thu được 2 lứa kén, với thu nhập từ 8-13 triệu đồng/tháng/hộ. Mô hình này không chỉ giúp người dân thoát nghèo mà còn tạo việc làm ổn định tại chỗ, giúp họ chủ động trong sản xuất.

Chị H’Liêm, dân tộc Mạ, xã Quảng Khê, cho biết chị là một trong những người đầu tiên của địa phương phát triển nghề trồng dâu, nuôi tằm. Chị thấy rằng đây là quyết định đúng đắn vì gia đình có thể tận dụng được đất đai để trồng dâu, nuôi tằm. Việc nuôi tằm đòi hỏi kỹ thuật không quá khó, chỉ cần siêng năng, cẩn thận là có thu nhập tương đối ổn định, đều đặn.

Ông Mai Văn Tùng, Chủ tịch UBND xã Quảng Khê, cho biết trồng dâu, nuôi tằm là lựa chọn phù hợp với điều kiện tự nhiên và tập quán sản xuất của người dân nơi đây. Các hộ được chọn tham gia đều là những người thật sự có nhu cầu, có ý chí vươn lên. Chính điều đó đã góp phần quyết định đến hiệu quả thực tế của chương trình.

Ông Tùng khẳng định, cùng với sự chủ động của người dân, vai trò của hệ thống chính trị cơ sở rất lớn trong việc định hướng, đồng hành xây dựng mô hình. Cấp ủy, chính quyền cơ sở phân công cụ thể người đứng đầu, tổ phụ trách thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, nắm tình hình để tạo bước phát triển ổn định cho nghề trồng dâu, nuôi tằm của bà con.

Hiện xã Quảng Khê có trên 200 hộ trồng dâu, nuôi tằm, với diện tích hơn 100 ha. Mô hình này đã tạo hiệu quả vượt mong đợi, giúp nhiều hộ không chỉ thoát nghèo mà còn phát triển sản xuất theo quy mô lớn và bền vững hơn.

Kết quả này đã cho thấy sự vào cuộc mạnh mẽ, quyết tâm cao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền cơ sở. Đây là kinh nghiệm hay, quý báu mà Việt Nam tiếp tục phát huy trong giai đoạn tới. Chủ trương chung là tiếp tục phân công nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, các cấp; quán triệt, thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư.