Bộ Nội vụ đang chủ trì xây dựng dự thảo Nghị định về mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Theo kế hoạch, từ ngày 1/1/2026, mức lương tối thiểu dự kiến sẽ tăng 7,2%. Đây là một đề xuất quan trọng nhằm hỗ trợ người lao động có thu nhập thấp và những người phụ thuộc họ có thể đáp ứng được nhu cầu thiết yếu của cuộc sống.

Thực tế, đề xuất tăng lương tối thiểu vùng đã được nhiều người lao động mong mỏi như một giải pháp giúp họ tăng thu nhập để trang trải cuộc sống ngày càng đắt đỏ. Anh Nguyễn Minh Thành, một công nhân tại Xí nghiệp xây lắp ở Khu công nghiệp Đông Anh, chia sẻ rằng mức lương cơ bản của anh khoảng 5 triệu đồng mỗi tháng theo lương tối thiểu vùng I. Với việc giá xăng dầu, điện và tiền thuê nhà tăng gần đây, anh hy vọng lương tối thiểu sẽ được tăng vào năm 2026 để giúp bù đắp chi phí sinh hoạt tăng cao.

Tuy nhiên, đi cùng với sự phấn khởi là nỗi lo lắng về tình trạng giá cả tăng theo lương, một hiện tượng đã xảy ra trong quá khứ. TS Nguyễn Quốc Việt, từ Đại học Kinh tế – Đại học Quốc gia Hà Nội, cho rằng đề xuất tăng lương cùng với việc Bộ Tài chính đang nghiên cứu điều chỉnh biểu thuế thu nhập cá nhân và các biện pháp kích cầu tiêu dùng trong nước khác của Chính phủ có thể hỗ trợ tăng tổng cầu cho nền kinh tế.

PGS.TS Ngô Trí Long nhấn mạnh rằng việc tăng lương là cần thiết để bù đắp sự trượt giá và đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động. Tuy nhiên, để tránh tình trạng giá hàng hóa tăng theo lương ngay sau khi lương tăng, cần có các biện pháp đệm tài khóa như giảm thuế, phí để hỗ trợ nhóm yếu thế khi giá cả tăng mạnh.

Trong Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 30/5/2025, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu công tác quản lý và điều hành giá trong năm 2025 phải kiểm soát tốt lạm phát, tăng cường quản lý giá cả và thị trường. Việc điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý và các dịch vụ công cần có lộ trình phù hợp, tránh tăng giá đột ngột hay tăng giá nhiều mặt hàng cùng một lúc, đặc biệt là vào thời điểm tăng lương.

TS Bùi Sỹ Lợi đề nghị các cơ quan chức năng thực hiện nghiêm các biện pháp kiểm tra, giám sát để kiểm soát chặt chẽ chất lượng và giá hàng hóa, đảm bảo bình ổn mặt bằng giá cả trên thị trường. Việc này không chỉ giúp hiện thực hóa kỳ vọng tăng lương cho người lao động mà còn góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô.

Tăng lương tối thiểu: Thách thức cho doanh nghiệp, niềm vui cho người lao động

Việc tăng lương tối thiểu được kỳ vọng sẽ cải thiện một phần thu nhập của người lao động, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức cho nhiều doanh nghiệp. Bộ Nội vụ mới đây đã có tờ trình dự thảo nghị định quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, trong đó mức lương tối thiểu tăng 7,2% so với hiện hành, áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Đối với người lao động như chị Đỗ Thị Lan (xã An Khánh, Hà Nội), mức lương tối thiểu khoảng 6 triệu đồng/tháng, cao hơn quy định hiện hành đối với lương vùng I gần 1 triệu đồng. Nếu tính làm thêm và phụ cấp, thu nhập của chị từ 8 đến 10 triệu đồng/tháng. Đề xuất tăng lương từ năm 2026 mang lại niềm vui cho người lao động bởi lương tăng, các khoản phụ cấp tính theo lương sẽ tăng, giúp cải thiện thu nhập thực tế.

Tuy nhiên, ủng hộ việc tăng lương tối thiểu vùng, nhưng theo đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), mức tăng 7,2%, tương đương từ 250.000 đồng đến 350.000 đồng, tùy từng vùng, khiến người sử dụng lao động phải cố gắng, nỗ lực rất nhiều.

Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, cho biết: ‘Với mức tăng 7,2%, đa phần người sử dụng lao động cho là cao. Giới sử dụng lao động cũng điều tiết lại các công việc của mình và có được sự quyết tâm cao trong nâng cao năng lực quản trị, phân công việc làm cho phù hợp, áp dụng khoa học công nghệ, nâng cao điều kiện quản lý khác để đảm bảo các chỉ số phát triển của doanh nghiệp được duy trì, bảo vệ được số lượng việc làm cũng như giữ chân người lao động, đặc biệt là người lao động có tay nghề’.

Tăng lương tối thiểu có thể tạo áp lực lên doanh nghiệp. Tuy nhiên, tiền lương cũng là một khoản chi phí có tác động tích cực nếu được doanh nghiệp sử dụng hiệu quả. Bởi người lao động đi làm đều quan tâm tới tiền lương và đây cũng là yếu tố thúc đẩy năng suất và sự gắn bó với doanh nghiệp.

Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, việc tăng lương tối thiểu vùng là một bước đi nhằm cải thiện đời sống người lao động, đồng thời cũng đòi hỏi sự linh hoạt và sáng tạo từ phía doanh nghiệp để có thể thích nghi và phát triển bền vững. Làm thế nào để cân bằng giữa việc tăng lương và đảm bảo lợi nhuận của doanh nghiệp vẫn là một thách thức lớn.

Các doanh nghiệp cần phải tìm cách tăng năng suất lao động, áp dụng công nghệ mới và tối ưu hóa quy trình sản xuất để bù đắp cho việc tăng lương. Đồng thời, việc tăng lương tối thiểu cũng đặt ra yêu cầu về việc cải thiện môi trường làm việc, đào tạo kỹ năng và phát triển nghề nghiệp cho người lao động.

Việc tăng lương tối thiểu từ ngày 1/1/2026 sẽ có tác động tích cực đến khoảng 20 triệu người lao động trên toàn quốc. Tuy nhiên, để đảm bảo việc tăng lương được thực hiện hiệu quả, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và người lao động.