Trí tuệ nhân tạo (AI) đang cách mạng hóa ngành công nghiệp game với những ứng dụng vượt trội trong quá trình phát triển trò chơi. Tuy nhiên, điều này cũng làm dấy lên những câu hỏi về ý thức của con người trong thế giới ảo. Mới đây, bản demo của tựa game The Matrix Awakens đã minh chứng cho khả năng của AI trong việc tạo ra những nhân vật không thể điều khiển (NPC) có thể tương tác với người chơi một cách tự nhiên.

Trong game, người chơi có thể sử dụng micro để tương tác với những NPC này, và chúng sẽ phản hồi bằng những câu trả lời giống như cách các chatbot phản hồi trước prompt của người dùng. Khi NPC được thông báo rằng chúng chỉ là những dòng mã nhân tạo, được sử dụng để làm sinh động hóa một thế giới không có thật, chúng hoảng loạn. Điều này đặt ra câu hỏi liệu những tương tác này có thực sự được sinh ra nhờ AI hay chỉ là chiêu trò quảng bá của doanh nghiệp đứng sau.

Được biết, đoạn demo mô tả những nội dung trên đã ra mắt công chúng được 2 năm, quảng bá tựa game do công ty công nghệ đến từ Úc, Replica Studios phát triển. Tuy nhiên, ngành công nghiệp game đang đối mặt với một thách thức lớn khi AI bắt đầu thay thế con người trong nhiều công việc. Từ khi ChatGPT ra mắt năm 2022, trí tuệ nhân tạo đã nhanh chóng trở thành tâm điểm trong ngành công nghiệp game.

Ban đầu chỉ hỗ trợ viết thoại hoặc phác thảo ý tưởng, AI nay đã len lỏi vào hầu hết các giai đoạn phát triển trò chơi. Tại Hội nghị các nhà phát triển game năm nay, Google DeepMind giới thiệu một tác nhân AI có thể thay thế người thử nghiệm game, trong khi Microsoft trình diễn hệ thống học từ video để thiết kế màn chơi và hành vi nhân vật. Roblox cũng ra mắt Cube3D, mô hình AI tạo sinh có khả năng tạo vật thể và môi trường từ văn bản.

Tuy nhiên, đằng sau các tiến bộ công nghệ này là làn sóng cắt giảm nhân sự, khi các tập đoàn lớn tái cấu trúc để ưu tiên phát triển AI. Các hệ thống như nhân vật NPC tương tác thời gian thực hay tác nhân mô phỏng hành vi xã hội cũng đang hình thành những xã hội ảo phức tạp trong game. Dù vẫn còn những rào cản về chi phí và độ ổn định kỹ thuật, giới chuyên gia dự đoán làn sóng AI sẽ chiếm lĩnh ngành game trong vòng 5 năm tới, đánh dấu sự thay đổi sâu sắc cả về công nghệ lẫn cách sản xuất trò chơi.

Công ty Replica Studios, đứng sau những ‘NPC có nhận thức’ nói trên, đã phải ngừng hoạt động vào năm 2025 do không thể cạnh tranh với những ông lớn như OpenAI. Eoin McCarthy, Giám đốc công nghệ của Replica, cho biết vào thời điểm bản demo đạt độ phổ biến cao nhất, người dùng đã khiến AI tạo ra tới hơn 100.000 dòng hội thoại NPC mỗi ngày, khiến startup phải chi khoảng 1.000 USD/ngày để duy trì hệ thống.

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào quy trình phát triển game đang trở thành xu hướng và nhận được sự quan tâm lớn từ các chuyên gia trong ngành. Kể từ khi ChatGPT ra mắt vào năm 2022, AI đã nhanh chóng trở thành đề tài nóng trong ngành công nghiệp trò chơi điện tử.

Ban đầu, các cuộc thảo luận tập trung vào khả năng hỗ trợ của AI trong việc tạo bản phác thảo ý tưởng hoặc viết lời thoại đơn giản cho nhân vật. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, ứng dụng của công nghệ này đã mở rộng vượt xa kỳ vọng ban đầu. Tại Hội nghị các nhà phát triển game (Game Developers Conference) mùa xuân năm nay ở San Francisco, hàng ngàn chuyên gia và ứng viên tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp đã chứng kiến một phần viễn cảnh tương lai của ngành game, nơi AI không còn chỉ là công cụ hỗ trợ mà đang dần trở thành nhân tố định hình cốt lõi của toàn bộ quy trình phát triển trò chơi.

Các ông lớn công nghệ như Google DeepMind, Microsoft và Roblox đang tích cực phát triển các chương trình tự động hóa quá trình phát triển trò chơi. Google DeepMind đã ra mắt một chương trình tự động có thể thay thế người thử nghiệm game (game tester) trong tương lai. Microsoft đã công bố ví dụ về một AI có thể học một video ngắn để tạo ra thiết kế màn chơi và chuỗi hành động của nhân vật – thứ vốn mất hàng trăm giờ mới có thể sản xuất được.

Tuy nhiên, việc ứng dụng AI vào quy trình phát triển game cũng khiến các chuyên gia lo ngại về tương lai của nghề nghiệp trong ngành. Việc Microsoft tiếp tục cắt giảm nhân sự trong mảng trò chơi điện tử trong tháng này khiến một số nhà phân tích tin rằng tập đoàn đang chuyển hướng tài nguyên sang mảng trí tuệ nhân tạo.

Ngoài ra, các chuyên gia công nghệ đang đẩy xa ranh giới ứng dụng AI trong game bằng cách thử nghiệm các chương trình mô phỏng hành vi con người một cách trung thực. Các tác nhân AI này có thể tự thiết lập các mối quan hệ xã hội và lên kế hoạch tổ chức các hoạt động.

Thực tế, phần lớn các chương trình tự động hóa quá trình phát triển trò chơi hiện nay vẫn gặp khó khăn về chi phí vận hành cao và các lỗi kỹ thuật phức tạp. Nhiều doanh nhân khuyến nghị cần kiên nhẫn, vì sẽ mất khoảng 5 năm để các mô hình đạt được mức chất lượng và chi phí hợp lý.