Hệ thống trạm y tế xã, phường tại Hải Phòng sau sáp nhập đang tiếp tục khẳng định vai trò tuyến đầu trong việc chăm sóc sức khỏe ban đầu, y tế dự phòng và phòng chống dịch. Sau một tháng vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hệ thống trạm y tế xã, phường tại Hải Phòng vẫn duy trì hoạt động thông suốt, bảo đảm chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân không bị gián đoạn.

Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả bền vững, các đơn vị y tế cơ sở mong muốn sớm có hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn về bài toán nhân lực, cơ chế và tổ chức để phù hợp với bối cảnh mới. Đội ngũ y bác sĩ tại các trạm nêu cao tinh thần trách nhiệm, đảm đương đồng thời nhiều nhiệm vụ chuyên môn, từ khám chữa bệnh thông thường, tiêm chủng, quản lý bệnh không lây, truyền thông giáo dục sức khỏe, chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em, người cao tuổi.

Tại xã Kim Thành, sau sáp nhập có 31 thôn với quy mô dân số gần 43.000 người, hiện duy trì 4 trạm y tế. Trạm Y tế Kim Thành số 1 hiện có 9 cán bộ, trong đó có 1 bác sĩ. Trạm trưởng Trạm Y tế Kim Thành số 1 Nguyễn Thị Nga cho biết, trong tháng qua, số lượng bệnh nhân đến trạm tương đương với những thời điểm trước. Trạm đã khám chữa bệnh cho 637 lượt bệnh nhân, trong đó có 213 lượt khám theo bảo hiểm y tế và 22 lượt khám cấp cứu, tiêm vaccine viêm não Nhật Bản B cho 25 trẻ, tiêm chủng mở rộng định kỳ cho 72 trẻ và khám thai cho 45 phụ nữ mang thai.

Còn tại phường Lê Thanh Nghị, sau sáp nhập, hiện có 4 trạm y tế hoạt động. Trạm Y tế Lê Thanh Nghị 2 có 6 cán bộ. Trạm trưởng Trạm Y tế Lê Thanh Nghị 2 Nguyễn Hữu Tường cho biết, trong tháng 7/2025, trạm vẫn đảm bảo khám chữa bệnh, tiêm chủng mở rộng, phòng chống dịch bệnh, nhất là sốt xuất huyết. Đặc biệt, trạm đã phối hợp với Trung tâm Y tế Hải Dương và một doanh nghiệp tặng quà, xét nghiệm miễn phí 7 chỉ số sinh hóa cho các đối tượng người có công, thân nhân liệt sĩ với tổng trị giá quà tặng và dịch vụ trên 300 triệu đồng.

Tuyến y tế cơ sở có vai trò then chốt trong chăm sóc sức khỏe toàn dân. Các bệnh lý thông thường, bệnh mạn tính không lây như tăng huyết áp, đái tháo đường… nếu được theo dõi và quản lý tốt tại cơ sở sẽ giúp hạn chế các biến chứng nặng, giảm chi phí cho người bệnh và giảm tải cho hệ thống y tế. Nhiều cán bộ y tế cơ sở cho rằng, mô hình phù hợp trong giai đoạn hiện nay là ‘Một trạm chính – Nhiều điểm trạm’. Theo đó, mỗi xã, phường sẽ có 1 trạm trung tâm có đủ trưởng trạm, phó trưởng trạm, bác sĩ, điều dưỡng, hộ sinh, dược sĩ và các chức danh khác.

Hiện nay, các trạm y tế thuộc Trung tâm Y tế Ninh Giang đang dàn trải, thiếu nhân lực, trang thiết bị phân tán, hiệu quả hoạt động chưa đồng đều. Ưu điểm của mô hình ‘Một trạm chính – nhiều điểm trạm’ sẽ phù hợp với định hướng tinh gọn bộ máy y tế cơ sở theo chính quyền hai cấp; linh hoạt trong điều hành, quản lý khi địa bàn xã mở rộng. Đặc biệt, mô hình này giúp tối ưu hóa nhân lực, tập trung trang thiết bị tại trạm trung tâm; giảm đầu mối hành chính nhưng vẫn đảm bảo người dân được tiếp cận y tế.

Trong tương lai, để các trạm y tế hoạt động hiệu quả theo mô hình tổ chức mới, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, cần ‘tiếp sức’ cho các trạm về cơ sở vật chất và nguồn nhân lực. Để thực hiện được điều này, cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế cho tuyến y tế cơ sở theo Quyết định số 1300/QĐ-BYT ngày 9/3/2023 của Bộ Y tế về Đề án đầu tư xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở giai đoạn 2023-2030, Thông tư số 28/2020/TT-BYT ngày 31/12/2020 về danh mục và định mức trang thiết bị y tế thiết yếu cho tuyến y tế cơ sở.

Quảng Ninh đang tích cực triển khai các biện pháp nâng cao chất lượng y tế cơ sở, nhằm đảm bảo mọi người dân đều có thể tiếp cận dịch vụ y tế một cách kịp thời, thuận tiện và an toàn. Hiện nay, hệ thống y tế cơ sở của tỉnh bao gồm các trung tâm y tế địa phương và trạm y tế tuyến xã, phường, đóng vai trò là điểm tựa đầu tiên và gần dân nhất trong chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Trước bối cảnh mới, nâng cao chất lượng y tế cơ sở đang trở thành nhiệm vụ ưu tiên. Trong thời gian qua, Quảng Ninh đã ưu tiên bố trí nguồn lực để đầu tư cho y tế tuyến xã. Giai đoạn 2023-2025, toàn tỉnh đã thực hiện sửa chữa, nâng cấp 126 trạm y tế với kinh phí hàng trăm tỷ đồng và đề xuất xây mới 8 trạm y tế. Đồng thời, các trung tâm y tế cũng được xây mới và nâng cấp. Sau đầu tư, các trung tâm y tế và trạm y tế đã được cải tạo khang trang, sạch sẽ, trang bị đầy đủ thiết bị cơ bản, qua đó nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và tăng niềm tin của người dân với y tế cơ sở.

Tỉnh Quảng Ninh cũng đặc biệt chú trọng đến chính sách thu hút và đào tạo nhân lực y tế cho tuyến cơ sở. Nghị quyết số 28/2023/NQ-HĐND quy định chính sách thu hút bác sĩ về làm việc tại một số đơn vị thuộc tỉnh đến năm 2025, trong đó có chính sách thu hút bác sĩ về làm việc tại các trung tâm y tế, trạm y tế. Tính đến nay, đã thu hút được 71 bác sĩ về làm việc tại các trung tâm y tế và 8 bác sĩ đa khoa về làm việc tại các trạm y tế.

Hệ thống y tế cơ sở của tỉnh thời gian qua đã có nhiều đóng góp quan trọng trong khám chữa bệnh, đặc biệt trong phòng chống dịch bệnh và triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn không ít khó khăn, thách thức cần được tháo gỡ để nâng cao chất lượng phục vụ.

Trong bối cảnh chuyển đổi mô hình chính quyền địa phương mới, ngành y tế đã chủ động xây dựng Đề án sắp xếp tổ chức bộ máy ngành y tế theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Theo đó, hệ thống trạm y tế được tổ chức lại theo hướng tinh gọn, hiệu quả, nhưng vẫn đảm bảo phủ kín địa bàn, thuận lợi cho người dân tiếp cận dịch vụ.

Với phương châm “Y tế gần dân, sát dân và đáp ứng thuận lợi, kịp thời, đầy đủ nhất cho nhu cầu chăm sóc sức khoẻ ban đầu”, ngành y tế tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 xây dựng hệ thống y tế cơ sở vững mạnh, hiện đại, làm tốt nhiệm vụ quản lý sức khoẻ toàn diện, liên tục cho mỗi người dân.