Cuộc khủng hoảng thực phẩm tại Dải Gaza đang diễn ra với mức độ nghiêm trọng chưa từng có. Người dân ở đây đang phải đối mặt với tình trạng thiếu ăn trầm trọng, thậm chí có người đã ngất xỉu vì đói. Theo ông Philippe Lazzarini, người đứng đầu Cơ quan Cứu trợ và Hành động của Liên Hợp Quốc cho Người tị nạn Palestine (UNRWA), tình hình hiện tại được mô tả là “cuộc khủng hoảng thực phẩm nghiêm trọng ảnh hưởng đến tất cả mọi người”.

Ông Lazzarini cho biết nhân viên y tế tuyến đầu của UNRWA đang phải sống trong điều kiện khắc nghiệt, chỉ có thể dựa vào một bữa ăn ít ỏi mỗi ngày. Các nhân viên y tế tại Gaza đang ngày càng kiệt sức và thường xuyên ngất xỉu ngay tại chỗ làm vì đói. Bác sĩ Mohammed Abu Selmia, Giám đốc Bệnh viện al-Shifa ở Gaza City, cũng đã chia sẻ về tình hình nghiêm trọng này. Ông nói rằng đã nhiều lần y bác sĩ ngất xỉu vì đói ngay trong phòng mổ.

Cơ quan y tế địa phương đã báo cáo rằng 45 người đã chết đói ở Gaza trong 4 ngày qua. Số người chết đói này đang tiếp tục tăng lên sau khi Israel siết kiểm soát nguồn viện trợ nhân đạo từ bên ngoài. Thực phẩm đang trở nên khan hiếm và tình hình đang trở nên nghiêm trọng hơn bao giờ hết.

UNRWA cũng cho biết cứ 5 trẻ em ở khu vực Gaza City lại có một trẻ bị suy dinh dưỡng. Người dân ở Gaza giờ không còn sống mà cũng chưa chết hẳn. Họ đã trở thành những xác sống đi lại vật vờ. Ông Lazzarini cảnh báo rằng nạn đói đang âm thầm lan rộng ở Gaza vì các cơ chế nhân đạo đã sụp đổ. Khả năng tiếp cận thực phẩm và chăm sóc y tế một cách an toàn cho dân thường đã gần như biến mất. Hàng trăm người đã thiệt mạng vì hỏa lực Israel hoặc bị cướp bóc khi tìm đường đến các điểm viện trợ thực phẩm.

Ông Lazzarini kêu gọi cho phép các cơ quan nhân đạo được đưa viện trợ đến Dải Gaza mà không bị cản trở hay gián đoạn. Ông cho biết UNRWA hiện có số lượng hàng viện trợ tương đương 6.000 xe tải chở thực phẩm và thiết bị y tế tại Jordan và Ai Cập, nhưng không thể tiếp cận khu vực do các biện pháp hạn chế của Israel. Ông nhấn mạnh rằng việc đảm bảo tiếp cận viện trợ nhân đạo là điều cần thiết để cứu sống hàng nghìn người dân tại Gaza.

Cuộc chiến tại Gaza đã kéo dài gần hai năm, nhưng mọi nỗ lực hòa bình đều thất bại. Niềm hy vọng vừa nhen nhóm về thỏa thuận ngừng bắn đang dần tan biến sau khi nỗ lực đàm phán mới nhất ở Doha sụp đổ. Tình hình tại Gaza đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết, và cộng đồng quốc tế đang kêu gọi hành động khẩn cấp để ngăn chặn cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ hơn.

Trong bối cảnh hiện tại, việc tìm kiếm giải pháp hòa bình và đảm bảo viện trợ nhân đạo cho người dân Gaza là điều cần thiết. Liên Hợp Quốc và các tổ chức nhân đạo đang kêu gọi các bên liên quan tìm kiếm giải pháp hòa bình và đảm bảo quyền tiếp cận viện trợ nhân đạo cho người dân Gaza.

Cần có những nỗ lực concerted từ cộng đồng quốc tế để giải quyết cuộc khủng hoảng này. Hãy hy vọng rằng các bên sẽ tìm được giải pháp hòa bình và người dân Gaza sẽ sớm được tiếp cận với thực phẩm, chăm sóc y tế và các dịch vụ cơ bản khác mà họ xứng đáng có.

Nhiều nhân viên y tế đang đối mặt với thực tế là các phụ cấp hiện nay cho ngành y chưa thực sự phù hợp với tình hình thực tế đời sống. Các mức phụ cấp này đã được áp dụng từ năm 2011 và sau 14 năm, mức phụ cấp này đã trở nên quá thấp và không còn phù hợp với thực tế.

Bác sĩ Cao Thị Mỹ Linh, công tác tại một bệnh viện TP HCM, cho hay rằng phụ cấp phẫu thuật và tiền trực vẫn giữ nguyên trong khi công việc ngày càng nhiều. Một phiên trực 24/24 giờ chỉ nhận được 90.000 đồng là quá thấp. Nếu tăng mức phụ cấp phẫu thuật, trực sẽ động viên rất lớn đối với cán bộ, nhân viên y tế làm việc tại các bệnh viện công.

Chị Lê Thị Lành, một y tá xã tại TP HCM, cũng phản ánh mức hỗ trợ tiền một phiên trực là 15.000 đồng/người là vô cùng thấp. Mức sống tại TP HCM rất cao, 15.000 đồng thì không thể mua được một suất cơm.

Bộ Y tế đang lấy ý kiến dự thảo nghị định của Chính phủ quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch; chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản.

Theo đó, Bộ Y tế đề xuất tăng phụ cấp trực, phụ cấp phẫu thuật, mức hỗ trợ lên gần 3 lần, đồng thời bổ sung thêm một số nhóm đối tượng được áp dụng là viên chức, người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động làm việc tại các cơ sở cấp cứu ngoại viện, các tổ chức giám định tư pháp công lập về pháp y thuộc ngành y tế và Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

Bộ Y tế đề xuất các mức cụ thể:

• Mức phụ cấp trực của người lao động trực 24/24 giờ vào ngày làm việc:
  • Bệnh viện hạng I, hạng đặc biệt; Viện Pháp y tâm thần Trung ương; Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa là 325.000 đồng/người/phiên trực.
  • Bệnh viện hạng II; Viện Pháp y quốc gia; Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực; Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người là 255.000 đồng/người/phiên trực.
  • Các bệnh viện còn lại và các cơ sở khác tương đương; Trung tâm Pháp y cấp tỉnh; Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người; cơ sở cấp cứu ngoại viện là 185.000 đồng/người/phiên trực.
  • Trạm y tế xã, trạm y tế quân dân y, bệnh xá quân dân y là 70.000 đồng/người/phiên trực.
• Mức hỗ trợ tiền ăn là 40.000 đồng/người/phiên trực.

Dự thảo cũng đề xuất, người lao động được nghỉ và được hưởng nguyên lương sau khi tham gia trực. Trực 24/24 giờ vào ngày thường, ngày nghỉ hằng tuần được nghỉ bù 1 ngày; trực 24/24 giờ vào các ngày lễ, Tết được nghỉ bù 2 ngày.

Người làm việc theo ca 12/24 giờ hoặc ca 16/24 giờ được nghỉ ít nhất 12 giờ tiếp theo. Trường hợp cơ sở y tế huy động người lao động làm việc vào giờ nghỉ trên thì phải trả tiền lương làm thêm giờ theo quy định của pháp luật về lao động.

Ngày 18/7, tại Trường Đại học Y Hà Nội, lễ khai giảng chính thức dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ đã diễn ra, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình nâng cao năng lực số và thúc đẩy chuyển đổi số ngành y tế Việt Nam. Dự án này được triển khai bởi VietHealth dưới sự định hướng và chỉ đạo của Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo – Bộ Y tế, cùng với sự bảo trợ của Hội Nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Y – Sinh Việt Nam (VAMBRA) và sự hỗ trợ của các Trường Đại học y, dược thuộc Bộ Y tế.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành những công cụ không thể thiếu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là y tế. Việc ứng dụng hiệu quả AI không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng công việc mà còn góp phần quan trọng trong cải cách hành chính, hiện đại hóa hệ thống y tế công.

PGS.TS Lương Mai Anh – Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế nhấn mạnh, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã nêu rõ yêu cầu nhiệm vụ ‘triển khai sâu rộng phong trào học tập số, phổ cập nâng cao kiến thức số trong cán bộ, công chức và nhân dân.’ Bộ Y tế cũng đã có Quyết định 878/QĐ-BYT và Quyết định 2121/QĐ-BYT để thực hiện Nghị quyết 30/NQ-CP và Nghị quyết 71/NQ-CP của Chính phủ triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW trong ngành y tế.

AI đang định hình lại tương lai ngành y tế toàn cầu, từ hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh, tối ưu hóa quy trình điều trị, đến cá nhân hóa chăm sóc bệnh nhân. Với khả năng nâng cao hiệu suất, độ chính xác và khả năng ra quyết định lâm sàng, AI đang trở thành công cụ không thể thiếu trong hệ sinh thái y tế hiện đại.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế xác định AI là một trong những giải pháp then chốt để hiện thực hóa chuyển đổi số quốc gia trong lĩnh vực y tế. Các mục tiêu bao gồm hình thành nền quản trị y tế thông minh, hỗ trợ ra quyết định chẩn đoán và điều trị trong khám bệnh, chữa bệnh, phát triển các phần mềm cảnh báo dịch bệnh, phần mềm hỗ trợ theo dõi chăm sóc sức khỏe.

Dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ nằm trong khuôn khổ chương trình nâng cao năng lực sử dụng AI cho người lao động khu vực Châu Á – Thái Bình Dương do Google.org và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tài trợ. Tại Việt Nam, chương trình hướng tới đào tạo ít nhất 15.000 nhân viên y tế trong giai đoạn 2025–2026, góp phần thúc đẩy ứng dụng AI vào khám chữa bệnh, nghiên cứu khoa học và quản trị y tế.

Khóa học được thiết kế dựa trên nền tảng Google AI Essentials, tích hợp các nội dung đào tạo chuẩn quốc tế với thực tiễn ngành y tế Việt Nam. Chương trình gồm 5 module chính, được dẫn dắt bởi chuyên gia đào tạo chứng nhận toàn cầu của Google, trong đó tập trung vào các kỹ năng thiết yếu như: Tối ưu hiệu suất công việc với công cụ AI; Thiết kế câu lệnh hiệu quả để khai thác AI; Ứng dụng AI có trách nhiệm và đạo đức; Nắm bắt xu hướng phát triển của AI trong y tế.

Các học viên không chỉ được cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc mà còn có cơ hội thực hành trực tiếp cùng chuyên gia công nghệ và giảng viên đầu ngành, giúp hiểu đúng và sử dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác khám chữa bệnh, học tập, nghiên cứu khoa học một cách hiệu quả và an toàn.

Nội dung đào tạo được tùy biến cho từng nhóm đối tượng – từ lãnh đạo quản lý, cán bộ hành chính đến bác sĩ, dược sĩ và giảng viên đại học.

Về chương trình giảng dạy, đại diện VietHealth cho hay khoa học không đặt mục tiêu biến học viên thành chuyên gia AI, mà giúp họ sử dụng AI đúng, đủ và có ích trong thực tiễn ngành y tế.

Trong bối cảnh nhân viên y tế đang chịu áp lực lớn từ khối lượng công việc hành chính như báo cáo, tổng kết, nghiên cứu tài liệu… AI được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn thời gian, giải phóng sức lao động, từ đó dành nhiều hơn cho công việc chuyên môn và chăm sóc người bệnh.

Thay vì mất 2-3 tiếng mỗi ngày làm báo cáo, giờ đây với AI, họ chỉ cần khoảng 30 phút. AI giúp giảm tải những công việc lặp đi lặp lại, nhưng không thay thế con người trong công việc đòi hỏi chuyên môn và tư duy lâm sàng.