Ngành cơ khí tỉnh Khánh Hòa đã có những bước tiến đáng kể trong quá trình phát triển, vươn lên trở thành một ngành công nghiệp chủ lực với tỷ trọng lớn thứ hai trong cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh. Dựa trên Quyết định số 319 ngày 15-3-2018 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược phát triển ngành cơ khí Việt Nam, ngành cơ khí tỉnh Khánh Hòa đã đạt được mức tăng trưởng trung bình 6%/năm trong giai đoạn 2016-2025.

Sản phẩm cơ khí chủ đạo của tỉnh bao gồm tàu thủy có tải trọng từ 70.000-100.000 DWT. Tính đến năm 2025, tỉnh Khánh Hòa đã có hơn 800 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực cơ khí, bao gồm cả những dự án cơ khí đầu tư lớn như Công ty TNHH Đóng tàu HD Hyundai Việt Nam, Công ty Cổ phần Cơ khí Vina Nha Trang, Công ty TNHH Miboo Vina, Công ty TNHH SCALEAQ, Công ty TNHH Cơ khí Gia Bảo. Đáng chú ý, tổng giá trị sản xuất ngành cơ khí chế tạo chiếm khoảng 31% tổng giá trị sản xuất toàn ngành công nghiệp và 35% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh.

Trong giai đoạn 2025-2030, tỉnh Khánh Hòa đặt mục tiêu tiếp tục phát triển ngành cơ khí với danh mục sản phẩm cơ khí trọng điểm kêu gọi đầu tư. Các dự án trọng điểm sẽ tập trung vào sản xuất kết cấu thép tiêu chuẩn và phi tiêu chuẩn, sản xuất thùng container, bể, thùng kim loại cỡ lớn, ống thép cỡ lớn. Bên cạnh đó, tỉnh cũng sẽ thu hút đầu tư vào các dự án sản xuất, lắp ráp động cơ và các thiết bị phụ tùng cung cấp cho các loại tàu thủy trọng tải từ 6.500 DWT trở lên, cũng như các dự án công nghiệp chế tạo công nghệ cao, cơ khí chính xác, công nghiệp vật liệu mới, công nghiệp điện tử, thiết bị điện tử và bảng mạch điện tử, công nghiệp hỗ trợ.

Ngoài những định hướng trên, tỉnh Khánh Hòa cũng hướng đến việc thu hút đầu tư vào các cơ sở đóng tàu thuyền vỏ composite làm tàu khai thác thủy sản và du lịch. Đây được xem là một hướng đi mới và tiềm năng, không chỉ giúp phát triển ngành cơ khí mà còn khai thác hiệu quả các tiềm năng của tỉnh.

Trong nỗ lực xây dựng hệ sinh thái ngành Công nghiệp bán dẫn, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành một trong những trung tâm sản xuất và cung ứng bán dẫn toàn cầu. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là thiếu hụt nhân lực chất lượng cao để sẵn sàng tham gia chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu.

Ngày 2/8, tại Công viên Phần mềm Quang Trung, Liên minh Phát triển Nguồn lực Công nghiệp bán dẫn Việt Nam (SEVINA) đã được ra mắt. Liên minh này quy tụ hàng trăm doanh nghiệp thành viên, chuyên gia trong và ngoài nước cùng các tổ chức đào tạo và cơ quan quản lý Nhà nước, với mục tiêu giải quyết bài toán nhân lực cho ngành Bán dẫn.

Đến năm 2030, Việt Nam dự kiến cần khoảng 50.000 kỹ sư ngành Bán dẫn, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Tuy nhiên, chênh lệch về chất lượng giữa cung và cầu hiện vẫn là thách thức lớn. Trên thị trường hiện có khoảng 40 công ty thiết kế vi mạch quy mô tầm cỡ, trong đó có 6 công ty Việt Nam.

TS. Nguyễn Quân, Chủ tịch Hội Tự động hóa Việt Nam, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, Liên minh SEVINA mang đến một mô hình mới cho ngành công nghiệp bán dẫn phát triển. Ở đó các bên cùng định hình khung năng lực và chuẩn đầu ra. Cách tiếp cận này giúp người học sẵn sàng gia nhập lực lượng lao động, mang lại lợi ích rõ rệt cho cả doanh nghiệp, sinh viên và nhà nước.

Ông Trương Gia Bảo, Chủ tịch SEVINA cho biết, Việt Nam đang đối mặt với việc thiếu hụt nhân lực chất lượng cao. Đây không còn là câu chuyện riêng của doanh nghiệp mà là vấn đề của toàn bộ hệ sinh thái ngành Công nghiệp bán dẫn Việt Nam. Vì vậy, để xây dựng hệ sinh thái của ngành công nghiệp này, Việt Nam cần một cách tiếp cận chủ động, bài bản để không bỏ lỡ cơ hội hội nhập để cùng vươn lên trong cuộc đua bán dẫn toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ.

Liên minh SEVINA đặt mục tiêu phát triển tối thiểu 10.000 nhân lực chất lượng cao trong 5 năm tới, đồng thời hỗ trợ thúc đẩy khởi nghiệp trong chuỗi cung ứng bán dẫn, kết nối đào tạo và chuyển giao công nghệ, xúc tiến đầu tư và đề xuất chính sách hỗ trợ ngành này phát triển.

Đại diện giới công nghệ, ông Nguyễn Đình Thắng, Phó Chủ tịch Hội Tin học Việt Nam cho biết, hiện nay chìa khóa thành công trong đào tạo nhân lực ngành Bán dẫn nằm ở kết hợp chính sách, đầu tư, đào tạo và hợp tác quốc tế. Việc thành lập SEVINA là rất cần thiết khi cùng tạo ra sức mạnh tổng hợp, phát triển ngành Bán dẫn một cách bài bản và bền vững.

Tại sự kiện, Trường Cao đẳng FPT Polytechnic công bố khung chương trình đào tạo nhân lực bán dẫn theo đơn đặt hàng doanh nghiệp. Đây là bước đi quan trọng trong việc chuyển từ đào tạo cái mình có sang đào tạo cái thị trường cần, đồng thời còn mở ra cơ hội nghề nghiệp rõ ràng cho người học.

Hiện nay, Việt Nam có thể tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực bán dẫn thông qua các chương trình hợp tác đào tạo và nghiên cứu. Các chuyên gia trong và ngoài nước có thể cùng nhau xây dựng chương trình đào tạo đáp ứng nhu cầu của ngành, từ đó giúp nâng cao chất lượng nhân lực.

Đào tạo nhân lực chất lượng cao là chìa khóa giúp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu của ngành bán dẫn. SEVINA và các bên liên quan sẽ phải cùng nhau nỗ lực để xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp này.

Cuộc đua bán dẫn toàn cầu đang ngày càng khốc liệt. Với việc thành lập SEVINA và các nỗ lực đào tạo nhân lực, Việt Nam đang sẵn sàng để vươn lên và chiếm lĩnh một phần thị phần trong ngành công nghiệp này.

Xã Điềm Thụy, tỉnh Thái Nguyên, chính thức được thành lập vào tháng 7 năm 2025 sau khi sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của 4 xã: Hà Châu, Nga My, Điềm Thụy và một phần của xã Thượng Đình. Với diện tích hơn 42km2 và dân số khoảng 41.800 người, Điềm Thụy trở thành một trong những xã lớn của tỉnh và được xác định là trọng điểm phát triển công nghiệp, dịch vụ và đô thị phía Nam tỉnh.

Là một công dân của xã Điềm Thụy, anh Dương Văn Hào chia sẻ: “Tôi mong muốn các chủ trương đầu tư, mở rộng cũng như quá trình lựa chọn nhà đầu tư vào địa bàn sẽ được triển khai nhanh chóng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, tạo việc làm cho người lao động trong xã và vùng lân cận. Điều này cũng giúp tránh lãng phí quỹ đất hiện có.”

Sau sáp nhập, “bức tranh” kinh tế của xã Điềm Thụy dần hiện lên gam màu tươi sáng. Địa phương có vị trí địa lý và hệ thống hạ tầng giao thông rất thuận lợi, bao gồm Quốc lộ 37, đường Vành đai V, tỉnh lộ 266, 261 và hơn 56km đường liên xã, liên xóm đã được nâng cấp, mở rộng. Các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn như KCN Yên Bình 2, Yên Bình 3, KCN Điềm Thụy… đã thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước. Sự phát triển công nghiệp không chỉ tạo việc làm cho lao động tại chỗ mà còn kéo theo nhu cầu về nhà ở, dịch vụ, thương mại, góp phần làm thay đổi cơ cấu lao động nông thôn.

Cùng với đó, hàng loạt khu đô thị, khu tái định cư được quy hoạch đồng bộ, hứa hẹn sẽ làm thay đổi diện mạo địa phương trong thời gian tới. Ông Nguyễn Viết Đài, Phó Chủ tịch UBND xã Điềm Thụy, cho biết: “Điềm Thụy đặt mục tiêu đến năm 2030 trở thành đơn vị hành chính cấp xã phát triển toàn diện về công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp và là trọng điểm công nghiệp của tỉnh Thái Nguyên. Chính vì vậy, ngay từ những ngày đầu thực hiện mô hình chính quyền hai cấp, xã đã tập trung triển khai 3 đột phá trọng tâm là: thu hút đầu tư; đẩy mạnh công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và cải cách thủ tục hành chính.”

Với quy hoạch đồng bộ, sự đồng thuận của nhân dân và quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, Điềm Thụy đang từng bước khơi thông các điểm nghẽn, vững vàng trên lộ trình phát triển, xứng đáng là xã trọng điểm về công nghiệp khu vực phía Nam tỉnh Thái Nguyên. Hiện nay, trên địa bàn xã Điềm Thụy có 6 khu công nghiệp với tổng diện tích trên 771ha, 3 cụm công nghiệp với diện tích trên 137ha và 23 khu dân cư, khu đô thị, khu tái định cư được quy hoạch với tổng diện tích gần 335ha; 19 đồ án quy hoạch đã được phê duyệt với tổng diện tích trên 284ha, trong đó có 4 khu đang lập quy hoạch với diện tích trên 50ha. Cùng với đó là 9 dự án khu dân cư, khu đô thị và khu tái định cư đã và đang được triển khai với tổng diện tích trên 67ha.

Chiều ngày 17/7, tại Hà Nội, Sở Công Thương TP.HCM đã phối hợp với báo Tuổi Trẻ tổ chức tọa đàm ‘Động lực phát triển công nghiệp TP.HCM – Từ tiềm năng đến hành động’. Diễn đàn này nhằm tìm lời giải đáp cho những thách thức và cơ hội trong việc phát triển công nghiệp của TP.HCM mới.

Ông Đỗ Thiên Anh Tuấn, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, cho rằng siêu đô thị TP.HCM cần tái cấu trúc không gian công nghiệp theo nguyên tắc ‘phân vai’. Theo đó, TP.HCM cũ sẽ giữ vai trò bộ não trung tâm R&D, tài chính, điều phối sản xuất. Trong khi đó, Bình Dương – Đồng Nai sẽ là cực sản xuất công nghệ cao, Bà Rịa – Vũng Tàu là trung tâm cảng biển và công nghiệp năng lượng, và Long An là trung tâm chế biến nông sản gắn liền ĐBSCL.

TS Huỳnh Thanh Điền, ĐH Nguyễn Tất Thành, gọi đây là ‘trục lõi chuỗi giá trị công nghiệp’, với TP.HCM mở rộng làm hạt nhân dẫn dắt – từ thiết kế, sản xuất đến logistics. Tuy nhiên, để trục này vận hành, ông nhấn mạnh cần một cơ quan đủ quyền lực ‘chủ xị’ liên kết vùng.

TS Trương Minh Huy Vũ, viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, chỉ rõ bài toán quy hoạch giá đất công nghiệp khu TP cũ cao khiến doanh nghiệp ngán ngại. Theo ông, cần phải mở rộng sang Bình Chánh, Củ Chi, quy hoạch các cụm công nghiệp đan xen đô thị, nơi người lao động được sống, làm việc, học tập trong một không gian chung.

Bên cạnh đó, ông Vũ đặc biệt lưu ý đến vai trò của công nghiệp biển và năng lượng tái tạo trong chiến lược phát triển mới. Với đường bờ biển dài từ Cần Giờ đến Xuyên Mộc, TP.HCM có thể phát triển cụm công nghiệp ven biển hiện đại, tích hợp điện gió ngoài khơi, logistics hàng hải và sản xuất công nghiệp nặng.

TS Trần Du Lịch, chủ tịch Hội đồng tư vấn triển khai thực hiện nghị quyết 98 của Quốc hội, cho biết Đảng, Nhà nước đã lựa chọn đường đi của đất nước không phải dựa theo trình tự thông thường, mà là giải các ‘bài toán ngược’. Đó là đặt ra các đề bài Việt Nam sẽ là gì vào năm 2030, vào năm 2045, từ đó để tính toán giải bài toán này.

Ông Lịch cho rằng TP.HCM phải giải bài toán một cách tiên phong, nếu đi theo kiểu ‘sách giáo khoa’ thì sẽ rơi vào bẫy thu nhập trung bình. Công nghiệp TP.HCM không thể tăng trưởng theo chiều ngang, dùng lao động rẻ mà cần chuyển đổi xanh, chuyển đổi số.

Để đạt được mục tiêu này, ông Lịch đề xuất cần tính toán lại, khu vực TP.HCM cũ không nhất thiết cần quỹ đất công nghiệp theo mức đó, mà có thể chuyển dịch sang Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu. Hình thành ‘vành đai công nghiệp đô thị dịch vụ’ từ Bình Dương về Cái Mép – Thị Vải tại Bà Rịa – Vũng Tàu.

Ông Bùi Tá Hoàng Vũ, giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, thẳng thắn nhìn nhận TP.HCM dù đóng góp 30% GRDP vẫn đối mặt nhiều điểm nghẽn chi phí logistics cao, thiếu đất công nghiệp sạch, công nghệ sản xuất lạc hậu, tự động hóa thấp, và sức ép từ các rào cản thương mại quốc tế.

Từ những thách thức và cơ hội đó, các chuyên gia và doanh nghiệp đã đề xuất nhiều giải pháp để phát triển công nghiệp của TP.HCM mới. Ông Nguyễn Thế Duy, phó tổng giám đốc Becamex, cho rằng bài toán phát triển công nghiệp hiện nay không thể giải theo kiểu đơn lẻ. Cần tư duy như một đội bóng, xác định rõ vai trò của các ‘tiền đạo’, tức những khu vực có tiềm năng đột phá, rồi chuyền ‘quả bóng vàng’, nguồn lực đầu tư đúng chỗ, đúng lúc.

Muốn công nghiệp bứt phá, phải chuyền đúng ‘quả bóng vàng’. Ông Duy cho rằng Becamex sẵn sàng đóng vai trò kết nối giữa doanh nghiệp, chính quyền, các định chế tài chính giáo dục đổi mới sáng tạo, để hình thành một hệ sinh thái công nghiệp hiện đại, hiệu quả và hấp dẫn trong không gian TP.HCM mở rộng.

Bên cạnh đó, ông Nguyễn Lộc Hà, phó chủ tịch UBND TP.HCM, đã giao Sở Công Thương khẩn trương tổng hợp các ý kiến đề xuất, tham luận để báo cáo, tham mưu cho lãnh đạo UBND TP.HCM kịp thời chỉ đạo các giải pháp, nhiệm vụ cho các đơn vị có liên quan.

TP.HCM mới – một đô thị mạnh về công nghiệp – thương mại – dịch vụ, có sức cạnh tranh quốc tế, đang là mục tiêu hướng tới. Với sự hợp tác và đồng lòng của các bên, TP.HCM mới hoàn toàn có thể trở thành trung tâm công nghiệp xanh, phát triển bền vững của cả nước.