Ngành thời trang Việt Nam đang đứng trước những thách thức và cơ hội mới trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang thay đổi nhanh chóng. Thỏa thuận thương mại Mỹ – Việt Nam vào tháng 7/2025 đã đặt ra những yêu cầu mới cho doanh nghiệp Việt, đặc biệt là trong lĩnh vực dệt may. Theo thỏa thuận này, hàng dệt may từ Việt Nam sẽ bị áp thuế 20%, và có thể lên đến 40% nếu bị nghi ngờ có yếu tố tái xuất trá hình từ Trung Quốc.

Điều này đòi hỏi doanh nghiệp Việt phải minh bạch nguồn gốc nguyên liệu, chuỗi cung ứng và quy trình sản xuất nếu muốn duy trì xuất khẩu sang Mỹ. Chính sách thuế mới này là kết quả của căng thẳng thương mại Mỹ – Trung và chính sách ưu đãi thương mại của Mỹ. Việc áp thuế cao đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã khiến nhiều doanh nghiệp chuyển hướng sang Việt Nam, nhưng cũng tạo ra nguy cơ tái xuất trá hình.

Để thích nghi với giai đoạn thương mại mới, doanh nghiệp Việt cần nâng cao năng lực kiểm soát xuất xứ, minh bạch chuỗi cung ứng và phát triển thương hiệu bài bản. Việc đầu tư vào minh bạch hóa sản xuất, cải thiện năng lực truy xuất nguồn gốc và quản trị chuỗi cung ứng theo chuẩn quốc tế là cần thiết. Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh triển khai các chương trình hỗ trợ nâng cấp năng lực kỹ thuật, như phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc quốc gia, tập huấn cho doanh nghiệp về tiêu chuẩn xuất xứ và hợp tác với các hiệp hội ngành hàng để kết nối chuỗi cung ứng trong nước.

Nếu các doanh nghiệp Việt không thể quản lý chuỗi cung ứng, mức thuế transshipment 40% có thể tiếp tục được duy trì hoặc mở rộng sang các mặt hàng khác. Điều này sẽ gây áp lực lớn về chi phí và cạnh tranh cho toàn ngành thời trang Việt. Tuy nhiên, thỏa thuận này cũng tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp Việt, đặc biệt là trong bối cảnh Mỹ tìm cách giảm phụ thuộc vào Trung Quốc.

Các doanh nghiệp OEM/ODM Việt Nam có vị trí địa lý thuận lợi gần Trung Quốc và nguồn nhân lực dồi dào có khả năng thay thế một phần vai trò của Trung Quốc trong một số chuỗi cung ứng nhất định. Ngành thời trang – may mặc Việt Nam buộc phải chuyển mình để thích nghi với những yêu cầu mới của thị trường Mỹ. Việc đổi mới mô hình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển thương hiệu bền vững sẽ giúp doanh nghiệp Việt nâng cao cạnh tranh và tận dụng cơ hội trong thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh hiện nay, việc phát triển thương hiệu và nâng cao chất lượng sản phẩm là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp Việt có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Các doanh nghiệp cần tập trung vào đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững để có thể tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức trong giai đoạn thương mại mới này.

Trong thời đại công nghệ số hiện nay, nhiều ngành học đang có cơ hội phát triển mạnh mẽ và được dự đoán sẽ bùng nổ trong 10-20 năm tới. Khi nhắc đến công nghệ, mọi người thường nghĩ đến các ngành học như Khoa học máy tính, Khoa học dữ liệu, Công nghệ robot hay Kỹ thuật phần mềm. Tuy nhiên, cũng có những ngành học khác tưởng chừng không liên quan trực tiếp đến công nghệ nhưng lại đang âm thầm hưởng lợi và mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn.

Dưới đây là 5 ngành học đang ‘hưởng ké’ nhưng lại mở ra cơ hội nghề nghiệp rộng lớn, thậm chí còn dễ tiếp cận hơn với nhiều học sinh phổ thông không thiên về kỹ thuật nặng.

1. Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng: Ngành này đã trải qua một sự thay đổi lớn khi AI và dữ liệu lớn được áp dụng vào mọi khâu từ dự báo nhu cầu, theo dõi hàng hóa, quản lý tồn kho cho tới tối ưu tuyến đường. Các chuyên viên logistics hiểu công nghệ vừa giỏi quản lý vận hành, vừa có tư duy số hóa đang có cơ hội phát triển lớn.

2. Marketing số: Ngành Marketing số (Digital Marketing) trở thành điểm giao thoa thú vị giữa tư duy sáng tạo và kỹ năng phân tích dữ liệu. Người làm marketing buộc phải hiểu dữ liệu và biết cách phân tích tệp khách hàng, tối ưu chiến dịch bằng công nghệ. Với sự phát triển không ngừng của marketing số, cơ hội nghề nghiệp trong lĩnh vực này đang ngày càng rộng mở.

3. Ngôn ngữ học tính toán: Ngành Ngôn ngữ học tính toán vốn nằm giao thoa giữa Ngôn ngữ học và Khoa học máy tính bỗng trở thành mảnh đất màu mỡ nhờ sự phát triển mạnh mẽ của AI. Sinh viên ngành này học về cấu trúc ngôn ngữ, dịch máy, phân tích cảm xúc, gán nhãn văn bản, xây dựng chatbot…

4. Thiết kế trải nghiệm người dùng (UX/UI): Ngành UX/UI hiện nay không chỉ còn là ‘mỹ thuật số’, mà đã phát triển thành lĩnh vực nghiên cứu hành vi, phân tích thói quen và thử nghiệm trên nền tảng dữ liệu lớn. Việc áp dụng UX/UI trong các dự án công nghệ đang trở nên phổ biến và mang lại hiệu quả cao.

5. Tâm lý học: Ngành Tâm lý học hiện đại đang ngày càng gắn chặt với công nghệ. Các chuyên gia tâm lý hiểu cách con người suy nghĩ và phản ứng đang có cơ hội phát triển lớn trong lĩnh vực công nghệ, giáo dục, trị liệu… Sự kết hợp giữa tâm lý học và công nghệ đang mở ra những cơ hội mới cho các chuyên gia trong lĩnh vực này.

Những ngành học này có thể không quá ‘kỹ thuật’, nhưng nếu được đào tạo bài bản và cập nhật công nghệ thường xuyên, bạn sẽ trở thành nhân sự mà cả thị trường đang khao khát vì vừa hiểu con người, vừa biết cách dùng công nghệ để phục vụ con người.