Tình trạng lộ và lọt thông tin cá nhân đang ngày càng trở nên nghiêm trọng và tinh vi. Sự phát triển nhanh chóng của các dịch vụ số hóa và thương mại điện tử đã tạo điều kiện cho hoạt động mua và bán dữ liệu cá nhân diễn ra công khai trên các diễn đàn và tài khoản mạng xã hội, với sự tham gia của cả tổ chức và doanh nghiệp. Hậu quả của tình trạng này là nhiều người phải đối mặt với việc bị nhắn tin, gọi điện gây phiền phức, thậm chí bị lừa đảo. Kẻ xấu có thể sử dụng thông tin cá nhân để xây dựng các kịch bản lừa đảo riêng biệt cho từng nhóm người khác nhau.

Theo chuyên gia Ngô Trí Nhật, mặc dù các cơ quan chức năng đã nỗ lực đánh sập nhiều đường dây chuyên đánh cắp và mua bán dữ liệu cá nhân, nhưng các băng nhóm hacker vẫn tiếp tục hoạt động với nhiều hình thức tinh vi. Quá trình điều tra và xử lý những trường hợp này thường kéo dài, gây ảnh hưởng lớn đến công tác bảo đảm an toàn thông tin.

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) đã báo cáo rằng trong sáu tháng đầu năm 2025, có 56 vụ việc liên quan đến mua và bán dữ liệu cá nhân, với hơn 110 triệu bản ghi bị thu thập và rao bán. Thượng tá Triệu Mạnh Tùng, Phó Cục trưởng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, chia sẻ rằng nhu cầu thu thập dữ liệu cá nhân phục vụ hoạt động sản xuất và kinh doanh là rất lớn. Tuy nhiên, nhiều hệ thống thông tin có hoạt động thu thập, phân tích, và xử lý dữ liệu cá nhân hiện còn tồn tại lỗ hổng trong quy trình khai thác và sử dụng.

Ông Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Doanh nghiệp xã hội Chống lừa đảo, cho rằng các doanh nghiệp có thể sử dụng dữ liệu cá nhân của khách hàng để gia tăng giá trị dịch vụ và kết nối. Tuy nhiên, việc khai thác dữ liệu phải đảm bảo tính bảo mật, lưu trữ thông tin tại máy chủ ở Việt Nam, và có mã hóa các thông tin nhạy cảm như danh tính khách hàng và tình trạng tài chính.

Để ngăn chặn tình trạng lộ và lọt thông tin, bảo vệ người dân khỏi nạn lừa đảo, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Luật này quy định rõ ràng và cụ thể các khái niệm về dữ liệu cá nhân, bao gồm “dữ liệu cá nhân cơ bản”, “dữ liệu cá nhân nhạy cảm”, “đánh giá tác động xử lý dữ liệu cá nhân”, và “bảo vệ dữ liệu cá nhân”. Luật cũng cấm tuyệt đối hành vi mua và bán dữ liệu cá nhân.

Các chuyên gia cho rằng cơ quan chức năng cần triển khai các giải pháp đồng bộ, như ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành chi tiết và dễ thực hiện. Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế phối hợp giữa các bộ và cơ quan để chia sẻ dữ liệu và cảnh báo sớm vi phạm. Cần tổ chức các chiến dịch tuyên truyền và nâng cao nhận thức về bảo mật thông tin cá nhân. Đồng thời, cần có một kênh tương tác và đường dây nóng để người dân và doanh nghiệp có thể tố giác hành vi vi phạm hoặc khai báo nếu phát hiện dữ liệu của mình bị đánh cắp.

Người dân cần cảnh giác và không chia sẻ thông tin cá nhân qua mạng xã hội hoặc các khảo sát trôi nổi. Người dân cũng nên sử dụng mật khẩu mạnh, không dùng chung mật khẩu cho nhiều tài khoản, và không mở các liên kết hoặc tập tin đáng ngờ. Ngoài ra, người dân nên thường xuyên cập nhật các phần mềm chống virus và bảo mật trên các thiết bị cá nhân để bảo vệ thông tin cá nhân của mình.

Ngày gần đây, tại buổi họp báo thường kỳ quý II của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đại diện Cục Nghệ thuật Biểu diễn đã nhấn mạnh về vấn đề trách nhiệm của nghệ sĩ đối với xã hội. Mặc dù có sự nổi tiếng, các nghệ sĩ vẫn phải tuân thủ các chuẩn mực đạo đức và pháp luật như mọi công dân khác.

Phó Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Trần Hướng Dương khẳng định rằng, với vai trò là những người có ảnh hưởng lớn tới công chúng, nghệ sĩ cần phải hành xử có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật. Điều này không chỉ thể hiện sự chuyên nghiệp mà còn góp phần xây dựng hình ảnh tích cực cho ngành nghệ thuật.

Về vấn đề quảng cáo trên không gian mạng, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã thực hiện các biện pháp quyết liệt nhằm xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm của người nổi tiếng. Một số trường hợp điển hình như MC Quang Minh, Vân Hugo, Hoàng Linh đã bị xử lý. Tuy nhiên, đối với nghệ sĩ Quyền Linh và Doãn Quốc Đam, mặc dù đã được mời làm việc hai lần, nhưng các vi phạm được xác định là ở mức độ thấp và các hợp đồng quảng cáo liên quan cũng đã kết thúc từ hai năm trước.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng thông tin rằng quy trình hạn chế hình ảnh người nổi tiếng vi phạm pháp luật đã được ban hành từ tháng 10/2023. Tuy nhiên, do nhiều lý do khách quan, đến nay vẫn chưa thể triển khai thực tế. Điều này cho thấy sự phức tạp trong việc quản lý và xử lý các vi phạm của người nổi tiếng trong lĩnh vực nghệ thuật.

Bên cạnh đó, vấn đề giả mạo tài khoản trên các mạng xã hội để lừa đảo cũng đang diễn ra phức tạp. Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho biết, trong 6 tháng đầu năm, 3 nền tảng mạng xã hội lớn là Facebook, YouTube, TikTok đã gỡ 30.000 tài khoản. Cơ quan chức năng đã phối hợp với Bộ Công an gửi tin nhắn SMS cảnh báo các thủ đoạn lừa đảo qua mạng, đồng thời đề nghị báo chí vào cuộc để hỗ trợ truyền thông.

Qua việc này, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch muốn nhấn mạnh rằng không có “vùng cấm” nào đối với việc xử lý vi phạm của người nổi tiếng. Mọi hành vi vi phạm pháp luật đều phải bị xử lý nghiêm minh, không có ngoại lệ. Điều này nhằm mục đích xây dựng một môi trường nghệ thuật lành mạnh và bảo vệ quyền lợi của công chúng.