Trong nỗ lực không ngừng để trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững, Hà Nội đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch đô thị. Thành phố đã và đang tận dụng các công nghệ tiên tiến như GIS (Hệ thống Thông tin Địa lý), BIM (Mô hình thông tin công trình), AI (Trí tuệ nhân tạo), và IoT (Internet vạn vật) trong hoạt động quy hoạch. Mục tiêu là tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại, nơi mọi công trình, tuyến đường, mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, được đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.

Đến năm 2026, Hà Nội đặt mục tiêu số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Tới năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được GIS hóa và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Việc ứng dụng công nghệ GIS không chỉ là bước tiến về mặt kỹ thuật, mà còn khẳng định cam kết về minh bạch và cải cách hành chính của chính quyền đô thị hiện đại.

Các chuyên gia cho rằng ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ nhằm mục đích xây dựng nhiều hơn, nhanh hơn, mà còn để phát triển hài hòa hơn, bền vững hơn. Đó là tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi. PGS.TS Trần Hải Dương, chuyên gia công nghệ đô thị, nhấn mạnh rằng Hà Nội đang cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh, tích hợp GIS, AI, IoT với Big Data để phục vụ quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.

Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đặt ra các cột mốc cụ thể: giai đoạn 2025-2026 sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố; giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường, hạ tầng kỹ thuật chủ chốt; giai đoạn 2030-2035 sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố, kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.

Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội, nơi mỗi quyết định quy hoạch đều có căn cứ từ dữ liệu, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để thành công, thành phố cần không chỉ dừng lại ở đầu tư công nghệ, mà còn phải cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực, xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu và kết nối cộng đồng.

Luật Đất đai 2024 đã giới thiệu một điểm mới quan trọng, cho phép sử dụng đất nông nghiệp theo hướng đa mục đích mà không cần phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Theo khoản 1 Điều 218 của Luật Đất đai 2024, các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức và cộng đồng dân cư được phép sử dụng đất nông nghiệp để kết hợp sản xuất nông nghiệp với sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp mà không làm mất đi mục đích sử dụng chính của đất nông nghiệp.

Điều này đánh dấu một sự thay đổi lớn so với các quy định trước đây, vốn yêu cầu người dân phải thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích khi muốn sử dụng đất nông nghiệp cho các hoạt động khác. Việc cho phép này tạo điều kiện cho người dân phát huy sáng kiến, tối ưu hiệu quả sử dụng đất. Thay vì chỉ trồng trọt đơn thuần, người dân có thể kết hợp các mô hình khác như trồng cây dược liệu, làm homestay, xây dựng kho bãi nông sản, nhà kính, xưởng sơ chế…

Điều này không chỉ giúp tăng thu nhập mà còn giúp giữ gìn không gian xanh và văn hóa nông thôn. Tuy nhiên, việc sử dụng đất phải phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả, bảo vệ môi trường và không gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất khác.

Để chính sách này đi vào cuộc sống một cách hiệu quả, rất cần sự phối hợp chặt chẽ giữa người dân, chính quyền địa phương và cơ quan quản lý quy hoạch. Khi đó, đất nông nghiệp không chỉ là tư liệu sản xuất, mà còn trở thành nền tảng cho những mô hình kinh tế sáng tạo, hiện đại và giàu bản sắc.

Gia Lai: Chậm Tiến Độ, Dự Án Khu Công Nghiệp Nam Pleiku Đối Mặt Điều Chỉnh Chủ Trương Đầu Tư

Chậm tiến độ là tình hình chung của dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu Công nghiệp Nam Pleiku. Dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư vào tháng 9/2019 với quy mô 191,55 ha và tổng vốn đầu tư lên tới 476,62 tỷ đồng. Công ty TNHH một thành viên Cao su Chư Sê, thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam, đảm nhận vai trò nhà đầu tư.

Đến thời điểm hiện tại, dự án đã thực hiện hơn 113 tỷ đồng, tương đương 23,7% tổng vốn đầu tư. Mặc dù vậy, so với kế hoạch đã được phê duyệt, dự án đang chậm tiến độ. Điều này đặt ra thách thức lớn nếu không hoàn thành vào tháng 10/2025, dự án sẽ phải điều chỉnh chủ trương đầu tư, gây ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Trong buổi làm việc mới đây với các sở, ban, ngành, địa phương và doanh nghiệp liên quan, các bên đã tập trung thảo luận về những khó khăn, vướng mắc dẫn đến chậm tiến độ. Đồng thời, các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ dự án cũng được đề xuất. Ông Nguyễn Tự Công Hoàng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, yêu cầu Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh cần vào cuộc quyết liệt hơn, hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện các thủ tục liên quan một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Về kế hoạch tiếp theo, ông Hoàng nhấn mạnh nhà đầu tư cần tập trung lập quy hoạch tỷ lệ 1/2000. Đây là bước quan trọng và cần phải được phê duyệt trước ngày 15/8 tới. Trong quý I/2026, các phần việc liên quan đến công tác điều chỉnh chủ trương đầu tư (nếu có), công tác giải phóng mặt bằng, và chuẩn bị đất đai để triển khai các dự án hạ tầng phải được hoàn thiện.

Trước đó, vào tháng 9/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 57/2019/QĐ-TTg về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Nam Pleiku, Báo Gia Lai đã có nhiều bài viết phản ánh về sự kiện này.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai cũng yêu cầu nhà đầu tư phải hoàn thiện toàn bộ hạ tầng của Khu công nghiệp Nam Pleiku trước tháng 10/2026. Ngoài ra, việc xúc tiến thu hút nhà đầu tư thứ cấp, đặc biệt là vốn đầu tư nước ngoài, cần được đẩy mạnh. Hiện tại, đã có 3 nhà đầu tư đặt cọc vào khu công nghiệp. Tuy nhiên, ông Hoàng cũng nhấn mạnh việc thu hút đầu tư cần dựa trên lợi thế phát triển ngành nghề phù hợp và suất đầu tư để đảm bảo hiệu quả sử dụng đất.

Với những giải pháp được đưa ra, hy vọng dự án Khu Công nghiệp Nam Pleiku sẽ lấy lại tiến độ, hoàn thành các mục tiêu đề ra và phát huy hiệu quả trong tương lai, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Gia Lai.