Ajinomoto Việt Nam – chìa khóa dinh dưỡng cho thế hệ tương lai

Với hơn 100 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thực phẩm và sức khỏe từ Tập đoàn Ajinomoto, Ajinomoto Việt Nam đã và đang đóng góp vào việc xây dựng nền tảng dinh dưỡng vững chắc cho thế hệ tương lai. Công ty hiểu rằng, dinh dưỡng chính là chìa khóa và là nền tảng cho sự phát triển bền vững của trẻ em Việt Nam.

Hướng tới cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ em, Ajinomoto Việt Nam hiện đang triển khai nhiều sáng kiến thiết thực. Trong đó, Chương trình Dinh dưỡng Bà mẹ và Trẻ em và Dự án Bữa ăn học đường là hai sáng kiến nổi bật, thể hiện cam kết của công ty trong việc đồng hành cùng sự phát triển của trẻ từ khi còn trong bụng mẹ đến lúc trẻ hoàn thành bậc tiểu học.

Chăm sóc dinh dưỡng bắt đầu từ ba tháng đầu thai kỳ. Chế độ dinh dưỡng của mẹ trong thời gian mang thai là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ của trẻ nhỏ. Ajinomoto Việt Nam đã phối hợp cùng Cục Bà mẹ – Trẻ em và Viện Dinh dưỡng Quốc gia – Bộ Y tế triển khai Chương trình Dinh dưỡng Bà mẹ và Trẻ em trên toàn quốc từ năm 2020. Một trong những nội dung chính của chương trình là xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng dành cho phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú và trẻ em từ 7 tháng đến 60 tháng tuổi.

Phần mềm xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng được thiết kế với hơn 2.000 món ăn phù hợp với từng giai đoạn thai kỳ của mẹ và phát triển của trẻ. Chị Lê Thị Luyến, thai phụ tại Bệnh viện Phụ Sản Trung ương, cho biết phần mềm dễ sử dụng và đa dạng thực đơn theo nhiều giai đoạn thai kỳ và cả sau sinh.

Cải thiện chất lượng bữa ăn học đường tại Việt Nam là mục tiêu của Dự án Bữa ăn học đường. Dự án này được thực hiện với sự phối hợp giữa Ajinomoto Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Viện Dinh dưỡng Quốc gia – Bộ Y tế. Dự án mang đến phần mềm xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng được thiết kế theo nhu cầu dinh dưỡng của lứa tuổi tiểu học, đa dạng và ngon miệng. Dự án đã được triển khai tại hơn 4.300 trường tiểu học bán trú, mang đến bữa ăn cân bằng và giáo dục dinh dưỡng cho hơn 2,2 triệu học sinh.

Các sáng kiến của Ajinomoto Việt Nam không chỉ góp phần cải thiện chất lượng bữa ăn, tạo nền tảng cho sự phát triển toàn diện của trẻ, mà còn giúp nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của dinh dưỡng trong đời sống. Đây cũng là minh chứng cho cam kết của Ajinomoto Việt Nam trong hành trình hiện thực hóa mục đích tồn tại của công ty là góp phần mang đến sức khỏe và hạnh phúc cho người dân và xã hội Việt Nam.

Thực trạng thuốc giả, thực phẩm giả kém chất lượng và quảng cáo sai sự thật đang trở thành vấn đề nhức nhối trên thị trường, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của cộng đồng. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực từ các cơ quan chức năng, nhưng việc xử lý triệt để các vi phạm vẫn còn nhiều khó khăn do cơ chế hậu kiểm còn bất cập và quy định chưa đồng bộ. Các doanh nghiệp vi phạm thường dễ dàng tái phạm do các chế tài xử phạt còn nhẹ và chưa đủ sức răn đe.

Từ khi Nghị định 15/2018/NĐ-CP được ban hành, nhiều loại dược phẩm và thực phẩm đã được chuyển từ khâu tiền kiểm sang hậu kiểm. Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy rằng việc vận dụng cơ chế hậu kiểm thuần túy đối với một số nhóm sản phẩm có nguy cơ cao như thực phẩm chức năng, dược liệu, đã bộc lộ nhiều rủi ro. Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, đã nêu lên một thách thức lớn trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm là việc lấy mẫu kiểm nghiệm và khâu thu hồi hay truy xuất sản phẩm không đạt tiêu chuẩn. Ngoài ra, việc quảng cáo quá công dụng hoặc không chính xác về sản phẩm cũng gây ra nhiều vấn đề.

Theo báo cáo của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, trong năm qua, đã có hàng trăm mẫu dược phẩm và thực phẩm được lấy để kiểm tra, và đã phát hiện ra nhiều mẫu không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa tương xứng với quy mô thực tế của thị trường. Để giải quyết vấn đề này, nhiều chuyên gia và cơ quan chức năng đã đề xuất cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn.

Ông Nguyễn Tiến Đạt đề xuất cần sớm có định nghĩa rõ ràng về các khái niệm như ‘thuốc giả’, ‘sữa giả’, ‘thực phẩm chức năng giả’ để làm căn cứ xử lý. Ông cũng đề xuất cần bổ sung rõ vai trò của sở vào Luật An toàn thực phẩm để tạo cơ sở pháp lý thống nhất. Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Nguyễn Hoài Nam cho rằng việc vận hành mô hình chính quyền 2 cấp chính là điểm cộng cho công tác kiểm tra, giám sát cơ sở y tế.

Ông cũng đề xuất cần xây dựng thêm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với thực phẩm để giúp cho việc kiểm tra đúng đối tượng hơn. Đại diện ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh cũng kiến nghị gửi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Đồng thời, cần bổ sung mức xử phạt đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Tình trạng bán thuốc kê đơn không cần đơn thuốc vẫn đang diễn ra phổ biến tại nhiều nhà thuốc và quầy thuốc tư nhân. Mặc dù ngành Y tế liên tục cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn từ việc tự ý dùng thuốc, bao gồm nguy cơ kháng kháng sinh, biến chứng thuốc và các vấn đề sức khỏe khác, nhưng tình trạng này vẫn chưa được kiểm soát hiệu quả.

Mới đây, trong một chuyến đi kiểm tra thực tế tại một số nhà thuốc trên địa bàn thành phố, tình trạng bán thuốc kê đơn không cần đơn thuốc vẫn được phát hiện. Người bán thuốc không yêu cầu đơn thuốc hay bất kỳ giấy chỉ định nào từ bác sĩ đã bán thuốc kháng sinh thuộc nhóm kê đơn cho người mua. Điều này không chỉ vi phạm quy định về bán thuốc kê đơn mà còn tiềm ẩn nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.

Việc bán thuốc kháng sinh không cần đơn thuốc có thể dẫn đến nguy cơ kháng thuốc, đa kháng thuốc, làm giảm hiệu quả điều trị bệnh và tăng nguy cơ tác dụng phụ nguy hiểm. Sử dụng kháng sinh không đúng cách có thể khiến vi khuẩn trở nên kháng thuốc, gây khó khăn cho việc điều trị các bệnh nhiễm trùng trong tương lai. Hơn nữa, tự ý dùng thuốc có thể che lấp các triệu chứng của bệnh, gây khó khăn cho việc chẩn đoán và điều trị đúng bệnh.

Để giải quyết tình trạng này, cần siết chặt quản lý và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của nhà thuốc và quầy thuốc tư nhân, đặc biệt là việc bán thuốc kê đơn. Những nhà thuốc vi phạm cần bị xử phạt nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Đồng thời, cần nâng cao ý thức của người dân về nguy hiểm của việc tự ý dùng thuốc và mua thuốc không cần đơn thuốc.

Ngành Y tế cũng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về việc sử dụng thuốc an toàn, hợp lý và hiệu quả. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa ra cảnh báo về tình trạng kháng kháng sinh và kêu gọi các quốc gia采取 biện pháp quyết liệt để ngăn chặn tình trạng này.

Cuối cùng, việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng là trách nhiệm của cả nhà thuốc, quầy thuốc và người dân. Mọi bên cần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo việc bán và sử dụng thuốc được thực hiện đúng quy định, góp phần nâng cao chất lượng sức khỏe của người dân.

Trong nỗ lực không ngừng để cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng, đặc biệt là ở những vùng đồng bào dân tộc thiểu số, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng cộng đồng đang nổi lên như một giải pháp thiết thực và hiệu quả. Tại các xã vùng sâu, vùng xa, việc tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản, đặc biệt là chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ và trẻ em, vẫn còn đối mặt với nhiều rào cản, từ khoảng cách địa lý, thiếu nhân lực, phương tiện, đến rào cản ngôn ngữ.

Trước những thách thức này, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại chỗ – ngay tại thôn bản – đã được triển khai nhằm đưa dịch vụ y tế đến gần hơn với người dân. Thông qua việc tổ chức các đội y tế cơ động, phối hợp cùng cán bộ y tế thôn bản, mô hình này cung cấp các dịch vụ như cấp phát viên sắt, hướng dẫn thực hành bữa ăn dinh dưỡng, cân đo đánh giá thể trạng định kỳ, và tư vấn chăm sóc thai sản tận nơi cho các bà mẹ. Điều này không chỉ giúp phụ nữ dân tộc thiểu số được tiếp cận dịch vụ y tế đầy đủ hơn mà còn góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về dinh dưỡng – một yếu tố vốn còn rất hạn chế tại nhiều vùng.

Theo TS.BS Huỳnh Nam Phương, Trưởng Phòng Quản lý khoa học – Viện Dinh dưỡng, ngành Y tế và chính quyền địa phương đã và đang triển khai nhiều hoạt động nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ và trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Các hoạt động này bao gồm bổ sung viên sắt/axit folic định kỳ hoặc viên đa vi chất cho phụ nữ mang thai và sau sinh tại tuyến xã, tư vấn dinh dưỡng, chăm sóc thai kỳ, nuôi con bằng sữa mẹ thông qua mạng lưới cán bộ y tế thôn bản. Đặc biệt, mô hình chăm sóc dinh dưỡng trong 1000 ngày đầu đời được áp dụng tại nhiều xã vùng III trong khuôn khổ của Dự án 7 Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi theo mô hình chuẩn.

Đến năm 2025, sau 3 năm triển khai, đã có 687 xã có mô hình đạt chuẩn trên tổng số 1354 xã vùng III toàn quốc. Một số địa phương còn phối hợp với tổ chức quốc tế như Tầm nhìn thế giới, Save the Children thực hiện mô hình ‘Câu lạc bộ dinh dưỡng’, hỗ trợ thay đổi hành vi tích cực. Tuy nhiên, việc triển khai vẫn gặp không ít khó khăn về nguồn lực, nhận thức cộng đồng, và tính bền vững. Vì vậy, rất cần sự hỗ trợ liên ngành và đầu tư lâu dài để đảm bảo hiệu quả.

Cán bộ y tế thôn bản giữ vai trò nòng cốt trong mô hình này, họ là người đồng bào, hiểu ngôn ngữ, nếp sống và tập quán nên dễ dàng truyền đạt kiến thức dinh dưỡng và tư vấn sức khỏe một cách gần gũi, hiệu quả hơn. Bên cạnh các dịch vụ y tế trực tiếp, một trong những yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả chăm sóc dinh dưỡng là truyền thông thay đổi hành vi. Nhiều bà mẹ người dân tộc thiểu số vẫn duy trì thói quen ăn uống đơn điệu, kiêng khem sai cách trong thai kỳ hoặc sau sinh, cho con ăn dặm sớm, dẫn đến thiếu vi chất nghiêm trọng.

Do đó, việc lồng ghép truyền thông về dinh dưỡng vào sinh hoạt cộng đồng là cách làm đang được một số tỉnh vùng cao triển khai hiệu quả. Chẳng hạn, tại các buổi họp bản, hội phụ nữ hoặc phiên chợ vùng cao, cán bộ y tế có thể phát tài liệu hướng dẫn, kể chuyện dinh dưỡng bằng tiếng dân tộc, tổ chức trò chơi kiến thức để giúp người dân dễ nhớ, dễ làm theo. Dù còn nhiều thách thức, mô hình y tế lưu động và tư vấn dinh dưỡng tại bản đang chứng minh tính phù hợp với địa bàn vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn.

Việc đầu tư thêm nguồn lực, trang thiết bị di động và chính sách hỗ trợ cho cán bộ y tế thôn bản sẽ là yếu tố then chốt để mô hình này lan rộng, tạo nền tảng vững chắc cho chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em vùng dân tộc thiểu số. Mô hình này không chỉ là một giải pháp tạm thời mà còn hứa hẹn mang lại những thay đổi lâu dài trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng, góp phần thu hẹp khoảng cách chăm sóc sức khỏe giữa các vùng và đảm bảo mọi người dân đều có quyền tiếp cận với các dịch vụ y tế chất lượng.

Chất lượng không khí tại Kinshasa, Cộng hòa Dân chủ Congo, đang ở mức báo động cao. Theo ghi nhận vào ngày 8 tháng 8 năm 2025, thành phố này đã được xác định là có chất lượng không khí không lành mạnh cho dân số nói chung. Tại một thời điểm nhất định, Kinshasa đã vượt qua các thành phố khác để trở thành thành phố lớn bị ô nhiễm nặng nhất trên thế giới. Đây không phải là lần đầu tiên Kinshasa xuất hiện trong danh sách này, vì trong tháng qua, thành phố liên tục đứng đầu danh sách các thành phố lớn bị ô nhiễm nhất.

Các chuyên gia chỉ ra rằng chất lượng không khí tại Kinshasa nằm trong thể loại ‘không lành mạnh’, có thể gây ra các hiệu ứng sức khỏe cho mọi người. Tình trạng ô nhiễm không khí ở Kinshasa hiện nay làm cho thành phố trở thành một trong những trung tâm đô thị bị ảnh hưởng nhiều nhất ở Trung Phi. Các chuyên gia và tổ chức môi trường đang lên tiếng cảnh báo về tình trạng này và đề xuất các giải pháp để cải thiện chất lượng không khí.

Có nhiều yếu tố dẫn đến chất lượng không khí kém tại Kinshasa. Một trong những nguyên nhân chính là việc đốt cháy sinh khối rộng rãi do nông nghiệp, sản xuất than, và các đám cháy dư lượng cây trồng trong và xung quanh thành phố. Ngoài ra, khí thải từ bếp củi gia đình và sử dụng nhiên liệu rắn khác trong các hộ gia đình đô thị cũng góp phần vào tình trạng ô nhiễm. Tình trạng ô nhiễm môi trường lâu dài từ các chất ô nhiễm công nghiệp như asen, chì, dẫn xuất DDT và PCB cũng tiếp tục ảnh hưởng đến dân số thông qua không khí, nước và chuỗi thực phẩm.

Thực thi hạn chế các quy định môi trường và kiểm soát chất thải và khí thải không đầy đủ ở khu vực đô thị và ven đô cũng làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Sự kết hợp của các yếu tố này đã tạo ra một tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng, đòi hỏi sự quan tâm và hành động từ các cơ quan chức năng cũng như cộng đồng dân cư.

Để bảo vệ bản thân khỏi chất lượng không khí kém, người dân được khuyên nên thực hiện các biện pháp bảo vệ như tránh hoạt động thể chất ngoài trời và theo dõi mức chất lượng không khí thường xuyên. Các cơ quan chức năng cũng cần có những biện pháp quyết liệt hơn để kiểm soát và giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, bảo vệ sức khỏe và môi trường sống cho người dân.

Hội thảo quốc tế về Khoa học và Công nghệ Sức khỏe (ICHST-2025) vừa diễn ra tại thành phố Đà Nẵng vào ngày 24 và 25 tháng 7. Sự kiện này đã thu hút gần 150 đại biểu, bao gồm các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nhân và lãnh đạo các trường đại học từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Hội thảo do Đại học Đà Nẵng đăng cai tổ chức, phối hợp với Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Connecticut (Hoa Kỳ) và Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam Toàn cầu (AVSE Global) đồng tổ chức. Phát biểu tại phiên khai mạc, GS.TS. Lê Quang Sơn – Phó Giám đốc Đại học Đà Nẵng khẳng định, hội thảo là cơ hội để cộng đồng học thuật gặp gỡ, kết nối và cùng kiến tạo không gian tri thức liên ngành. Mục đích của hội thảo là ứng dụng khoa học và công nghệ phục vụ sức khỏe cộng đồng, hướng đến các giải pháp cho những thách thức toàn cầu.

GS.TS. Lê Quang Sơn cũng cho biết, sự kiện này thể hiện chiến lược phát triển của Đại học Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045 với định hướng đột phá trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tại hội thảo, các đại biểu đã được lắng nghe báo cáo của các nhà khoa học hàng đầu thế giới, bao gồm GS. Samir Mitragotri (Đại học Harvard) và GS. Kam Leong (Đại học Columbia). Các nghiên cứu có hàm lượng học thuật và ứng dụng cao, góp phần mở ra hướng tiếp cận mới trong điều trị y học hiện đại.

Hội thảo cũng tổ chức 4 phiên chuyên đề tại các cơ sở thành viên của Đại học Đà Nẵng, bao gồm Trường Đại học Bách khoa và Viện Nghiên cứu & Đào tạo Việt – Anh. Nội dung các phiên bao gồm: Công nghệ cảm biến sinh học và thiết bị y tế; Vật liệu sinh học và công nghệ dẫn thuốc; Khoa học sinh học và y học; Trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu trong y tế.

Ban Tổ chức cho biết, Hội thảo năm nay đã nhận được 105 bài tham luận của các học giả, nhóm nghiên cứu đến từ 16 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các bài được phản biện chặt chẽ và tuyển chọn công bố trong hệ thống IEEE Xplore, một trong những cơ sở dữ liệu khoa học có uy tín toàn cầu.

PGS.TS. Huỳnh Quyết Thắng – Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, đại dịch Covid-19 là minh chứng rõ ràng cho nhu cầu cấp thiết của việc tăng cường năng lực khoa học và công nghệ để ứng phó với những khủng hoảng y tế toàn cầu. Đại dịch đã cho thấy sự cần thiết của việc hợp tác và chia sẻ kiến thức giữa các quốc gia và tổ chức để cùng nhau vượt qua những thách thức này.

GS.TS. Nguyễn Đức Khương – Chủ tịch AVSE Global, đơn vị đồng sáng lập ICHST, nhấn mạnh ý nghĩa học thuật và lan tỏa của chuỗi sự kiện này. Ông cho biết, ICHST không chỉ là diễn đàn công bố các nghiên cứu khoa học mới, mà còn là cầu nối gắn kết học thuật với thực tiễn, khoa học với doanh nghiệp, nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng và góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.

Thông tin thêm về Hội thảo ICHST-2025 và các hoạt động của AVSE Global có thể được tìm thấy trên các trang web chính thức của tổ chức.