Việc tách thửa đất là quyền của người dân khi đáp ứng đủ điều kiện và thực hiện theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định. Tuy nhiên, nhiều hộ dân tại Hà Nội đang gặp khó khăn do hệ lụy từ văn bản ban hành trái luật vào năm 2022.

Nỗi Khổ Của Người Dân Xin Tách Thửa

Gia đình bà N.T.T tại xã Đồng Quang, huyện Quốc Oai, Hà Nội, đã nộp hồ sơ để tách thửa các lô đất chia cho các con vào năm 2022. Tuy nhiên, do “vướng” công văn số 1685 ngày 22/3/2022 của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, gia đình bà T không thể thực hiện thủ tục hành chính.

Tình Cảnh Khó Khăn Của Người Dân

Người dân ở Hà Nội đi làm hồ sơ tách thửa đất.</caption]

Đến tháng 9/2024, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 61 về diện tích tách thửa, hợp thửa với từng loại đất theo quy định của Luật Đất đai 2024. Tuy nhiên, điều kiện để tách thửa đã thay đổi, khiến nhiều hộ dân như bà T và ông T.A lâm cảnh khó khăn.

Áp Lực Từ Quy Định Mới

Ông Vũ Văn Nam tại quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, cho biết gia đình có mảnh đất hơn 90m2, đã làm thủ tục tách sổ từ năm 2023 nhưng nhận được câu trả lời từ địa phương là chờ quy định mới.

Trụ sở Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh huyện Quốc Oai.</caption]

Luật sư Nguyễn Thanh Hà kiến nghị nên cho phép tách thửa với diện tích nhỏ hơn trong trường hợp chia đất cho con cái, đi kèm một số điều kiện để tránh tình trạng lách luật.

Hướng Giải Quyết

Để giải quyết vấn đề này, cần xem xét điều chỉnh quy định theo hướng linh hoạt hơn, đảm bảo quyền lợi của người dân và phù hợp với thực tế.

Theo quy định hiện hành, tại các xã vùng đồng bằng của Hà Nội, diện tích tối thiểu để tách thửa là 80 m2.</caption]

Người dân tại Hà Nội đang gặp khó khăn khi không thể tách thửa đất cho con cái hoặc sang tên cho người mua đất do hệ lụy từ văn bản trái luật ban hành năm 2022. Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã ban hành công văn số 1685 ngày 22/3/2022 yêu cầu dừng tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách, hợp thửa đất.

Một năm sau, cơ quan này đã phải hủy bỏ văn bản trên vì bị Bộ Tư pháp “tuýt còi”. Tuy nhiên, thủ tục tách thửa vẫn không được giải quyết. Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, nhiều hộ dân không thể tách thửa để chia cho con cái hoặc sang tên cho người mua đất từ những năm trước vì quy định về điều kiện tách thửa đã thay đổi.

Cần Phải Xem Xét Trách Nhiệm

Luật sư Phạm Thanh Tuấn cho hay Quyết định số 61 năm 2024 về điều kiện tách thửa hiện nay của Hà Nội cao hơn nhiều so với Quyết định số 20 năm 2017. Về tính hợp pháp, việc UBND thành phố ban hành Quyết định số 61 quy định điều kiện tách thửa đất là thực hiện đúng thẩm quyền được giao theo Điều 220 Luật Đất đai 2024.

Tuy nhiên, vấn đề gây cản trở với người dân là trước khi Hà Nội ban hành Quyết định số 61 có hiệu lực từ ngày 7/10/2024 thì Sở Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản yêu cầu tạm dừng các thủ tục hành chính liên quan đến việc tách thửa vào tháng 3/2022.

Điều này dẫn đến trường hợp những người dân dù đủ điều kiện tách thửa theo Quyết định số 20 năm 2017, nhưng đến thời điểm Quyết định số 61 năm 2024 có hiệu lực thì họ lại rơi vào trường hợp không đáp ứng điều kiện diện tích tách thửa theo quy định mới.

Tình huống trớ trêu và giải pháp

Luật sư Phạm Thanh Tuấn nhấn mạnh văn bản số 1685 của Sở Tài nguyên và Môi trường do Phó giám đốc sở Lê Thanh Nam ký ban hành là không hợp pháp, không phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Người Dân Có Kiện Được Không?

Luật sư Trần Tuấn Anh viện dẫn khoản 2 Điều 256 Luật Đất đai năm 2024, trong đó quy định hồ sơ đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã được cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận nhưng đến ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì tiếp tục giải quyết thủ tục theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành.

Như vậy, trường hợp người dân ở Hà Nội đã nộp hồ sơ tách thửa và được tiếp nhận trước ngày 1/8/2024 mà chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận, thì hạn mức tách thửa được áp dụng quy định tại Quyết định 20/2017/QĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội.

Hướng Dẫn Khởi Kiện

Luật sư Nguyễn Thanh Hà cho rằng đối với các trường hợp người dân đã nộp hồ sơ xin tách thửa và có giấy tiếp nhận trước thời điểm Quyết định 61 có hiệu lực từ ngày 7/10/2024, các hồ sơ này cần được giải quyết theo quy định pháp luật tại thời điểm nộp hồ sơ.

“Trong tình huống bị từ chối giải quyết hồ sơ tách thửa, người dân có quyền thực hiện khiếu nại đến Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội để yêu cầu giải quyết đúng quy định pháp luật. Nếu cơ quan này vẫn cố tình không giải quyết hoặc bác bỏ quyền lợi chính đáng, người dân có thể tiến hành khởi kiện hành chính tại TAND cấp có thẩm quyền để bảo vệ quyền lợi của mình”, luật sư Nguyễn Thanh Hà nói.

Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện

Theo luật sư Nguyễn Thanh Hà, việc chuẩn bị hồ sơ khiếu nại hoặc khởi kiện cần bao gồm: Giấy tiếp nhận hồ sơ tách thửa (bằng chứng về thời điểm nộp), Quyết định 61/2024/QĐ-UBND Hà Nội, và các văn bản pháp luật liên quan để làm căn cứ pháp lý.