Ngành bao bì đang đứng trước một thách thức lớn trong việc chuyển đổi xanh do áp lực từ cả luật pháp trong nước và yêu cầu tiêu dùng bền vững cũng như tiêu chuẩn quốc tế. Việc này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có những thay đổi mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Trong bối cảnh đó, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.

Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, như thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Thành tựu này không chỉ thể hiện nỗ lực của các doanh nghiệp thành viên mà còn cho thấy sự chuyển dịch tích cực trong ý thức bảo vệ môi trường của các bên liên quan. Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức cần được giải quyết.

Một trong những thách thức lớn mà ngành tái chế đang phải đối mặt là việc phân loại rác tại nguồn chưa hiệu quả. Thiếu chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác cũng là một vấn đề cần được quan tâm. Bên cạnh đó, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe. Những thách thức này không chỉ đòi hỏi sự thay đổi từ các doanh nghiệp mà còn cần sự hỗ trợ từ chính sách và luật pháp.

Nhằm giải quyết những thách thức trên, Pro Việt Nam đã đặt ra các mục tiêu và chiến lược cụ thể. Tổ chức này sẽ tập trung mở rộng mạng lưới hợp tác để nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Đồng thời, các doanh nghiệp thành viên sẽ hướng tới thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và dễ tái chế. Mục tiêu dài hạn của Pro Việt Nam là đến năm 2030, toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế, góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn.

Một số doanh nghiệp trong ngành tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã tiên phong áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới. Công ty đã xây dựng hệ thống thu gom và tái chế rác thải nhựa, giúp giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường. Sự tiên phong của các doanh nghiệp như Duy Tân cho thấy tiềm năng phát triển của ngành tái chế nếu có sự hỗ trợ và phối hợp chặt chẽ từ các bên liên quan.

Để kinh tế tuần hoàn phát triển một cách bền vững, cần sự phối hợp chặt chẽ của chính sách, nhà sản xuất, hiệp hội, khối thu gom phi chính thức, cùng truyền thông và giáo dục cộng đồng. Sự phối hợp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả tái chế mà còn thúc đẩy ý thức bảo vệ môi trường, góp phần xây dựng một tương lai bền vững cho thế hệ tương lai.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước một cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một xu hướng tất yếu nhằm tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường và thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Mô hình kinh tế tuần hoàn được xem là giải pháp quan trọng để ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Theo các chuyên gia, tiềm năng kinh tế tuần hoàn của Việt Nam là rất lớn, đặc biệt là trong các lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, năng lượng và giao thông. Trong lĩnh vực rác thải và năng lượng tái tạo, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ. Việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là “đầu cuối của chu trình tái chế và tái sử dụng chất thải”. Một số doanh nghiệp đã đạt được những thành tựu đáng kể trong lĩnh vực này, như Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, đã triển khai khoảng 200 dự án lò đốt rác tại 34 địa phương và biến phần rác đốt thành nhiên liệu phát điện.

Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn, Việt Nam vẫn còn những điểm nghẽn cần tháo gỡ nhanh chóng. Một trong những thách thức lớn nhất là sự thiếu linh hoạt trong các chính sách hiện hành. Cần có một chiến lược rõ ràng hơn, cùng với các cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh hiệu quả, tạo điều kiện đầu tư hạ tầng để xử lý chất thải và chuyển giao công nghệ tuần hoàn. Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Nghị định sau đó đã tạo hành lang pháp lý cho mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn, nhưng vẫn cần có những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn hiệu quả.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc đồng bộ hóa dữ liệu từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân, xây dựng nền tảng quốc gia để xác thực nguồn gốc sản phẩm, áp dụng công nghệ như blockchain để đảm bảo minh bạch và chống gian lận hiệu quả hơn. PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, nhấn mạnh kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để ứng phó khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

TS. Nguyễn Đình Trọng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, cho hay việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là rất quan trọng. Công ty đã triển khai nhiều dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận thu tài nguyên. Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, cũng cho rằng cần có sự đồng bộ hóa dữ liệu và áp dụng công nghệ để đảm bảo minh bạch và chống gian lận trong chuỗi cung ứng.

Tổng kết, Việt Nam đang có cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, nhưng cần có những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách để hiện thực hóa mục tiêu này. Với sự tham gia của các doanh nghiệp, tổ chức và cơ quan quản lý, Việt Nam có thể tận dụng các cơ hội và vượt qua thách thức để phát triển kinh tế tuần hoàn hiệu quả, bền vững.

Triển lãm “Tái chất hoàn sinh – Materia Renata” của nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân đang là điểm đến thu hút đông đảo công chúng tại Trung tâm Nghệ thuật Đương đại Vincom (VCCA, Hà Nội). Với hơn 50 tác phẩm điêu khắc và sắp đặt độc đáo được tạo ra hoàn toàn từ phế liệu, triển lãm này không chỉ mang đến một góc nhìn mới về nghệ thuật tái sinh mà còn lan tỏa thông điệp cấp thiết về bảo vệ môi trường.

Nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân, với phong cách sáng tạo đặc trưng là Phi Lập Thể (Anti-Cubism), đã dành nhiều năm qua để biến rác thải thành những tác phẩm nghệ thuật ý nghĩa. Anh cho biết rằng mỗi mảnh rác đều mang một câu chuyện riêng và muốn mang đến cho công chúng một góc nhìn khác về những thứ thường bị bỏ đi. Qua các tác phẩm của mình, anh hy vọng truyền tải thông điệp về tầm quan trọng của việc tái sử dụng và tái chế rác thải.

Triển lãm “Tái chất hoàn sinh – Materia Renata” không chỉ là một cuộc trình diễn nghệ thuật đơn thuần mà còn chạm đến những trăn trở sâu sắc của người xem về lối sống và trách nhiệm với môi trường. Nhiều khán giả nhận ra rằng những vật liệu này vừa gần gũi lại vừa xa lạ, và điều đó làm cho triển lãm trở nên đặc biệt và đáng nhớ.

Thông điệp sống xanh được nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân nhấn mạnh trong triển lãm này: “Hãy cùng nhau tái sử dụng lại rác thải và phế liệu. Chúng ta tái chế càng nhiều càng tốt để tăng vòng đời cho vật liệu, và quan trọng hơn là cùng nhau bảo vệ Trái Đất này”. Thông điệp này không chỉ dừng lại ở việc trưng bày các tác phẩm nghệ thuật mà còn được lan tỏa qua các hoạt động tương tác và giáo dục.

Triển lãm cũng tổ chức các tọa đàm và workshop trải nghiệm để giúp công chúng hiểu hơn về quá trình sáng tạo từ phế liệu và nuôi dưỡng ý thức về một tương lai bền vững. Qua các hoạt động này, nghệ sĩ Nguyễn Quốc Dân hy vọng rằng thông điệp bảo vệ môi trường sẽ được lan tỏa sâu rộng hơn và khuyến khích mọi người thay đổi lối sống để góp phần bảo vệ Trái Đất.

Bằng cách biến phế liệu thành các tác phẩm nghệ thuật độc đáo, Nguyễn Quốc Dân đã kể nên câu chuyện về hy vọng và biến không gian nghệ thuật thành một diễn đàn sống động cho cuộc đối thoại về tương lai chung của chúng ta. Triển lãm “Tái chất hoàn sinh – Materia Renata” là một hành trình nghệ thuật và giáo dục, khuyến khích mọi người suy ngẫm về trách nhiệm của mình đối với môi trường và ủng hộ cho một tương lai bền vững.

Ngày 24 tháng 7, Công ty cổ phần Nhựa tái chế Stavian, một thành viên của Tập đoàn Stavian, đã chính thức nhận được giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho dự án tổ hợp tái chế nhựa Stavian tại Khu Kinh tế Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc triển khai dự án tổ hợp tái chế nhựa hiện đại và thân thiện với môi trường.

Tổ hợp tái chế nhựa Stavian được trang bị công nghệ tái chế tiên tiến, đảm bảo giảm thiểu phát thải khí nhà kính, tiết kiệm năng lượng và nguồn nước. Dự án này cũng được thiết kế với mức độ tự động hóa cao, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của các thương hiệu tiêu dùng nhanh hàng đầu tại Mỹ và châu Âu. Trong giai đoạn đầu, tổ hợp này dự kiến sẽ có công suất khoảng 17.000 tấn mỗi năm, với mục tiêu chính là tái chế chai nhựa PET sau tiêu dùng thành hạt nhựa rPET chất lượng cao. Những sản phẩm này đạt tiêu chuẩn sử dụng trong ngành đóng chai thực phẩm và sẽ được cung cấp cho các tập đoàn đa quốc gia cũng như thương hiệu lớn trong ngành nước giải khát và bao bì.

Việc triển khai dự án tổ hợp tái chế nhựa Stavian không chỉ góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam mà còn hướng đến mục tiêu tạo ra nguồn nguyên liệu ổn định. Điều này sẽ giúp thay thế nhựa nguyên sinh nhập khẩu và khuyến khích tái chế trong cộng đồng. Đồng thời, dự án cũng hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái phân loại, thu gom và xử lý rác thải nhựa một cách hiệu quả hơn. Tổ hợp dự kiến sẽ đi vào vận hành trong quý I năm 2027.

Một trong những điểm nổi bật của dự án là khả năng xử lý hàng trăm triệu chai nhựa sau tiêu dùng tại Việt Nam mỗi năm. Qua đó, dự án được kỳ vọng sẽ góp phần giảm phát thải hơn 30.000 tấn CO₂ tương đương mỗi năm so với việc sử dụng nhựa nguyên sinh. Sự ra đời của tổ hợp tái chế nhựa Stavian không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn thể hiện cam kết của Tập đoàn Stavian trong việc đóng góp vào sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Thông tin về dự án có thể được tham khảo thêm tại trang web chính thức của Tập đoàn Stavian hoặc các nguồn tin cậy khác liên quan đến đầu tư và phát triển bền vững.

Diễn đàn Chuyển đổi xanh và Ngày hội Tái chế 2025 sẽ chính thức diễn ra vào ngày 31/7 tại Hội trường Thống Nhất, thành phố Hồ Chí Minh. Sự kiện này dự kiến sẽ thu hút gần 500 đại biểu từ các bộ, ngành Trung ương, chính quyền địa phương, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế, trường đại học và cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo vì môi trường.

Trong diễn đàn, các giải pháp và mô hình thực tế nhằm thúc đẩy chuyển đổi xanh và tái chế sẽ được trình bày và giới thiệu. Sự kiện cũng bao gồm khu vực triển lãm với sự tham gia của các doanh nghiệp, nhóm khởi nghiệp, sinh viên và nghệ nhân thủ công. Những sản phẩm trưng bày tại đây đã được chọn lọc và sắp xếp để thể hiện tính thực tế và khả năng ứng dụng của các sáng kiến xanh trong cuộc sống hàng ngày.

Khách tham quan sẽ có cơ hội trải nghiệm thực tế các mô hình sản xuất từ rác thải nhựa, robot dọn rác, máy in 3D từ nhựa tái chế, thời trang bền vững, và nhiều sản phẩm khác. Những trải nghiệm này không chỉ giúp nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc tái chế và sống xanh mà còn khuyến khích mọi người áp dụng các giải pháp thân thiện với môi trường vào cuộc sống hàng ngày.

Theo bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, thành viên ban tổ chức, diễn đàn và Ngày hội Tái chế 2025 sẽ giới thiệu hàng loạt sản phẩm mang đậm tinh thần đổi mới và sáng tạo. Một số sản phẩm nổi bật bao gồm máy in 3D sử dụng nhựa tái chế cùng các sản phẩm in thực tế, túi đi chợ từ lưới đánh cá, robot dọn rác và phao chắn rác thông minh. Những sản phẩm này không chỉ thể hiện sự sáng tạo mà còn cho thấy tiềm năng lớn của việc tái chế và sử dụng vật liệu tái chế trong sản xuất.

Bên cạnh đó, không gian triển lãm còn trưng bày các sản phẩm từ nguyên liệu bản địa như xơ mướp, cỏ bàng, xơ dừa, được tái sinh thành giỏ xách, đồ gia dụng nhờ bàn tay nghệ nhân. Vải vụn ngành may mặc cũng trở thành túi tote, buộc tóc… Nhiều nhóm sinh viên cũng sẽ mang đến ý tưởng như viên nén trồng cây từ xơ dừa, hay sản phẩm làm sạch không khí từ vi sinh. Sự đa dạng của các sản phẩm trưng bày cho thấy sự phong phú và sáng tạo trong việc tìm ra các giải pháp cho môi trường.

Sự kiện này hứa hẹn sẽ mang lại nhiều trải nghiệm và kiến thức bổ ích cho khách tham quan, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của mô hình kinh tế tuần hoàn và xu hướng sống xanh, tiêu dùng có trách nhiệm. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức và hành động của cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Thành phố Huế đang đẩy mạnh phát triển mạng lưới thu gom phế liệu công nghệ, với mục tiêu mỗi phường, xã đều có ít nhất một người làm nghề thu gom. Một trong những bước tiến quan trọng trong việc này là việc thành lập Tổ hợp tác nghề ve chai công nghệ tại các phường như Vỹ Dạ, Thuận Hóa, Phú Xuân, Thủy Xuân và đang được mở rộng ra nhiều địa bàn khác.

Điểm nổi bật của tổ hợp tác này là ứng dụng công nghệ số vào thu gom phế liệu. Người dân trên địa bàn được khuyến khích cài đặt và sử dụng ứng dụng mGreen để đặt lịch hẹn thu mua ve chai, rác tái chế, phế liệu. Thông qua ứng dụng, các thành viên trong tổ có thể nhận được yêu cầu với thông tin, địa chỉ cụ thể để chủ động sắp xếp công việc và tối ưu lịch làm việc. Họ cũng được hỗ trợ theo dõi lịch sử giao dịch, dòng tiền và quản lý khách hàng một cách hiệu quả.

Theo thống kê của Hội Liên hiệp phụ nữ TP Huế, trên địa bàn có hơn 500 hội viên phụ nữ làm nghề thu mua ve chai, đa số còn gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, thông qua công việc này, các chị em đã đóng góp thầm lặng vào việc bảo vệ môi trường khi thu gom và phân loại rác thải theo đúng quy trình. Để kết nối các thành viên cùng ngành nghề và hỗ trợ họ, Hội đã thành lập các tổ hợp tác thu gom ve chai và kết nối với các dự án, tổ chức để được hỗ trợ cung cấp trang thiết bị bảo hộ và phương tiện lao động.

Dự án “Huế – Đô thị giảm nhựa ở miền Trung Việt Nam” đã triển khai nhiều chương trình nhằm giảm thiểu rác thải nhựa và đẩy mạnh phân loại rác tại nguồn hiệu quả. Đến nay, đã có 15.182 hộ gia đình và 492 cơ sở kinh doanh được tuyên truyền và thu gom được hơn 18 tấn rác nhựa.

Việc thành lập tổ hợp tác số 3 là dấu mốc quan trọng, góp phần mở rộng mạng lưới thu gom ve chai công nghệ trên toàn địa bàn. Dự kiến sắp tới, 40 phường, xã mới của TP Huế sẽ dần được kết nối với người thu mua phế liệu thông qua nền tảng số hiện đại, góp phần thúc đẩy Huế trở thành đô thị xanh – sạch – tuần hoàn.

Chuyển đổi tuần hoàn chính là chìa khóa giúp các doanh nghiệp phát triển bền vững, nâng cao giá trị gia tăng và đảm bảo khả năng tồn tại, từ đó chiếm ưu thế cạnh tranh trong tương lai. Đối với ngành dệt may, việc chuyển đổi theo mô hình kinh tế tuần hoàn không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc.

Kinh tế tuần hoàn là một mô hình kinh tế hướng tới sử dụng hiệu quả và tiết kiệm tài nguyên, tái chế chất thải, góp phần bảo vệ môi trường và đem lại hiệu quả kinh tế. Mô hình này bao gồm 3 nội dung cốt lõi: Giảm thiểu tối đa phát thải ra môi trường thông qua sử dụng tối ưu nhất tài nguyên và năng lượng; tái sử dụng, sửa chữa, bảo dưỡng để kéo dài thời gian sử dụng sản phẩm; tái chế, tận dụng phế liệu, phế thải trở thành đầu vào cho sản xuất.

Ngành công nghiệp dệt may đang nỗ lực không ngừng để phát triển theo mô hình kinh tế tuần hoàn. Trong giai đoạn 2025-2030, ngành dệt may Việt Nam đặt mục tiêu phát triển theo chiều sâu, đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, nâng cao năng suất và giảm phụ thuộc vào lao động phổ thông.

Để chuyển sang kinh tế tuần hoàn, các doanh nghiệp dệt may cần giảm sử dụng sợi nguyên sinh hóa thạch, tăng tỷ lệ polyester tái chế; phát triển sợi cellulose tái tạo thay thế polyester; thiết kế sản phẩm bằng sợi đơn chất (cotton 100%, polyester 100%) để tái chế dễ dàng; sử dụng nguyên liệu sinh học thay thế một phần polyester.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trong khi polyester thông thường phải mất đến 500-1.000 năm mới phân hủy hoàn toàn, thì nguyên liệu polyester tái chế khi được vùi trong đất có khả năng phân hủy đến 68,8% sau 180 ngày. Đồng thời, chuyển đổi sang thuốc nhuộm gốc nước, ít độc hại, dễ phân hủy và ứng dụng công nghệ nhuộm mới như nhuộm CO₂ siêu tới hạn, nhuộm foam, nhuộm plasma.

Mục tiêu tái chế hợp lý đặt ra yêu cầu điều chỉnh quy trình thiết kế và tái chế quần áo. Hiện nay, việc thiết kế và sản xuất quần áo thường không tính đến điều gì sẽ xảy ra khi quần áo không thể sử dụng được nữa.

Các chuyên gia cho rằng, việc hướng tới nhiều loại vật liệu và phát triển các quy trình tái chế hiệu quả cho những vật liệu này là một bước quan trọng trong việc mở rộng quy mô tái chế, cũng như việc phát triển các vật liệu mới.

Tại Việt Nam, một số doanh nghiệp như TCM – Dệt may Thành Công đã và đang đẩy mạnh đa dạng hóa sản phẩm, đặc biệt là những sản phẩm thân thiện với môi trường, những sản phẩm tái chế và những sản phẩm có giá trị cao, có quy trình sản xuất khép kín từ sợi – dệt – nhuộm – may, phát triển bền vững (ESG), tăng cường sử dụng 3 loại vật liệu polyester, viscose, cotton tái chế.

Tái chế hợp lý trong ngành dệt may còn gắn liền với yêu cầu đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ xanh để cải thiện tính kinh tế và chất lượng tái chế.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Thanh Phượng, Viện trưởng Viện Công nghiệp môi trường, cho rằng, cần có một chương trình đổi mới chung để tập trung nỗ lực và đầu tư vào công nghệ tái chế các vật liệu thông thường; cải tiến công nghệ phân loại cũng sẽ hỗ trợ nâng cao chất lượng tái chế bằng cách cung cấp nguyên liệu được xác định rõ ràng.

Với vai trò hạt nhân ngành dệt may, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) đặt mục tiêu đến 2030 đạt mức tăng trưởng hai con số, phát triển bền vững theo kinh tế tuần hoàn, xây dựng thương hiệu xuất khẩu riêng.

Hiện tỷ lệ sản phẩm xanh của Vinatex đã đạt 25%; toàn hệ thống đã đưa vào sản xuất sản phẩm sợi từ nguyên liệu tái chế tăng cao hàng năm, đến năm 2024 đạt 17.864 tấn.

Ngành dệt may Việt Nam hiện đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc gia; xuất khẩu dệt may trị giá 44 tỷ USD năm 2024, giữ vị trí thứ hai thế giới. Mục tiêu năm 2025 đạt 47-48 tỷ USD. Hướng đi tới kinh tế tuần hoàn của dệt may Việt Nam nhằm phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, sức khỏe con người, góp phần thực hiện mục tiêu chung của quốc gia và toàn cầu về Net Zero, đồng thời còn tận dụng cơ hội để nâng cao năng lực cạnh tranh, giữ vững vị thế xuất khẩu hàng đầu thông qua việc đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về sản phẩm xanh của nhà nhập khẩu.