Ngày 23.7, tại TP.HCM, Trường ĐH Tôn Đức Thắng đã phối hợp với ĐH Khoa học và công nghệ Wroclaw (Ba Lan) và ĐH Quốc gia Chungbuk (Hàn Quốc) tổ chức hội thảo quốc tế về tính toán thông minh trong khoa học kỹ thuật (ICCIES) lần thứ nhất. Hội thảo mang chủ đề ‘Những đổi mới, tiến bộ và xu hướng trí tuệ tính toán trong khoa học kỹ thuật tương lai’.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành công nghệ đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến việc cắt giảm nhân sự ở nhiều doanh nghiệp. GS-TS Costin Badica, Giám đốc Trường đào tạo tiến sĩ ‘Constantin Belea’ thuộc ĐH Craiova (Romania), cho biết AI đã tạo ra sự thay đổi đột ngột ở nhiều khía cạnh, trong đó có thị trường lao động. Từ đầu năm đến 22.7, đã có 166 công ty công nghệ trên toàn cầu tham gia vào làn sóng sa thải với 80.150 nhân sự đã bị mất việc làm.

Tuy nhiên, GS-TS Costin Badica nhấn mạnh rằng điều này không đồng nghĩa sinh viên phải đối diện với cảnh thất nghiệp sau khi tốt nghiệp. Để nâng cao năng lực cạnh tranh, sinh viên cần phải tập trung nhiều hơn vào nền tảng cơ bản, từ đó hiểu rõ vấn đề và biết diễn đạt một cách rõ ràng. Đồng thời, sinh viên cần hiểu rõ và học cách làm việc với AI, cũng như sáng tạo hơn trong công việc khi những thứ vốn phức tạp giờ đều có thể được tự động hóa. Mọi thứ rồi sẽ ổn, miễn là chúng ta học được cách thích nghi.

Còn với những cơ sở giáo dục ĐH, GS-TS Costin Badica cho biết nếu như trước đây trường thường tập trung dạy những kiến thức nền tảng và kỹ thuật rất chuyên sâu, thì nay phải đào tạo thêm cho sinh viên biết cách dùng AI. Điều này không chỉ áp dụng với riêng kỹ sư công nghệ thông tin, mà ngay cả khi làm việc ngoài lĩnh vực công nghệ, các bạn cũng cần được đào tạo để biết cách sử dụng AI.

GS-TS Huỳnh Văn Nam, công tác ở Trường sau ĐH Khoa học và công nghệ tiên tiến thuộc Viện Khoa học và công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), kiêm Tổng biên tập Tạp chí quốc tế về Khoa học hệ thống và tri thức (IJKSS), cũng cho rằng sinh viên không cần phải lo lắng nhiều về thị trường lao động miễn là các bạn được đào tạo những kỹ năng cơ bản, cần thiết để thích nghi, đồng thời biết cách sử dụng AI hiệu quả cho công việc.

Nhu cầu nhân lực không quá bi quan khi Chính phủ đã thông qua chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Hội thảo ICCIES 2025 đã nhận được hơn 200 tham luận từ tác giả ở 36 quốc gia, trong đó 115 bài được chọn đăng trong 4 tập kỷ yếu của hội nghị.

Trong bối cảnh thị trường lao động đang ngày càng cạnh tranh và chuyển dịch mạnh mẽ theo xu hướng số hóa, việc trang bị sớm kiến thức và kỹ năng công nghệ tiên tiến đã trở thành yếu tố quan trọng giúp sinh viên có lợi thế cạnh tranh và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn trong nhiều lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế.

Nhằm đáp ứng nhu cầu này, các phương pháp giáo dục mới đã được áp dụng và đổi mới tích cực, đặc biệt là đối với những sinh viên thuộc nhóm ngành công nghệ. Các phương pháp giáo dục lấy người học làm trung tâm và đẩy mạnh các hoạt động trải nghiệm, ứng dụng thực tiễn đang ngày càng được áp dụng và mở rộng trong môi trường sư phạm. Chương trình Samsung Innovation Campus (SIC) là một điển hình cho phương pháp giáo dục mới này.

Các buổi học của SIC được triển khai theo hình thức học tập lấy sinh viên làm trung tâm. Sinh viên được tiếp nhận và trao đổi kiến thức lý thuyết từ giảng viên hướng dẫn, sau đó làm việc nhóm để áp dụng kiến thức vào thực tế. Sinh viên Nguyễn Văn Thắng, chuyên ngành Kỹ thuật máy tính của Đại học Bách Khoa Hà Nội, chia sẻ về trải nghiệm học tập trong chương trình SIC. Theo Thắng, việc được áp dụng kiến thức lý thuyết vào phần thực hành trong cùng một buổi học mang lại rất nhiều điều hữu ích. Việc này giúp sinh viên nhớ lâu, nhớ sâu và có thêm nhiều kinh nghiệm thực tiễn.

TS Lê Thanh Long, Trưởng khoa Khoa học máy tính – Trường Khoa học máy tính, Đại học Duy Tân, cho rằng việc tham gia những khóa học hữu ích như SIC sẽ giúp sinh viên có định hướng rõ ràng và thêm vững tâm khi theo đuổi đam mê, đặc biệt là đam mê trong lĩnh vực công nghệ. Nội dung giảng dạy trong chương trình SIC tập trung vào các nội dung công nghệ cốt lõi, có tính ứng dụng cao, được chọn lọc từ nhu cầu thực tiễn của ngành công nghiệp 4.0.

Chương trình học dành riêng cho các bạn sinh viên đang theo học tại các trường Đại học, khóa học của Samsung Innovation Campus hướng đến mục tiêu nâng cao kỹ năng AI, Big Data, và IoT, phát triển khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo, chuẩn bị nghề nghiệp cho sinh viên trên thị trường quốc tế. Từ khi được ra mắt tại Việt Nam năm 2019 đến nay, đã có 12.000 học sinh, sinh viên đến từ 95 trường học tại 21 tỉnh thành trên cả nước được đào tạo và phát triển năng lực công nghệ cao từ dự án Samsung Innovation Campus của Samsung Việt Nam.

Samsung đang thực hiện nhiều hoạt động trách nhiệm xã hội để tri ân tình cảm và sự ủng hộ của người dân Việt Nam, đặc biệt là sự hỗ trợ tích cực của chính phủ. Các hoạt động trách nhiệm xã hội của Samsung không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh căn bản cho Việt Nam mà còn kết nối với đào tạo lãnh đạo tương lai.

Thông qua chương trình Samsung Innovation Campus, sinh viên có cơ hội được trang bị kiến thức và kỹ năng công nghệ tiên tiến, giúp họ có lợi thế cạnh tranh trên thị trường lao động và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn. Đồng thời, chương trình cũng thể hiện cam kết của Samsung trong việc đóng góp cho sự phát triển của giáo dục và nguồn nhân lực tại Việt Nam.

Thị trường lao động Việt Nam đang đối mặt với một nghịch lý rõ rệt: trong khi nhiều người lao động bị sa thải, doanh nghiệp vẫn đang thiếu nhân sự nghiêm trọng. Theo báo cáo quý 2/2025 của Vieclam24h, gần 3.000 người tham gia khảo sát đã cho thấy một bức tranh toàn diện về tình trạng tâm lý người lao động và sự gián đoạn kết nối giữa cung – cầu lao động trên thị trường.

Trong nửa đầu năm 2025, ngành công nghệ toàn cầu đã cắt giảm đến 72.000 lao động, ngành bán lẻ mất hơn 64.000 việc làm. Tại Việt Nam, hơn 2.500 nhân sự ngân hàng bị tinh giản, nhiều khu công nghiệp cũng báo cáo cắt giảm quy mô lớn trong các ngành dệt may, da giày, điện tử. Những con số này cho thấy, “layoff” đang trở thành xu hướng toàn cầu, không còn giới hạn trong các đợt khủng hoảng ngắn hạn mà đã dần đi vào chiến lược dài hơi của nhiều doanh nghiệp.

Tâm lý bất ổn làm đứt gãy mối liên kết giữa người lao động và doanh nghiệp. Gần 43,3% người lao động ở lại cho biết họ đang gánh thêm công việc, trong khi 42,8% lo sợ sẽ là người tiếp theo ra đi. Gần 30% đã mất niềm tin vào tổ chức, và 27,3% cảm thấy giảm động lực làm việc.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng, 77,4% doanh nghiệp được khảo sát cho biết tình hình tuyển dụng khó khăn hơn cùng kỳ năm trước. Khó nhất là nhóm nhân viên chính thức và thực thi (84,7%), tiếp theo là nhóm chuyên viên, cấp trung và trưởng nhóm (66,1%). Trong khi đó, 72,7% người lao động mất việc đã quay lại tìm việc, nhưng chỉ 24,7% tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn.

Lao động lớn tuổi và lao động phổ thông chịu thiệt thòi nặng nề. Nhóm 45-54 tuổi là đối tượng bị cắt giảm nhiều nhất với tỷ lệ 9,5%, nhưng chỉ có 4,1% được giữ lại. Nhóm trên 55 tuổi gần như không còn hiện diện trong lực lượng được giữ lại.

Lực lượng lao động trẻ thiếu cơ hội gia nhập thị trường. Chỉ 23,4% doanh nghiệp có kế hoạch tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp hoặc thực tập sinh. Trong khi đó, nhóm tuổi 18-24 chiếm tỷ lệ đáng kể trong nhóm bị sa thải.

Kỳ vọng lệch pha khiến cung – cầu càng khó gặp nhau. Người lao động đang tìm kiếm sự ổn định và các điều kiện làm việc có lợi hơn, trong khi doanh nghiệp lại ưu tiên các biện pháp như tăng kênh tuyển dụng, truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng.

Dù vậy, báo cáo cũng chỉ ra những tín hiệu tích cực từ người lao động và doanh nghiệp Việt. Thị trường hồi phục chậm và mang tính chọn lọc, nhưng 56,2% doanh nghiệp cho biết sẽ mở rộng quy mô nhân sự trong 6 tháng tới. Người lao động Việt Nam thể hiện tinh thần tích cực và khả năng thích nghi nổi bật so với xu hướng chung trên thế giới.

Để thu hẹp khoảng cách giữa người lao động và doanh nghiệp, cả hai phía cần chủ động thay đổi. Khi có sự lắng nghe và điều chỉnh từ cả hai bên, cung và cầu mới có thể vận hành như một thể thống nhất thay vì tiếp tục đứng ở hai đầu không gặp nhau.

Giá vàng thế giới đã trải qua một sự sụt giảm đáng kể sau khi các số liệu kinh tế mới nhất của Mỹ được công bố, cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn đang tăng trưởng mạnh mẽ. Số liệu mới nhất từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu trong tuần kết thúc ngày 12.7 là 221.000 đơn, thấp hơn nhiều so với dự báo 235.000 và giảm so với mức 228.000 đơn của tuần trước đó. Điều này cho thấy thị trường lao động Mỹ vẫn đang ổn định và tạo ra một bức tranh tích cực về tình hình kinh tế.

Cùng ngày, Bộ Thương mại Mỹ thông báo doanh số bán lẻ trong tháng 6 đã tăng 0,6% so với tháng trước, vượt xa mức dự báo chỉ 0,1%. Mức tăng này đã đảo chiều hoàn toàn so với đợt giảm 0,9% của tháng 5. Tính theo năm, doanh số bán lẻ tăng 4,1%. Những con số này không chỉ phản ánh sự ổn định của thị trường lao động mà còn cho thấy người tiêu dùng Mỹ vẫn đang chi tiêu mạnh mẽ, góp phần hỗ trợ đà tăng trưởng của nền kinh tế.

Các số liệu kinh tế tích cực này đã gây áp lực lên giá vàng, khi các nhà đầu tư bắt đầu kỳ vọng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) sẽ duy trì chính sách tiền tệ trung lập. Chris Zaccarelli, Giám đốc đầu tư tại Northlight Asset Management, nhận định rằng các con số vừa công bố cho thấy người tiêu dùng Mỹ vẫn đang chi tiêu mạnh mẽ và hỗ trợ đà tăng trưởng của nền kinh tế. Ông cũng lưu ý rằng điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định về lãi suất của FED trong thời gian tới.

Ngoài ra, báo cáo khảo sát từ chi nhánh FED Philadelphia cũng cho thấy hoạt động sản xuất tại khu vực này đã bất ngờ quay trở lại vùng tăng trưởng trong tháng 7. Báo cáo này cũng chỉ ra rằng các thành phần chính như đơn hàng mới, lượng hàng vận chuyển và chỉ số việc làm đều tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 2. Những thông tin này càng làm tăng kỳ vọng về sự tiếp tục tăng trưởng của nền kinh tế Mỹ.

Ngay sau khi dữ liệu được công bố, giá vàng đã bị bán tháo mạnh, rơi xuống mức 3.312,66 USD/ounce, trước khi hồi nhẹ trở lại. Giới phân tích cho rằng loạt dữ liệu tích cực về việc làm, chi tiêu tiêu dùng và sản xuất đang làm giảm nhu cầu nắm giữ vàng như một tài sản phòng ngừa rủi ro. Tổng thể, thị trường vàng đang chịu sức ép lớn khi các chỉ số kinh tế Mỹ cho thấy sự phục hồi vững chắc.

Nếu xu hướng này tiếp tục, khả năng FED sẽ chưa vội cắt giảm lãi suất trong ngắn hạn – một yếu tố vốn không có lợi cho vàng. Tuy nhiên, lực mua bắt đáy cũng đang hỗ trợ rất tốt cho kim loại quý này. Điều này cho thấy thị trường vàng vẫn còn nhiều biến động và nhà đầu tư cần theo dõi sát sao các diễn biến kinh tế tiếp theo để có quyết định đầu tư phù hợp.