Thời gian gần đây, mạng xã hội đang chứng kiến sự lan truyền nhanh chóng của các thông tin thiếu kiểm chứng, gây hoang mang dư luận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của cơ quan nhà nước, cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Mới đây, trên mạng xã hội xuất hiện thông tin cho rằng thủy điện Bản Vẽ, xã Yên Na, tỉnh Nghệ An bị vỡ. Thông tin này nhanh chóng lan truyền, khiến hàng trăm hộ dân sinh sống ở các xã hạ du nhà máy thủy điện hoảng loạn, bỏ chạy lên núi để phòng tránh lũ dâng. Tuy nhiên, thông tin này nhanh chóng bị xác minh là sai sự thật và cơ quan chức năng đã xử lý nghiêm trường hợp đăng thông tin sai sự thật.

Không chỉ trường hợp trên, một thông tin khác về việc một người phụ nữ tên N đăng tải trên mạng xã hội về việc con trai bị giữ tại một đồn biên phòng phía Campuchia cũng đã bị xác minh là không đúng sự thật. Lãnh đạo thuộc Bộ đội Biên phòng tỉnh Tây Ninh đã khẳng định không có trường hợp nào như thông tin mà facebook đã đăng tải.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng Văn phòng luật Kết Nối nhận xét, việc thông tin thất thiệt vỡ đập thủy điện Bản Vẽ đã gây hoang mang dư luận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác điều hành, ứng phó của chính quyền địa phương. Việc tạo ra và phát tán thông tin không có thật như ‘uống nước sâm rồi tỉnh dậy ở Campuchia’ cũng là một hành vi tiềm ẩn nguy cơ vi phạm pháp luật.

Theo khoản 1, Điều 8, Luật An ninh mạng 2018, hành vi đưa thông tin sai sự thật lên mạng gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan nhà nước, người thi hành công vụ hoặc xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân là hành vi bị nghiêm cấm.

Tại Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 37 Điều 1, Nghị định 14/2022/NĐ-CP quy định, cá nhân lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống có thể bị phạt tiền từ 10.000.000-20.000.000 đồng.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng khuyến cáo: ‘Mạng xã hội là không gian mở, nhưng không phải là vùng an toàn pháp lý. Việc đăng tải, chia sẻ thông tin trên mạng là một phần của quyền tự do ngôn luận. Tuy nhiên, bất kỳ quyền nào cũng đi kèm trách nhiệm. Khi hoạt động trên không gian mạng, mỗi người cần ý thức rõ rằng: Mình phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung đăng tải.’

Người dùng mạng xã hội cần tỉnh táo trước mỗi lượt chia sẻ và chỉ nên tiếp nhận thông tin từ các nguồn báo chí chính thống, cổng thông tin của cơ quan nhà nước, hoặc các tổ chức uy tín được pháp luật công nhận. Người dân có thể kiểm chứng thông tin từ các nguồn chính thống như: Cổng thông tin điện tử Chính phủ, báo chí chính thống, thông báo từ UBND các cấp và cơ quan chuyên môn.

Trong thời đại số, mạng xã hội không chỉ là nơi kết nối mà còn là ‘cuốn nhật ký mở’ của hàng triệu người. Chỉ cần vài thao tác, bất kỳ ai cũng có thể chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc, thông tin,… đến hàng ngàn người khác. Tuy nhiên, chính sự tiện lợi ấy cũng tiềm ẩn những rủi ro pháp lý nếu người dùng thiếu hiểu biết hoặc vô tình lan truyền thông tin sai sự thật.

Trong bối cảnh công nghệ lái xe hỗ trợ ngày càng phổ biến, Bộ Công an Trung Quốc đang tăng cường các quy định về giao thông và trách nhiệm pháp lý để đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Sự siết chặt này diễn ra sau một vụ tai nạn nghiêm trọng vào cuối tháng 3 tại tỉnh An Huy, khiến ba người thiệt mạng, liên quan đến mẫu xe điện Xiaomi SU7. Xe này đang bật chế độ lái hỗ trợ (NOA) vài giây trước khi xảy ra va chạm.

Theo quy định mới, các hãng xe sẽ phải thực hiện thêm nhiều bài kiểm tra, xác minh và công bố rõ giới hạn cũng như biện pháp đảm bảo an toàn của hệ thống lái hỗ trợ. Ông Vương Cường, một quan chức Bộ Công an Trung Quốc, nhấn mạnh rằng các công nghệ lái thông minh trên xe hiện nay chưa đạt mức tự lái hoàn toàn, mà chỉ được xếp vào nhóm “lái hỗ trợ”. Điều này ngụ ý rằng người lái vẫn phải giữ vai trò chính trong việc điều khiển xe và sẵn sàng can thiệp khi cần thiết.

Ông Vương Cường cũng cảnh báo rằng tài xế có thể đối mặt với rủi ro về an toàn và trách nhiệm pháp lý nếu xảy ra tai nạn trong lúc tính năng lái hỗ trợ được kích hoạt nhưng người lái trong trạng thái mất tập trung. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người lái khi sử dụng các công nghệ lái hỗ trợ.

Chính phủ Trung Quốc cũng yêu cầu các hãng xe không được “phóng đại hoặc quảng cáo sai sự thật” về khả năng lái hỗ trợ. Đây là một biện pháp nhằm ngăn chặn việc các hãng xe thổi phồng về tính năng của sản phẩm, từ đó giúp người tiêu dùng có cái nhìn chính xác hơn về công nghệ này.

Chính phủ Trung Quốc đang xem xét điều chỉnh bài thi sát hạch lái xe để bổ sung các tiêu chuẩn liên quan đến công nghệ lái tự động và lái hỗ trợ. Việc này sẽ giúp đảm bảo rằng người lái xe có đủ kỹ năng và kiến thức để sử dụng các công nghệ này một cách an toàn.

Cuộc chạy đua công nghệ giữa các hãng xe điện Trung Quốc như Xiaomi, Xpeng, Leapmotor, Li Auto và BYD đã dẫn đến việc liên tục tung ra các mẫu xe mới với tính năng lái tự động và NOA. Tuy nhiên, giới chức Trung Quốc lo ngại rằng cuộc đua công nghệ này có thể dẫn đến việc thương mại hóa quá sớm những công nghệ chưa hoàn thiện về tiêu chuẩn an toàn.

Trước những lo ngại này, việc Bộ Công an Trung Quốc tăng cường các quy định về giao thông và trách nhiệm pháp lý là một bước đi cần thiết để đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Các hãng xe cần phải ưu tiên vấn đề an toàn và tuân thủ các quy định nghiêm ngặt để tránh những tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra.

Thông tin thêm về công nghệ lái tự động và các quy định liên quan có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy.

Trong thời đại chuyển đổi số hiện nay, sự gia tăng mạnh mẽ của các hoạt động trực tuyến kéo theo những rủi ro về an ninh mạng mà mỗi người dùng internet cần phải cân nhắc và đề phòng. Thông tin và dữ liệu đã trở thành tài sản quý giá, và việc trang bị kỹ năng phòng vệ cơ bản là điều cần thiết để bảo vệ bản thân và đóng góp vào việc giữ vững an ninh mạng quốc gia.

Mạng xã hội, với lượng lớn thông tin cá nhân được chia sẻ, đang trở thành một môi trường nguy hiểm nếu người dùng không có đủ kỹ năng để bảo vệ thông tin của mình. Người dùng cần phải đặc biệt lưu ý không chia sẻ thông tin cá nhân nhạy cảm trên mạng xã hội, sử dụng mật khẩu mạnh, kích hoạt xác thực hai yếu tố và tránh tải xuống các tập tin có nguồn gốc không rõ ràng. Những biện pháp cơ bản này có thể giúp giảm thiểu đáng kể rủi ro về lộ lọt thông tin cá nhân.

Không gian mạng hiện nay cũng rất dễ bị ảnh hưởng bởi tin giả và các thông tin sai trái. Vì vậy, mỗi công dân số cần phải có kỹ năng kiểm chứng thông tin trước khi chia sẻ. Sự cẩn trọng và kỹ càng trong việc xác minh thông tin không chỉ giúp người dùng tránh được những thông tin sai lệch mà còn góp phần tạo nên một môi trường mạng lành mạnh và đáng tin cậy.

Một khía cạnh quan trọng khác mà người dùng mạng cần chú ý là quyền riêng tư và trách nhiệm pháp lý khi sử dụng mạng. Thực tế cho thấy, mọi hành vi sử dụng mạng đều để lại dấu vết và có thể phải xử lý nếu vi phạm pháp luật. Những hành vi như chia sẻ thông tin sai sự thật, xâm phạm danh dự của người khác hoặc phổ biến nội dung độc hại có thể dẫn đến việc truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc xử phạt hành chính. Do đó, việc học cách sử dụng mạng một cách có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật là cực kỳ quan trọng.

Để có thể tự vệ trong không gian mạng, việc trang bị kiến thức và các công cụ công nghệ là điều không thể thiếu. Cài đặt phần mềm diệt virus, thường xuyên cập nhật hệ điều hành, kiểm tra quyền truy cập của các ứng dụng và không cấp quyền cho phần mềm không rõ nguồn gốc là những bước cơ bản mà người dùng có thể thực hiện. Ngoài ra, theo dõi các cảnh báo an ninh mạng từ cơ quan chức năng cũng giúp người dùng chủ động ứng phó với các rủi ro tiềm ẩn.

Trong xã hội số ngày càng phát triển, mỗi người dân đều đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái an ninh mạng của quốc gia. Trang bị kỹ năng phòng vệ trên không gian mạng không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và đất nước. Một công dân số an toàn và có trách nhiệm chính là nền tảng cho một quốc gia số vững mạnh và phát triển bền vững.