Trong bối cảnh tình hình an ninh tại châu Âu vẫn còn phức tạp, với nhiều thách thức và biến động trên trường quốc tế, các cường quốc như Anh, Nhật Bản và Italy đang tăng cường hợp tác để phát triển một dự án quân sự đầy tham vọng: máy bay tiêm kích thế hệ thứ sáu, Tempest. Dự kiến sẽ trở thành một phần quan trọng trong chiến lược quân sự của NATO, Tempest được thiết kế để trở thành một trong những máy bay tiêm kích tiên tiến nhất trên thế giới.
Được thiết kế với khả năng bay siêu thanh, Tempest sẽ có khả năng xuyên qua hệ thống phòng không đối phương và tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ địch mà không cần tiếp nhiên liệu. Với kích thước lớn hơn các thế hệ trước, Tempest sẽ được trang bị bình nhiên liệu dung tích lớn, cho phép thực hiện các nhiệm vụ dài hạn và mang theo hệ thống vũ khí tối tân. Điều này bao gồm tên lửa và radar có khả năng xử lý dữ liệu nhanh gấp 10 lần so với các hệ thống hiện tại, giúp tăng cường đáng kể hiệu quả chiến đấu của máy bay.
Dự án này không chỉ nhằm mục đích phát triển một máy bay tiêm kích hiện đại mà còn để thay thế dần dòng Eurofighter Typhoon và hỗ trợ các phi đội F-35 trong tương lai. Các chuyên gia quân sự đánh giá cao tiềm năng của Tempest, cho rằng trong trường hợp xảy ra xung đột với Nga, máy bay này có thể nhanh chóng cất cánh từ các sân bay tại Anh, thực hiện nhiệm vụ phá hủy hệ thống phòng không và căn cứ không quân quan trọng của đối phương. Sau đó, Tempest có thể hỗ trợ bộ binh với kho vũ khí phong phú gấp đôi F-35, thể hiện sự vượt trội về năng lực chiến đấu.
Dự án Tempest được triển khai trong khuôn khổ chương trình hợp tác quốc tế GCAP (Global Combat Air Programme), với mục tiêu đưa máy bay vào biên chế từ năm 2035. GCAP là sự kết hợp giữa dự án Tempest của Anh và chương trình Mitsubishi FX của Nhật. Theo thỏa thuận được ký vào cuối năm 2022, Nhật Bản sẽ đầu tư 4 tỷ yên, trong khi Anh cam kết 2 tỷ bảng cho đến năm 2025. Sự hợp tác này không chỉ thể hiện cam kết của các bên trong việc phát triển một dự án quân sự quan trọng mà còn nhằm tăng cường quan hệ đối tác chiến lược giữa Anh, Nhật Bản và Italy.
Không chỉ dừng lại ở đó, dự án này cũng được xem là đối trọng trực tiếp với chương trình FCAS (Future Combat Air System) do Pháp, Đức và Tây Ban Nha phát triển. Trụ sở chính của GCAP đặt tại Anh, quy tụ 2.800 chuyên gia và khoảng 600 tổ chức tham gia. Một mô hình thử nghiệm với thiết kế khí động học tiên tiến đã được giới thiệu tại Triển lãm Hàng không Farnborough hồi tháng 7/2024, thể hiện sự tiến bộ và tiềm năng của dự án.
Mục tiêu của chương trình không chỉ là thay thế các dòng máy bay đã cũ mà còn nhằm đối phó với các dòng tiêm kích thế hệ mới như Su-57 của Nga và J-20 của Trung Quốc, những mẫu máy bay đã được trang bị công nghệ tàng hình và tốc độ siêu vượt âm. Việc phát triển Tempest và chương trình GCAP đánh dấu một bước tiến quan trọng trong cuộc đua phát triển máy bay tiêm kích thế hệ mới, không chỉ ở châu Âu mà còn trên toàn cầu.