Trung Quốc đã chính thức khởi động dự án xây dựng một con đập khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng, với tham vọng biến nó trở thành một trong những cơ sở thủy điện lớn nhất trên thế giới. Sự kiện khởi công dự án diễn ra vào ngày 19/7 tại thành phố Nyingchi, khu tự trị Tây Tạng, do Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường chủ trì.
Dự án này nằm ở hạ lưu sông Yarlung Tsangpo, dòng sông quan trọng chảy qua Tây Tạng và sau đó trở thành sông Brahmaputra, chảy qua Ấn Độ và Bangladesh trước khi đổ ra biển. Được lên kế hoạch từ năm 2020, dự án này là một phần không thể thiếu trong kế hoạch 5 năm của Trung Quốc nhằm khai thác tiềm năng thủy điện dồi dào của cao nguyên Tây Tạng. Dự án đã được phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái và hiện đã sẵn sàng cho giai đoạn triển khai.
Với công suất điện dự kiến lên đến 300 tỷ kilowatt-giờ mỗi năm, gấp ba lần công suất của đập Tam Hiệp – một trong những đập thủy điện lớn nhất thế giới hiện nay, dự án này hứa hẹn sẽ tạo ra một nguồn năng lượng sạch và đáng kể cho Trung Quốc. Tuy nhiên, dự án cũng đã gây ra những lo ngại tại Ấn Độ và Bangladesh về việc ảnh hưởng đến an ninh nguồn nước và lương thực, cũng như vấn đề di dời dân cư và tác động môi trường mà dự án có thể gây ra.
Trước những lo ngại này, Trung Quốc đã khẳng định rằng dự án đã trải qua các đánh giá khoa học nghiêm ngặt và sẽ không gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái, ổn định địa chất hay quyền sử dụng nguồn nước của các quốc gia hạ lưu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nhấn mạnh rằng dự án có thể hỗ trợ tích cực trong việc phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực hạ lưu.
Dự án bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang với tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.200 tỷ nhân dân tệ (tương đương 167 tỷ USD). Dự án này chủ yếu sẽ cung cấp điện ra ngoài Tây Tạng, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu sử dụng năng lượng trong khu vực.
Tập đoàn China Yajiang, một doanh nghiệp nhà nước mới được thành lập, sẽ làm chủ đầu tư và thực hiện dự án này. Động thái này đã thúc đẩy Ấn Độ đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện của riêng mình trên sông Brahmaputra tại Arunachal Pradesh, nhằm khẳng định quyền sử dụng nguồn nước của mình.
Giới chuyên gia và các quốc gia liên quan đang密切 theo dõi diễn biến của dự án này, với hy vọng rằng nó sẽ được thực hiện một cách bền vững và có trách nhiệm, đồng thời góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của khu vực Tây Tạng và các quốc gia liên quan.